چگونه از ایجاد آترواسکلروز جلوگیری کنیم؟
یکی از روش مهم جلوگیری از ایجاد آترواسکلروز تغییر در سبک زندگی است. تغییر در سبک زندگی بوسیله کاهش وزن، کاهش کلسترول بد یا LDL، افزایش کلسترول خوب یا HDL، و کاهش فشار خون باعث کاهش خطر آترواسکلروز می گردد. همچنین با تغییر سبک زندگی میتوان قند خون را نیز کنترل کرد که در صورتی که فرد مبتلا به بیماری دیابت باشد حائز اهمیت است.
اگر چنانچه فرد در معرض خطر بالای ابتلا به آترواسکلروز باشد، پزشک معالج ممکن است دارویی به نام «استاتین» را برای بیمار تجویز نماید. استاتین باعث کاهش تولید کلسترول توسط بدن میشود. این دارو همچنین باعث حذف تجمعات کلسترول در عروق خونی میگردد.
چه تغییراتی در سبک زندگی می تواند از ابتلا به آترواسکلروز جلوگیری کند؟
تغییرات سبک زندگی که در ادامه ذکر خواهد شد باعث کاهش خطر ابتلا به آترواسکلروز می گردد :
- ورزش: در صورت وجود اضافه وزن و چاقی، ورزش می تواند به کاهش وزن کمک کند. تحرک همچنین باعث افزایش کلسترول خوب یا HDL و کاهش کلسترول بد یا LDL در خون میشود. بایستی طبق برنامه به مدت متوسط ۴۰ دقیقه در روز فعالیت فیزیکی ملایم تا شدید ۳ تا ۴ روز در هفته انجام شود. همچنین پیش از آغاز برنامه ورزشی مشورت با پزشک می بایستی صورت پذیرد.
- ترک سیگار: استعمال دخانیات می تواند باعث آسیب به عروق، کاهش جریان خون عروق، و کاهش کلسترول خوب یا HDL شود. حتی قرار گرفتن در معرض دود سیگار برای افراد غیرسیگاری نیز می تواند بر روی میزان کلسترول اثر بگذارد و عروق خونی را تحت تاثیر قرار دهد. باید در مورد برنامه ترک سیگار با پزشک مشورت صورت گیرد.
- برنامه غذایی سالم: برنامه غذایی سالم شامل طیف گسترده ای از میوه ها و سبزیجات تازه، دانه های مغذی، ماهی، گوشت بدون چربی و چربی های سالم است. رژیم غذایی مدیترانه ای یک رژیم غذایی بسیار سالم است.
- مدیریت استرس: استرس باید مدیریت شود. روش های مدیریت استرس شامل تکنیک های تنفس عمیق و ریلکسیشن، همانند مدیتیشن و حرکات نرم (مثلا پیاده روی یا یوگا) است. همچنین صحبت با دوستان، اعضای فامیل، یا متخصص سلامت روان نیز میتوانند مفید باشد.
چه زمانی باید از داروی استاتین استفاده کرد؟
پزشک معالج شما از روشی برای محاسبه خطر ایجاد آترواسکلروز بر مبنای سن، جنس، سطح کلسترول، فشار خون، و فاکتور های دیگر استفاده می کند. چنانچه شما در معرض خطر بالایی قرار داشته باشید، پزشک معالج ممکن است مصرف داروی استاتین را برای شما تجویز کند.
در صورتی که تغییر سبک زندگی و یا استاتین کافی نباشد چه باید کرد؟
پزشک معالج ممکن است داروهای دیگری را برای کاهش فشار خون یا سطوح کلسترول و جلوگیری از ایجاد لخته خون تجویز نماید. به عنوان مثال، در صورتی که سن شما بین ۵۰ تا ۵۹ سال باشد و در خطر بالای ابتلا به بیماری قلبی باشید، ممکن است پزشک معالج برای شما دوز های کم داروی آسپیرین را بصورت روزانه تجویز کند. آسپیرین به جلوگیری از ایجاد لخته خون در رگ ها که باعث انسداد عروق می شود کمک می کند. از شروع مصرف داروی آسپیرین بدون تجویز پزشک معالج خودداری کنید.
در صورتی که به آترواسکلروز شدید مبتلا هستید و بیماری قلبی عروقی در شما تشخیص داده شده است، پزشک معالج ممکن است مداخله آنژیوپلاستی جهت باز کردن عروق مسدود شده و یا جراحی بایپس عروق قلبی را تجویز نماید.
سوالاتی که باید از پزشک معالج خود بپرسید:
- آیا من در خطر آترواسکلروز هستم؟
- برای کاهش خطر چه تغییراتی میتوانم ایجاد کنم؟
- آیا نیاز به آزمایش دارم؟
- آیا من دارای کلسترول بالا هستم؟
- دلیل محتمل ایجاد آترواسکلروز در من چیست؟
- چه مقدار پلاک در عروق من ایجاد شده است؟
- رژیم غذایی من چگونه باعث آترواسکلروز می شود؟
- آیا من در معرض خطر حمله قلبی یا سایر بیماری ها هستم؟
- آیا من نیاز به دارو دارم؟ یا جراحی؟