حمله قلبی و درد قفسه سینه (آنژین صدری)

حمله قلبی زمانی رخ می‌دهد که جریان خون مملو از اکسیژن به بافت عضله قلب قطع شود. انسداد سرخرگ‌های کرونری (سرخرگ‌های تغذیه‌کننده عضلات قلب) باعث قطع جریان خون عضله قلبی می‌شود.
بدون اکسیژن و مواد مغذی، عضله قلب می‌میرد. مراقبت‌های فوری پزشکی ممکن است جریان خون را دوباره برقرارکرده و از آسیب بیشتر جلوگیری نمایند، ولی بافت مرده عضله قلبی را دیگر نمی‌توان احیا نمود. کاهش جریان خون، “ایسکمی” نامیده می‌شود.

ایسکمی می‌تواند عضله قلب را تضعیف کرده و یا حرکت عضله قلب را کاملا متوقف نماید. اگر خون‌رسانی عضله قلب به شکل طولانی مدتی کاهش یابد، بافت عضله قلبی می‌میرد، بنابراین ایسکمی یک مورد اورژانس پزشکی تلقی می‌شود. شدت حمله قلبی به وسعت بافت قلبی صدمه دیده و محل آسیب دیدگی بستگی دارد.

چند مکانیسم مختلف ممکن است باعث بروز حمله قلبی شوند:

• در تصلب‌ شرایین (آترواسکلروز) دیواره‌های سرخرگ‌ها ضخیم و سفت می‌شوند. در آترواسکلروز در دیواره سرخرگ‌ها پلاک تشکیل می‌شود. پلاک تجمع رسوبات چربی می‌باشد. پلاک‌ها ممکن است یک یا چند سرخرگ خون‌رسانی کننده بخشی از عضله قلب را تنگ یا مسدود نمایند و باعث بروز حمله قلبی شوند.
• ممکن است یک لخته خون، در درون سرخرگ کرونری تشکیل شود و به دیواره‌های سرخرگ کرونری تنگ شده‌ای که از قبل توسط پلاک ضخیم شده است، بچسبد. ممکن است این لخته خون جلوی خون‌رسانی به بافت قلبی را گرفته و باعث بروز حمله قلبی شود.
• ممکن است یک لخته‌خون در درون خود سرخرگ کرونری درنتیجه وجود یک پلاک آترواسکلروتیک ایجاد شود. ممکن است پلاک آترواسکلروتیک پاره شده و کلسترول و سایر محتویات خود را وارد جریان خون ‌کند و به این ‌وسیله باعث تشکیل لخته خون می‌شود. ممکن است این لخته‌خون جلوی خون‌رسانی به بافت قلبی را گرفته و باعث بروز حمله قلبی شود.
• ممکن است یک سرخرگ کرونری دچار اسپاسم موقت شود. این اسپاسم‌ها بیشتر اوقات در سرخرگ‌های دچار تنگی رخ می‌دهند اما ممکن است در یک سرخرگ طبیعی نیز رخ دهند. سرخرگ دچار اسپاسم موقت، تنگ می‌شود و جریان خون کم یا متوقف می‌شود.

اسپاسم‌های موقت با قطع خون‌رسانی به بافت عضلانی قلب باعث بروز حمله قلبی شوند.
شایع‌ترین مکانیسمی که باعث بروز حمله قلبی می‌گردد، زمانی شروع می‌شود که شکافی در درون پلاک رخ داده و داخل پلاک را در معرض جریان خون قرار می دهد. این حالت باعث می‌شود که پلاکت‌ها به محل پارگی چسبیده و منجر به تشکیل یک لخته خون شده و در نهایت سرخرگ را مسدود ‌نمایند. آسپرین باعث کاهش چسبندگی پلاکت‌ها می‌شود. این مکانیسم توضیح می‌دهد که چرا آسپرین در کاهش میزان خطر حمله قلبی موثر است.

هر ساله در ایران افراد زیادی دچار حملات قلبی می‌شوند و بیش از ۴۰ درصد آنها قبل از رسیدن به بیمارستان جان می‌سپارند. آمار و ارقام مربوط به بیماری‌های قلبی عروقی وحشتناک می‌باشند. امروزه می‌توان، اقداماتی را به منظور کاهش قابل توجه احتمال حملات قلبی انجام داد.

پزشکان در درمان حمله‌ قلبی پیشرفت‌های زیادی نموده‌اند، امروزه احتمال زنده ماندن فردیکه به حمله قلبی دچار می‌شود و به سرعت درمان‌های پزشکی را دریافت می‌کند، خیلی بیشتر از گذشته است. در ضمن امروزه نسبت به گذشته احتمال بیشتری وجود دارد که فرد زنده مانده از حمله قلبی به زندگی طبیعی بازگردد. در سال‌های اخیر تعداد مردانی که پس از حملات قلبی زنده می‌مانند، بسیار بیشتر شده است، ولی این قضیه در مورد زنان چندان صادق نیست.

سرخرگ‌های کرونری خون حاوی مواد غذایی و اکسیژن را برای خود عضله قلب تامین می‌سازند. قلب از طریق آئورت خون حاوی مواد غذایی و اکسیژن را برای سایر اندام‌ها پمپ می‌کند. دو سرخرگ کرونری اصلی راست و چپ شاخه‌هایی از سرخرگ آئورت می‌باشند. این سرخرگ‌ها بر روی سطح دهلیزها و بطن‌های قلب پخش می‌شوند. سرخرگ چرخشی (سیرکومفلکس) از سرخرگ کرونری چپ جدا شده و به پشت قلب خونرسانی می‌کند.

تشکیل پلاک و لخته خون ممکن است یک سرخرگ کرونری مبتلا به آترواسکلروز را دچار انسداد نمایند. با تجمع پلاک (موادچرب، کلسترول و سایرموادزاید) بر روی دیواره داخلی سرخرگ، مجرای آن تنگ شده و جریان خون محدود می‌گردد. یک لخته خون در حال عبور از سرخرگ ممکن است به راحتی بین پلاک‌های تشکیل شده گیرکرده و بطورکامل سرخرگ خون‌رسانی ‌کننده قلب را مسدود سازد.

بیشتر بیماری‌های سرخرگ‌های کرونری که منجر به حملات قلبی می‌شوند، ناشی از فرآیند تصلب‌شرایین (آترواسکلروز یا سفت و تنگ شدن سرخرگ‌ها) می‌باشند. تغییرات اولیه آترواسکلروز در افرادی که در دهه سوم حیاتشان قرار دارند دیده می‌شوند. یک سرخرگ سالم، خاصیت کشسانی زیادی دارد و به آسانی به تغییرات روی داده در میزان جریان خون یا فشار خون واکنش نشان می‌دهد. با افزایش سن، دیواره‌های سرخرگ‌ها، قدری ضخیم‌تر و سفت‌تر می‌شوند و فعالیت پمپاژ قلب را دشوارتر می‌کنند. کاهش انعطاف پذیری سرخرگ‌ها با افزایش سن سریع‌تر می‌شود. این امر علت افزایش فشارخون با افزایش سن می‌باشد و باعث ابتلا به بیماری‌های مختلف قلبی‌عروقی می‌شود.

علاوه بر اثرات ناشی از پیری، آترواسکلروز نیز بر دیواره‌های داخلی سرخرگ‌های اصلی از جمله سرخرگ‌های کرونری خون‌رسانی کننده قلب تاثیر می‌گذارد. دیواره‌های داخلی سرخرگ‌ها ملتهب و نامنظم می‌شوند و چربی‌ها، کلسترول و سایر ذرات شروع به تجمع و رسوب کرده و در مجموع پلاک را می‌سازند. این پلاک‌ها به تدریج بزرگتر می‌شوند تا اینکه، کانالی که خون از آن عبور می‌کند را بسیار تنگ می‌نمایند.

گر چه رژیم غذایی پرچرب، سطوح بالای کلسترول، سیگارکشیدن و سایر عوامل خطر شناخته شده به همراه زمینه ژنتیکی از جمله دلایل اصلی آترواسکلروز می‌باشند، ولی فرایند ناسالم آترواسکلروز کاملا شناخته نشده است. وقتی که پلاک آترواسکلروتیک ساخته شد، ممکن است باعث انسداد جریان خون شود. ممکن است یک لخته خون بر روی پلاک‌ها تشکیل شده و کانال تنگ شده قبلی را کاملا مسدود نماید.

وقتی که یک سرخرگ کرونری موقتاً بسته می‌شود، ممکن است رسیدن اکسیژن و مواد غذایی به قسمتی از قلب را مختل سازد و این امر در نهایت منجر به بروز شرایطی موسوم به “ایسکمی قلبی” می‌شود.

بسته به اینکه چه قسمت از قلب تحت تاثیر قرارگرفته است، ایسکمی درازمدت، به بافت‌های قسمت‌های مختلف قلب آسیب می‌زند و یا حتی آنها را نابود نماید و این در نهایت باعث انفارکتوس (یا مرگ بافت قلبی) می‌شود. بطن چپ اتاقک اصلی پمپاژکننده قلب می‌باشد. ممکن است آسیب گسترده به بطن چپ به سلامت درازمدت قلب و میزان فعالیت آن صدمه بزند.

امروزه دانشمندان می‌دانند که التهاب یکی از عوامل اصلی بروز فرآیند آترواسکلروز می‌باشد. درست مانند التهاب استخوان‌ها و مفاصل این التهاب در درازمدت ممکن است منجر به التهاب سرخرگ‌ها شود. التهاب سرخرگی یک عارضه التهابی در درون رگهای خونی می‌باشد که ممکن است منجر به بروز بیماری سرخرگ‌های کرونری قلب و یا سکته مغزی شود.

تحقیقات تاکنون نتوانسته‌اند تمام عواملی را شناسایی نمایند که باعث التهاب خفیفی شده و در روند آترواسکلروز شرکت کرده یا باعث ایجاد آن در برخی افراد می‌شوند. درآینده، ممکن است عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی خاصی مقصر شناخته شوند و درمان بیماری سرخرگ‌های کرونری ممکن است شامل عوامل ضدمیکروبی و ضدویروسی باشد، درست مانند درمان زخم‌های معده‌ که امروزه از آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان باکتری‌هایی شناخته شده مولد این زخم‌ها استفاده می‌شود.

در بسیاری از افراد مبتلا به حملات قلبی، التهاب باعث می‌شود که دیواره سرخرگ، ذرات چربی را برای ایجاد نوعی پلاک، به خود جذب نماید که گاهی از آن به عنوان پلاک “نرم” یا پلاک”آسیب پذیر” یاد می‌شود. این پلاک که در دیواره سرخرگ مدفون می‌شود به هیچ وجه شبیه پلاکی نیست که در مجرای یک سرخرگ ساخته می‌شود. پلاک نرم از سلول‌های پر از چربی با یک پوسته نازک، تشکیل می‌شود. اگر پوسته حاوی پلاک نرم بترکد، این پلاک وارد جریان‌خون می‌شود و در محل پارگی یک لخته خونی شکل می‌گیرد (پاسخ طبیعی بدن به آسیب دیدگی). این لخته خونی ممکن است باعث بند آمدن جریان خون شود. سرخرگ متورم و ملتهب، خاصیت کشسانی کمتری خواهد داشت. این فرآیند که با نوعی التهاب شروع می‌شود و منجر به لخته شدن خون می‌شود، علت حملات قلبی در برخی از افراد را توجیه می‌نماید که فاقد عوامل خطر معمول بیماری سرخرگ کرونری مانند کلسترول بالا هستند.

پروتئین واکنش دهنده (CRP) موجود در خون یک نشانگر پاسخ التهابی (یا ایمنی) می‌باشد. بدن تمام انسان‌ها CRP می‌سازد، منتها در مقادیر مختلف. مقدار CRP تا حدی به عوامل ژنتیکی و تا حدی هم به روش زندگی کردن بستگی دارد. عوامل مشابهی که در افزایش خطر حمله قلبی نقش دارند یعنی سیگارکشیدن، افزایش وزن، فشارخون بالا، عدم ورزش کردن باعث افزایش سطوح CRP می‌شوند. سطح CRP یک فرد ممکن است در زمان شروع تشکیل پلاک در سرخرگ‌ها و نیز در زمان پارگی آن افزایش یابد. وقتیکه یک حمله قلبی رخ می‌دهد، میزان CRP بسیار بالا می‌رود. در نتیجه، اندازه‌گیری میزان CRP موجود در خون فرد، شاخص خوبی برای نشان دادن میزان پیشرفت بیماری سرخرگ‌های کرونری و خطر حملات بعدی قلبی می‌باشد.  همچنین میزان CRP شاخص خوبی در بخش اورژانس برای بررسی حمله قلبی به‌شمار می‌رود.

امروزه،CRP با استفاده از یک آزمایش ساده‌ اندازه‌گیری می‌شود که در مطب پزشک هم قابل انجام است. در برخی از افراد میزان زیاد CRP، به اندازه میزان زیاد LDL (کلسترول با چگالی پایین یا کلسترول بد، صفحه۵۲را ملاحظه بفرمایید) در پیش‌بینی خطر حمله قلبی قابل اعتماد می‌باشد.

تحقیقات نشان می‌دهند که در برخی افراد، سطوح بالای CRP (مستقل از کلسترول بالا) عامل خطر قابل توجهی برای بروز حملات قلبی می‌باشند. میزان CRP ممکن است در زنان نسبت به مردان نشانگر بهتری باشد. با اینحال عوامل دیگری نیز ممکن است باعث افزایش سطح CRP در خون شوند. در حال حاضر، هیچ درمان خاصی برای سطوح بالای CRP به جز درمان هرگونه بیماری زمینه‌ای وجود ندارد.

شناخت علایم حمله قلبی و پاسخ سریع نسبت به این علایم اهمیت بسیاری دارد. اگر فرد دچار حمله قلبی تا رسیدن به بیمارستان زنده بماند، احتمال مرگ وی کاهش زیادی می‌یابد. شروع درمان برای بازکردن سرخرگ‌های مسدود شده کرونری قلب ظرف مدت ۶۰ تا ۹۰ دقیقه بعد از شروع علایم حمله قلبی (برای مثال درد قفسه سینه) موثرتر می‌باشد. اگر جریان خون به عضلات قلبی کاملا مسدود شود، آسیب دایمی عضلات قلبی در عرض ۲۰ دقیقه رخ می‌دهد. بنابراین پس از شروع علایم احتمالی حمله قلبی، روی هر دقیقه حساب کنید تا در حفظ جان خود و بهبود کیفیت زندگی بعد از حمله قلبی موفق باشید. قبل از هر اقدامی باید به اورژانس (۱۱۵) زنگ بزنید.

پرسنل اورژانس درمان را بلافاصله یعنی حتی قبل از رسیدن به بیمارستان شروع می‌کنند. اگر دچار ایست قلبی شوید، پرسنل اورژانس دانش و تجهیزات لازم و کافی را برای پشتیبانی و بازگرداندن ضربان قلب دارند. یکی دیگر از مزایای تماس با اورژانس و انتقال با آمبولانس به بیمارستان این است که فردی که دچارحمله قلبی شده و توسط آمبولانس حمل می‌شود، بلافاصله به محض ورود به بیمارستان درمان مناسب را دریافت می‌دارد و پرسنل اورژانس بیمارستان به محض رسیدن آمبولانس درمان را شروع می‌کنند.

اگر قرص آسپرین در دسترس است یک عدد از آن را بخورید. به جای بلعیدن، بهتر است آن را بجوید. سپس صبر کنید تا پرسنل اورژانس برسند. اگر تنها هستید درب منزل را باز بگذارید، سپس بنشینید یا دراز بکشید تا آمبولانس برسد.

هشدار!
نشانه‌های ایست قلبی
یک فرد دچار ایست قلبی:

• هشیاریش را از دست می‌دهد.
• نفسش بند می‌آید.
  • نبضش نمی‌زند.

اقدامات ضروری

• با اورژانس تماس بگیرید (شماره تلفن ۱۱۵)
• اگر احیای قلبی ریوی (CPR) را آموزش دیده‌اید، از آن برای زنده نگهداشتن فرد تا رسیدن پرسنل اورژانس و انجام دفیبریلاسیون استفاده کنید.
• سعی کنید از دفیبریلاسیون خودکار خارجی (AED) برای کمک به فرد استفاده نمایید.

بسیاری از افراد در مراجعه به بیمارستان تاخیر می‌کنند، گاهی اوقات ۲ ساعت پس از وقوع نخستین علایم بالینی به بیمارستان می‌روند. برخی افراد امیدوارند که این علایم خودبه‌خود برطرف شوند، برخی نمی‌خواهندکه توسط یک علامت هشداردهنده کاذب بی‌دلیل دست‌پاچه شوند و برخی می‌پندارند که حمله قلبی بیماری وحشتناکی است که درمانی ندارد و بسیاری از افراد هم از مزایای بیشمار درمان زودهنگام آگاه نیستند.

هر چند این احساسات قابل درک می‌باشند، ولی بهتر است شما با نخستین نشانه‌های حمله قلبی درخواست کمک نمایید. به این ترتیب امکان درمان موثر و زودهنگام فراهم می‌شود.
اقدامات ابتدایی لازم برای فرد دچار حمله قلبی را یاد بگیرید، در این صورت شروع سریع درمان ابتدایی حمله قلبی پیش از رسیدن پرسنل اورژانس امکان پذیرخواهد بود.‌‌ قبل از همه، باید نشانه‌های هشداردهنده حمله قلبی را یاد بگیرید. با پزشکتان درباره احتمال بروز حمله قلبی گفتگو کنید و درباره نحوه مقابله با حمله قلبی مشورت کنید. برای مثال اینکه آیا باید آسپیرین بخورید و از نیتروگلیسیرین (قرص زیرزبانی) استفاده کنید.

اگر شما در معرض خطر می‌باشید با خانواده، دوستان و همکاران خود درباره نشانه‌های هشداردهنده حمله قلبی و بهترین درمان ممکن صحبت کنید. بدانید که در نزدیکی شما چه کسی از نحوه احیای قلبی ریوی (CPR) اطلاع دارد تا درصورت لزوم از او کمک بگیرید. اگر دسترسی به اورژانس امکان ندارد، شماره تلفن مرکز فوریت‌های منطقه خود را به حافظه تلفنتان بدهید (اعم از آتش‌نشانی ۱۲۵، آمبولانس یا پلیس ۱۱۰). آدرس نزدیکترین بیمارستان دارای خدمات ۲۴ ساعته به بیماری‌های قلبی را نیزیادداشت نموده و آن را در دسترس قرار دهید.

وقتی که وارد اتاق اورژانس بیمارستان می‌شوید، پزشک و یا سایر پرسنل پزشکی ممکن است سوالاتی درباره علایم بالینی از شما بپرسند. اگر قادر به پاسخ دادن باشید، اطلاعاتی که به آنها می‌دهید به درمان شما کمک خواهند کرد.
این پرسش‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• برای اولین بار چه وقت متوجه علایم شدید؟
• در آن زمان مشغول انجام چه کاری بودید؟
• آیا علایم ناگهانی بوجود آمدند، یا به تدریج ایجاد شدند؟
• آیا غیر از علایم اولیه یا علایم شدید، علایم دیگری هم داشتید؟
• به ناراحتی خود بین ۱ تا ۱۰ چه درجه‌ای می‌دهید؟
• امروز چه داروهایی مصرف کرده‌اید؟
• معمولا چه داروهایی مصرف می‌کنید؟

بیشتر مردم درد قفسه سینه را از جمله علایمی نام می‌برند که همراهی نزدیکی با بروز حمله قلبی دارد. اما اغلب اوقات علایمی که فرد در اثر انسداد سرخرگ‌های کرونری تجربه می‌کند، بصورت دردهای شدید و آزارنده نمی‌باشند. افرادیکه دچار حمله قلبی شده‌اند، می‌گویند که احساسی که در حین این حملات داشته‌اند، درد نبوده است بلکه یک احساس ناراحتی مثل فشرده شدن یا فشار بوده است.

یک واقعیت تا حدی گیج‌کننده و مبهم این است که درد قفسه‌سینه ممکن است ناشی از بیماری‌های قلبی به غیر ازحمله قلبی باشد و نیز ممکن است نتیجه بیماری‌های غیرقلبی نظیر بیماری‌های کیسه صفرا، اختلال عضلانی یا مشکل گوارشی باشد. مهمترین مشخصه متمایزکننده درد ناشی از بیماری سرخرگ‌های کرونری از سایر دردها، شاید ارتباط آن با استرس‌های جسمی و روانی باشد که اغلب در این نوع استرس‌ها نیاز قلب به اکسیژن افزایش می‌یابد که اگر بدون پاسخ باقی بماند موجب ایجاد درد قفسه سینه می‌شود.

باید به درد سینه‌هایی که در حین خواب و استراحت رخ می‌دهند بلافاصله رسیدگی پزشکی کرد، بویژه در افرادیکه دارای عوامل خطر حملات قلبی می‌باشند. ممکن است اولین درد سینه، نشانه بروز حمله قلبی محتمل‌الوقوع باشد، لذا در رفتن به نزد پزشک به هیچ وجه درنگ نکنید.

بنا به دلایلی که هنوز کاملا روشن نشده‌اند، بیشتر زنان مبتلا به بیماری‌های قلبی، علایمی غیر از درد قفسه سینه مثل تنگی نفس، سو هاضمه و یا خستگی را تجربه می‌کنند و این امر تشخیص حمله قلبی در زنان را دشوارتر می‌سازد. افراد مبتلا به دیابت (بیماری قند خون) نیز ممکن است درد معمولی قفسه سینه را تجربه نکنند. برخی افراد ممکن است در فک یا بازوهای خود احساس درد نمایند که این دردها در آنها معادل درد قفسه سینه (یعنی نشانه‌ای مبنی بر بروز حمله قلبی) می‌باشد. اگر پیش از این، علایم حملات قلبی را تجربه کرده باشید، نکته مهمی که باید بدانید تشخیص این علایم در زمان رخ دادن آنها است، تا بی‌درنگ اقدامات مورد نیاز را انجام دهید.

نوعی از درد سینه مرتبط با بیماری قلبی، ممکن است ناشی از التهاب سطح خارجی قلب یعنی لایه پریکاردیوم باشد. درست مانند التهاب در سایر نقاط بدن، پریکارد ملتهب نیز متورم می‌شود و باعث اعمال فشار بر پایانه‌های عصبی می‌شود که این امر ممکن است منجر به بروز درد در هنگام نفس کشیدن، خم شدن به جلو یا دراز کشیدن شود. درست است که تمام دردهای قفسه‌سینه نشان دهنده حمله قلبی نمی‌باشند، ولی همیشه باید در صورت ادامه درد قفسه سینه برای بیش از ۵ دقیقه، از مرکز فوریت‌های پزشکی کمک بگیرید. قطعا رعایت ایمنی و احتیاط، بسیار بهتر از پشیمانی احتمالی است.

نشانه‌های هشداردهنده حمله قلبی
حمله قلبی ممکن است با علایم نسبتاً خفیفی شروع شود. اگر هریک از علایم زیر بیش از ۵ دقیقه در شما باقی ماند به اورژانس (۱۱۵) یا مرکز فوریت‌های پزشکی زنگ بزنید:

• ناراحتی در قفسه سینه: یک احساس ناراحتی (مانند فشار، فشردگی یا احساس پر بودن) در مرکز قفسه سینه، که ممکن است چند دقیقه طول بکشد و یا قطع شده و دوباره برگردد. این احساس ممکن است خیلی دردناک نباشد.
• ناراحتی در سایر بخش‌های فوقانی بدن: احساس ناراحتی یا درد ممکن است به یک یا هردو بازو، پشت، گردن، فک یا معده پخش شود.
• تنگی نفس: تنگی نفس اغلب قبل یا همراه با احساس ناراحتی در قفسه سینه ظاهر می‌شود. تنگی نفس ممکن است تنها علامت حمله قلبی باشد.
• سبکی سر، عرق سرد، حالت تهوع یا سوهاضمه: برخی افراد به ویژه زن‌ها این علایم را تجربه می‌نمایند و برخی دیگر احساس مرگ قریب الوقوع را می‌نمایند.

اگر دارای علایم حمله قلبی شدید و بنا به دلایلی نتوانستید با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید، از کسی بخواهید که شما را به نزدیکترین بیمارستان برساند. هرگز خودتان رانندگی نکنید مگر اینکه هیچ چاره دیگری نداشته باشید.

درخواست کمک‌های اورژانسی
اگر شما یا یکی از نزدیکانتان دچار حمله قلبی شد، بلافاصله به اورژانس (۱۱۵) یا مرکز فوریت‌های پزشکی زنگ بزنید. هم اکنون بیشتر مناطق کشور مرکز فوریت‌های پزشکی یا اورژانس (۱۱۵) دارند، اما در برخی جاها، شماره مرکز فوریت‌های پزشکی همان شماره پلیس (۱۱۰) و یا آتش‌نشانی (۱۲۵) می‌باشد. این شماره تلفن را در دسترس خود و سایر اعضای خانواده قرار دهید. اگر با تلفن همراه با مرکز فوریت‌های پزشکی تماس می‌گیرید، حتماً محدوده‌ای که از آنجا تماس می‌گیرید را ذکرکنید. همچنین، اگر از تلفن کابلی یا سرویس تماس‌های اینترنتی استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که با اورژانس تماس گرفته‌اید، و نه با ادارات دیگری که هیچ ارتباطی با این موضوع ندارند.

آنژین یا آنژین صدری اصطلاحی است که به توصیف ناراحتی یا درد تیپیکی می‌پردازد که نشان‌دهنده خون‌رسانی ناکافی به عضلات قلب می‌باشد. بیشتر اوقات آنژین صدری در نتیجه انسداد سرخرگ‌های کرونری رخ می‌دهد. بیشتر افرادیکه دچار آنژین می‌شوند، اغلب آن را به صورت یک فشار منقبض کننده یا یک احساس ناراحتی به صورت پرشدگی، فشردگی، له‌شدگی، سوزش و یا به صورت یک درد مبهم در مرکز قفسه سینه توصیف می‌کنند. ممکن است این درد و احساس ناراحتی به بازوها، شانه، پشت، گردن یا فک نیز انتشار یابد.

همچنین این درد و احساس ناراحتی ممکن است در قسمت کوچکی از قفسه سینه محدود شده و تا چند دقیقه طول بکشند. ممکن است این درد و احساس ناراحتی به طور متناوب در دوره‌های زمانی چند دقیقه‌ای بوجود آمده و رفع شوند. با اینحال، دردی که کمتر از ۳۰ ثانیه یا بیش از ۳۰ دقیقه به طول بیانجامد، معمولاً درد آنژینی نیست.

آنژین معمولاً زمانی رخ می‌دهد که عضلات قلب به دلایل مختلفی به خون بیشتری نیاز داشته باشند. این دلایل عبارتند از:

• فعالیت جسمانی مانند راه رفتن در سربالایی یا مقاربت جنسی؛
• استرس روانی یا عاطفی شامل ترس یا اضطراب؛
• آب و هوای سرد؛
• یا حتی خوردن غذای سنگین که باعث افزایش فعالیت گوارشی می‌شود.

وقتی که درد ناشی از ورزش و فعالیت جسمانی با استراحت کردن خوب شود، پزشک احتمال وجود آنژین را در نظرخواهدگرفت. استرس تست به عنوان روشی برای ایجاد علایم درد سینه به کار می‌رود.

از استرس تست برای کمک به تشخیص بیماری سرخرگ‌های کرونری استفاده می‌شود.

برخی افراد، مبتلا به “آنژین پایدار” می‌باشند، یعنی آنژین در آنها به صورت قابل پیش‌بینی رخ می‌دهد. معمولا افراد مبتلا به آنژین پایدار علایم خود را با استراحت یا مصرف نیتروگلیسرین یا هر دو تسکین می‌دهند.

“آنژین ناپایدار” شکلی از ناراحتی قفسه سینه است که برای اولین بار در فرد رخ داده یا زمانی رخ می‌دهد که فرد در حال استراحت است. آنژین ناپایدار ممکن است شدیدتر و طولانی‌تر از نوع پایدار باشد. انسداد رگ‌ها در آنژین ناپایدار ممکن است ناشی از تصلب‌شرایین (آترواسکلروز)، تشکیل لخته خون، التهاب یا عفونت باشد. آنژین ناپایدار وضعیتی اورژانسی است. چنانچه مبتلا به ناراحتی جدید، غیرقابل پیش‌بینی و یا به شدت افزایش یابنده قفسه سینه شدید، بلافاصله برای بررسی به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.

آنژین متغیر (آنژین پرینزمتال) با دو نوع آنژین ذکر شده قبلی فرق می‌کند. این آنژین ارتباطی با استرس جسمانی و روانی ندارد. این نوع آنژین معمولا هنگامی رخ می‌دهد که فرد در حالت استراحت یا خواب است (اغلب بین نیمه شب و ساعت هشت صبح). آنژین متغیر نشانه‌ای از اسپاسم سرخرگ‌های کرونری می‌باشد.

اسپاسم سرخرگ کرونری ممکن است در یک سرخرگ کاملا باز و یا در سرخرگی رخ دهد که پیش از آن توسط تصلب‌شرایین (آترواسکلروز) مسدود شده است. این اسپاسم در نزدیکی انسداد رخ می‌دهد و راه عبور جریان خون به ماهیچه قلب را مسدود می‌کند. ممکن است آنژین به عنوان علامتی از سایر بیماری‌های قلبی مانند بیماری دریچه‌ای، کاردیومیوپاتی یا فشارخون بیش از حد بالا باشد.

آنژین را می‌توان بوسیله نیتروگلیسرین (قرص زیر زبانی) یا سایر داروها درمان کرد.

سوزش سردل یا حمله قلبی؟
همیشه تشخیص بین ناراحتی سینه ناشی از حمله قلبی و احساس سوزش ناشی از سوزش معده (بازگشت یا رفلاکس اسید معده) کار آسانی نیست. از هر ده نفری که به علت درد سینه به بیمارستان مراجعه می‌کنند، یک نفر سوزش معده دارد. ناراحتی معده ممکن است حالتی سوزشی داشته و بعد از خوردن غذای سنگین ایجاد شود.

موقعیت درد ممکن است یک سرنخ باشد: درد حمله قلبی احتمالاً از سینه به شانه، بازوها، یا گردن بویژه در سمت چپ بدن انتشار می‌یابد، در حالیکه سوزش معده معمولا بیشتر در مرکز بوده و به گردن و گلو امتداد می‌یابد. به یاد داشته باشید که بیشتر آسیب‌های ناشی از حمله قلبی در کمتر از یک ساعت رخ می‌دهند. پس هیچ فرصتی را از دست ندهید. اگر کوچک‌ترین شکی در مورد ماهیت ناراحتی‌تان دارید بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید و یا به اورژانس بیمارستان مراجعه نمایید.

تنگی نفس
تنگی نفس یکی دیگر از علایم شایع حمله قلبی می‌باشد. تشخیص و توصیف تنگی نفس کار دشواری است. در حین فعالیت شدید، ممکن است تنگی نفس به صورت مشکل در نفس‌کشیدن یعنی به صورت تنفس‌های سریع و کم عمق (نفس نفس زدن) بروز کند. ممکن است تنگی نفس در حین استراحت نیز بروز کند.
البته تنگی نفس بلافاصله پس از فعالیت شدید بدنی امری بدیهی است.

ممکن است اضطراب، باعث هایپرونتیلاسیون شود که شکلی از تنفس‌های سریع و کم عمق ( نفس نفس زدن) می‌باشد. یک فرد بسیار چاق ممکن است به علت وزن سنگین خود به سختی نفس بکشد. همچنین فردیکه خارج از فرم است ممکن است حتی با کوچکترین فعالیت ورزشی احساس تنگی نفس بکند. شما بهترین فرد برای تشخیص تنگی نفس خودتان می‌باشید. اگر به هنگام انجام ورزش با شدت متوسط و یا در زمان استراحت دچار تنگی نفس می‌شوید و یا اگر تنگی‌نفس شما همراه با درد سینه می‌باشد، بلافاصله خود را به اورژانس بیمارستان برسانید.

سبکی سر و سایر علایم
برخی از افراد در زمان بروز حمله قلبی احساس سبکی‌سر می‌کنند (این احساس با سرگیجه‌ای که در آن احساس می‌کنید شما یا تمام محیط به دورسرتان می‌چرخد فرق می‌کند). همچنین سبکی‌سر ممکن است علامتی از سایر بیماری‌های قلبی مانند مشکلات ریتم قلبی و یا حتی مشکلات غیرمرتبط با قلب باشد.

زنان بیش از مردان علایم غیر معمول یا مبهم حمله قلبی مانند سبکی‌سر، حالت تهوع یا خستگی را نسبت به درد سینه نشان می‌دهند. محققان به تازگی به این تفاوت جنسیتی پی برده‌اند ولی هنوز دلایل این اختلاف را پیدا نکرده‌اند. اختلاف در ژن‌ها، هورمون‌ها و حتی تفاوت‌های شیوه زندگی ممکن است در این تفاوت جنسیتی دخیل باشند. زنان و پزشکان معالج آنها باید از این ویژگی خاص علایم زنان آگاهی داشته و به سرعت نسبت به تشخیص و درمان مناسب حمله قلبی احتمالی در زنان اقدام نمایند. دانستن این نکته بسیار حیاتی است که دلیل اصلی مرگ در زنان بیماری قلبی است، همچنان که دلیل اصلی مرگ در مردان نیز می‌باشد.

ایسکمی خاموش نوعی از ایسکمی (کاهش خونرسانی به عضله قلب) است که در آن آنژین یا سایر علایم حمله قلبی دیده نمی‌شود. اگر ایسکمی شدید باشد یا بیش از حد طول بکشد، ممکن است منجر به بروز حمله قلبی با تمام خطرات حمله قلبی از جمله آسیب قلبی یا ایست قلبی گردد، حتی اگر هیچ درد سینه‌ای هم وجود نداشته باشد. متخصصان قلب تخمین می‌زنند که هر ساله ایرانیان زیادی دچار ایسکمی خاموش می‌شوند. یکی از دلایل اصلی نارسایی قلب، آسیب وارد شده به عضلات قلب در اثر حمله قلبی می‌باشد (در نارسایی قلبی، فعالیت پمپاژ قلب کافی نیست). بیشتر افرادیکه دچار آنژین یا درد سینه می‌شوند، احتمالاً دچار حملات ایسکمی خاموش نیز خواهند شد. هیچ راهی برای تشخیص زمان بروز ایسکمی خاموش وجود ندارد.

استرس تست ورزشی ممکن است کاهش جریان خون در سرخرگ‌های کرونری به هنگام ورزش را نشان دهد و هولترمونیتورینگ وقوع ایسکمی خاموش را نشان می‌دهد. ایسکمی خاموش با بهتر کردن خون‌رسانی به عضله قلب و کاهش دادن نیاز قلب به اکسیژن قابل درمان است (درست مثل درمان هر یک از سایر علایم بیماری سرخرگ‌های کرونری).

پزشک ممکن است از شما بخواهد که شیوه زندگی و داروهای مصرفی خود را تغییر دهید. ممکن است پزشک برای رسیدن به چنین اهدافی، اقداماتی تهاجمی مانند آنژیوپلاستی را توصیه کند.

درد سینه ممکن است ناشی از اسپاسم یک سرخرگ کرونری باشد. سرخرگ‌های کرونری در برخی از افراد تمایل به اسپاسم‌های دوره‌ای دارند (پزشکان هنوز علت این اسپاسم‌ها را نمی‌دانند). به این نوع اسپاسم‌ها، اسپاسم‌های عروقی گفته می‌شود. این اسپاسم‌ها به این صورت هستند که به طور موقت سرخرگ‌ها را منقبض کرده و مسیرجریان خون به عضله قلب را مسدود می‌کنند. این اسپاسم‌ها معمولاً در آن دسته از سرخرگ‌های کرونری ایجاد می‌شود که از پیش توسط تصلب‌شرایین (آترواسکلروز) مسدود شده‌اند، اما ممکن است در سرخرگ‌های کرونری سالم نیز دیده شوند.

این اسپاسم‌ها موقتی هستند و ممکن است منجر به حمله قلبی، ریتم نامنظم قلبی (آریتمی)، یا حتی مرگ ناگهانی قلبی شوند. علامت اصلی اسپاسم سرخرگ کرونری، آنژین نوع متغیر یا پرینزمتال است که اغلب درد خفیفی داشته و در زمان مشخصی از شبانه روز رخ می‌دهد. برای درمان اسپاسم سرخرگ‌های کرونری، پزشک ممکن است داروهایی به نام مهارکننده‌های کانال کلسیم را تجویز نماید که باعث شل شدن عضلات صاف دیواره‌های سرخرگ و تسکین ناراحتی ناشی از آنژین می شود، در برخی موارد داروهای نیتراتی نیز تجویز می شود.

کاهش جریان خون در عضله قلب (ایسکمی میوکارد) معمولاً باعث بروز علایمی مانند آنژین، احساس فشار در قفسه سینه، تنگی نفس یا سبکی‌سر می‌شود. ایسکمی ممکن است منجر به بروز حمله قلبی (انفارکتوس میوکارد) شود. در حمله قلبی (انفارکتوس میوکارد) قسمتی از بافت قلبی به شکل طولانی‌مدتی بدون خون کافی مانده و در نتیجه بافت ماهیچه قلب می‌میرد. در این مقطع تشخیص این علایم و درخواست کمک‌های پزشکی بسیار حیاتی است، به ویژه اگر عوامل خطر مربوط به بیماری سرخرگ کرونری وجود داشته باشند.

کمک‌های فوری پزشکی می‌تواند آسیب بافت قلبی را به حداقل برساند، به ویژه اگر باعث بازشدن سریع سرخرگ‌های کرونری توسط دارو یا اعمالی مانند آنژیوپلاستی شود. همچنین خون‌رسانی ناکافی عضلات قلب ممکن است باعث ایست قلبی شود. در ایست قلبی، قلب به طورکامل از تپش می‌ایستد. ایست قلبی اغلب زمانی رخ می‌دهد که ریتم قلب به هم‌ ریخته باشد. ایمپالس‌های الکتریکی که ریتم‌های قلبی را کنترل می‌کنند تندتر (تاکی‌کاردی)، بی‌نظم (فیبریلاسیون) یا در موارد نادری به شدت کندتر (برادی‌کاردی) از حالت عادی می‌شوند.

یک فرد دچار ایست قلبی در معرض خطر بسیار بالایی قرار دارد. برای از بین بردن حالت ایست قلبی، گردش خون فرد باید توسط احیای قلبی ریوی یا CPR حفظ شود و تپش قلب باید توسط یک شوک الکتریکی (دفیبریلاسیون) به حالت طبیعی باز گردد. مرگ مغزی تنها ۴ تا ۶ دقیقه بعد از توقف حرکت قلب رخ می‌دهد.

در برخی افراد اثرات اصلی حمله قلبی در پریکارد (لایه بافتی خارجی محافظ اطراف قلب) دیده می‌شود. بدترین پیامد ممکن یک حمله قلبی، مرگ ناگهانی قلبی می‌باشد. هر نوع بیماری قلبی ممکن است منجر به مرگ ناگهانی شود. اما در بیشتر قربانیان (در حدود ۹۰درصد آنها) دو یا چند سرخرگ اصلی توسط پلاک مسدود شده و اسکار (بافت مرده و ترمیمی قلب) ناشی از حملات گذشته در قلب مشاهده می‌شود. ممکن است مرگ ناگهانی قلبی، بدون بروز هیچ نشانه هشداردهنده‌ای رخ دهد.

STEMI چیست؟
ممکن است درباره خطر یک STEMI (انفارکتوس میوکاردی که همراه با بالا رفتن قطعه ST می‌باشد) مطالبی شنیده یا خوانده باشید. این اصطلاح پزشکی شرایطی را توصیف می‌نماید که در آن یک حمله قلبی شدید در اثر انسداد کامل یک سرخرگ رخ می‌دهد.
بالارفتن ST عبارتست از یک افزایش فاحش در قسمت خاصی از امواج موجود در نوار قلب فردی که علایم حمله قلبی را دارد.

متخصصان قلب بخشهای خاصی از این موج را با حروف الفبا از QتاT مشخص می‌کنند. عضله آسیب دیده قلب ایمپالس‌های الکتریکی قلب را به طور طبیعی هدایت نمی‌کند. الگوهای مشخص این موج در نوار قلب نشان می‌دهد که چگونه ایمپالس‌های الکتریکی تحت تاثیر آسیب قرار می‌گیرند و کدام قسمت از قلب تحت تاثیر قرارگرفته است. همچنین مشکلات موجود در ریتم قلب نیز تشخیص داده می‌شود. در زمان بروز درد سینه، بالا رفتن قطعه ST شاخص بسیار خوبی مبنی بر بروز حمله قلبی می‌باشد. همچنین، یک حمله قلبی بدون موج Q ممکن است با کاهش میزان نبض همراه باشد.

آسیب عضلانی قلب ناشی از ایسکمی
کاردیومیوپاتی اصطلاحی برای توصیف بیماری عضلانی ‌قلب می‌باشد. کاردیومیوپاتی ناشی از بیماری‌های آسیب‌زننده به تون بافت عضلانی قلب می‌باشد که باعث کاهش توانایی عضلات قلب برای پمپ کردن خون می‌شود. یک شکل از این بیماری کاردیومیوپاتی ایسکمیک (بیماری عضلانی قلب ناشی از کاهش خون‌رسانی به آنها) نام دارد.

کاردیومیوپاتی ایسکمیک در نتیجه آسیب ناشی از انسداد در یک سرخرگ کرونری رخ می‌دهد که خون‌رسانی قسمتی از دیواره‌های عضلانی قلب را برعهده دارد. کاردیومیوپاتی ایسکمیک منجر به پمپاژ نامناسب قلب می‌شود که مشخص کننده آسیب عضلانی قلبی است. اغلب آسیب عضلانی قلبی توسط یک تست اکوی قلبی تشخیص داده می‌شود. اکوی قلبی، میزان کسر جهشی (EF یا درصد خون پمپ شده توسط هر ضربان قلب) را اندازه‌گیری می‌کند. در افراد مبتلا به آسیب عضلانی قلبی، EF پایین است یعنی خون کافی پمپ نمی‌شود. اغلب، قلب بزرگ و عریض می‌شود تا بتواند وضعیت مزبور را جبران کند، لذا اغلب افراد مبتلا به این بیماری دارای قلب‌های بزرگتری می‌باشند.

درمان آسیب عضلانی قلب ناشی از ایسکمی بر احیای توانایی پمپاژ قلب بوسیله داروها و بازکردن سرخرگ‌های مسدود به منظور افزایش میزان جریان خون عضلات قلب متمرکز است. انواع دیگر آسیب عضلانی قلبی عبارتند از آسیب عضلانی قلبی ویروسی که در آن قلب توسط یک ویروس آسیب می‌بیند و آسیب عضلانی قلبی سمی که در آن قلب توسط برخی عوامل خارجی مانند الکل آسیب می‌بیند. اگر قلب توسط بیماری آسیب شدیدی ببیند، پزشکان ممکن است پیوند قلب را توصیه نمایند.

پریکاردیت یا التهاب لایه خارجی قلب
پریکاردیت التهاب پریکاردیوم یا غشا خارجی محافظ در برگیرنده قلب می‌باشد. پریکارد یا آبشامه دو لایه دارد، لایه داخلی به دیواره عضلانی قلب چسبیده و لایه خارجی حفره قفسه سینه‌ که قلب در آن قرار گرفته است را می‌پوشاند. بین این دو لایه پریکارد، مایع لغزنده‌ای وجود دارد که قلب را در عین ثابت بودن در جای خود، قادر به تپیدن می‌کند.

وقتی که پریکاردیت باعث التهاب این غشا می‌شود میزان این مایع زیاد شده و حرکت قلب در عمل محدود می‌شود (به ویژه توانایی قلب برای پر و خالی شدن از خون کاهش می‌یابد). در حدود ۱۰درصد افرادی که دچارحمله قلبی شده‌اند، در نتیجه مرگ بافت قلبی دچار پریکاردیت نیز می‌شوند. وقوع پریکاردیت در مردان بسیار بیشتر از زنان است. یکی از شایع‌ترین علت‌های پریکاردیت به ویژه در جوانان عفونت‌های ویروسی است. در بسیاری از موارد، دلایل پریکاردیت ممکن است ناشناخته باقی بمانند. دلایل دیگر پریکاردیت شامل سرطان، پرتودرمانی، آسیب به قفسه سینه، جراحی قبلی قفسه سینه، بیماری خود ایمنی، نارسایی کلیه یا استفاده از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی می‌باشند.

شایع‌ترین علامت پریکاردیت یک درد تیز و شدید خنجری در مرکز یا سمت چپ قفسه سینه می‌باشد که گاهی اوقات این درد به گردن یا شانه انتشار می‌یابد. این درد ممکن است به آسانی با علایم یک حمله قلبی اشتباه گرفته ‌شود. پزشک با گوش دادن به صحبت‌های شما درباره توصیف درد و نحوه شروع شدن آن پریکاردیت را تشخیص دهد. همچنین پزشک با گوش دادن به وسیله گوشی پزشکی به صداهای قلبی، این عارضه را تشخیص می‌دهد. صداهای ناشی از پریکاردیت مثل صدای ناشی از مالش دو سطح چرم می‌باشد که در قفسه سینه به خوبی شنیده می‌شوند. صداهای ناشی از پریکاردیت در هر ضربان قلب با مالش لایه‌های ملتهب پریکارد بر روی یکدیگر ایجاد می‌شوند. عکس‌برداری با استفاده از اشعه ایکس، ممکن است تجمعی از مایع را در اطراف قلب نشان دهد، این تصویر را می‌توان به وسیله اکوی قلبی تایید کرد ممکن است نوار قلب، تغییراتی مبنی بر بروز پریکارد را نشان دهد. گاهی انجام پریکاردیوسنتز (روشی که در آن نمونه مایع از پریکارد برداشته شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد) برای کمک به تشخیص علت پریکاردیت ضروری است.

پریکاردیت معمولاً توسط داروهای مسکن‌ و داروهای ضد التهاب مانند آسپیرین یا بروفن، درمان می‌شود. وقتیکه پریکاردیت ناشی از یک حمله قلبی باشد، معمولاً به خوبی به درمان پاسخ می‌دهد و بیمار ظرف ۱ تا ۳ هفته کاملا درمان می‌شود. با این حال، اگر این حالت منجر به تجمع مایع در اطراف قلب شود، بگونه‌ای که قابلیت پرشدن قلب از خون محدود شود (یک اختلال نادر ولی کشنده معروف به تامپوناد قلبی)، پزشک ممکن است از پریکاردیوسنتز برای تخلیه مایع اضافی استفاده کند (با استفاده از سوزن یا یک عمل جراحی کوچک). بررسی مایع تخلیه شده به تعیین علت تامپوناد قلبی کمک می‌کند. در صورت عود تجمع مایع در اطراف قلب ممکن است انجام عمل جراحی ضروری باشد.

عوارض پریکاردیت نادر می‌باشند ولی عفونت ممکن است باعث اختلال ریتم یا حتی بلوک قلبی شود (وقتیکه ایمپالس‌های الکتریکی مولد ریتم قلبی به خوبی انتقال نمی‌یابند).
پریکاردیت کنستریکتیو (فشارنده) نیز ممکن است رخ دهد، که در این حالت التهاب باعث
می‌شود که پریکارد ضخیم شده و بافت اسکار (بافت ترمیمی چسبنده) ما بین پریکارد و قلب گسترش یابد. پریکارد انعطاف خود را از دست می‌دهد و نارسایی قلبی بوجود می‌آید. در چنین مواردی برداشتن همه یا قسمتی از پریکارد با عمل جراحی تنها راه چاره است.

بعد از حمله قلبی عوارض دیگری نیز ممکن است رخ بدهند، که به محل وقوع آسیب درقلب و شدت آن بستگی دارند. ممکن است ضربان قلب کاهش زیادی پیدا کند، بطوریکه استفاده از ضربان‌ساز ضروری شود. همچنین ممکن است آریتمی و نارسایی قلبی نیز رخ دهند.

اگر بررسی‌ها نشان دهند که سرخرگ‌های کرونری قلب شما دچار انسداد می‌باشند و در صورتی‌که آنژین قلبی دارید و یا مبتلا به حمله قلبی شده‌اید، پزشک ممکن است انواع روش‌های درمانی مرتبط با تغییر شیوه زندگی، داروها یا روش‌های تهاجمی مانند آنژیوپلاستی یا جراحی بای‌پس عروقی کرونری را به شما توصیه بکند. در ارائه توصیه‌های درمانی، پزشک توان کلی پمپاژ قلب و پایداری الکتریکی آن را به وسیله تست‌های مختلفی بررسی می‌کند و همچنین شدت علایم شما را نیز در نظر می‌گیرد.

درباره اینکه چه درمانی یا چه ترکیب درمان‌هایی برای شما خوب هستند تصمیم‌گیری می‌کند ولی شما و پزشکتان می‌توانید درباره این راهبردهای درمانی با هم بحث کنید:

• تغییر در شیوه زندگی. تغییرات سالم در شیوه زندگی مانند خوردن غذاهای سالم، ورزش کردن منظم و ترک سیگار درکاهش خطرحمله قلبی، بهبود آنژین و کم کردن میزان پیشرفت بیماری بعد از بروز حمله قلبی بسیار موثرند. این تغییرات سالم در شیوه زندگی برای حمایت از سایر درمان‌ها نیز ضروری هستند. پزشک شما را با دادن اطلاعات و حمایت‌های لازم پشتیبانی خواهدکرد و تنها کاری که شما باید انجام دهید این است که از دستورات او تبعیت کنید.
• داروها. داروهایی مانند مهارکننده‌های بتا، مسدودکننده‌های کانال کلسیمی، مهارکننده‌های ACE و استاتین‌ها (داروهای کاهنده کلسترول) می‌توانند فعالیت قلب شما را بهبود دهند و عوامل مرتبط مانند فشارخون‌بالا و کلسترول بالا را درمان نمایند. داروها ممکن است علایمی مانند آنژین را تسکین دهند و ممکن است نقش مهمی را درکنترل التهاب و پیشگیری از پارگی پلاک ایفا ‌نمایند که منجر به بروز برخی از حملات قلبی می‌شوند. همچنین ممکن است این داروها بعد از عمل جراحی برای حمایت از قلب شما در طی دوران نقاهت تجویز شوند.

• آنژیوپلاستی. اگر یک یا چند تا از سرخرگ‌های شما به طور قابل توجهی مسدود شده باشند، ممکن است آنژیوپلاستی بتواند انسداد را رفع کرده و جریان خون را بازگرداند. اگر دچار حمله قلبی شده‌اید، چنانچه آنژیوپلاستی به سرعت در زمان وقوع حمله قلبی انجام بگیرد، ممکن است به کاهش آسیب وارده به قلب کمک کند. این روش، کمتر تهاجمی بوده و به مراتب، کم خطرتر و کم هزینه تر از عمل جراحی بای‌پس می‌باشد. ولی برخی از سرخرگ‌ها که بسیار کوچک می‌باشند برای آنژیوپلاستی مناسب نیستند. سایر انسدادها برای اینکه توسط آنژیوپلاستی باز شوند، بسیار متراکم بوده یا بسیار بزرگ می‌باشند. ممکن است در طول آنژیوپلاستی برای جلوگیری از بسته شدن سرخرگ، در آن یک استنت (فنر) کارگذاشته شود (صفحه۲۶۶را ملاحظه بفرمایید).
• بای‌پس. پیوند بای‌پس، بهترین روش درمان در برخی افراد مبتلا به آنژین شدید یا انسداد وسیع سرخرگ‌های کرونری می‌باشد. در صورتی‌که سرخرگ کرونری اصلی سمت چپ قلب شما، یعنی سرخرگی که بطن چپ را خون‌رسانی می‌کند (بطن چپ حفره اصلی پمپ کننده قلب می‌باشد) بطورکامل مسدود شده باشد ممکن است جراحی بای‌پس به شما توصیه شود، چرا که اگر چندین سرخرگ کرونری اصلی شما مسدود شده باشند، یا در صورتی‌که در گذشته عمل آنژیوپلاستی کرده باشید، بروز هرگونه مشکل درحین آنژیوپلاستی، ممکن است باعث آسیب شدید به عضله قلب شود. همچنین اگر دارای عارضه دیگری مانند نارسایی قلب یا دیابت می‌باشید، در این صورت ممکن است انجام عمل جراحی بای‌پس ضروری باشد.

اگر مبتلا به آنژین (درد قفسه سینه) می‌باشید، داروها بخش مهمی از درمان شما را تشکیل خواهند داد. از آنجایی‌ که در آنژین معمولاً به علت انسداد سرخرگ‌های کرونری، عضلات قلب اکسیژن کافی دریافت نمی‌کند، لذا درمان شامل استفاده از آن دسته داروهایی است که نیاز قلب به اکسیژن را کاهش می‌دهند و یا میزان جریان خون به عضلات قلب را افزایش می‌دهند و به این ‌وسیله عضلات قلب اکسیژن بیشتری دریافت می‌دارند. هدف از درمان دارویی، پیشگیری از علایم بالینی و یا کاهش ناراحتی ناشی از این علایم است.

در افراد مبتلا به حمله قلبی، ممکن است در بیمارستان برای از بین بردن لخته‌های خونی موجود در سرخرگ‌ها از داروهای ترومبولیتیک (عوامل تجزیه‌کننده لخته) استفاده شود. این کار از گسترش یافتن آسیب عضله قلبی جلوگیری می‌کند و ممکن است قبل از غیرقابل ترمیم شدن بافت قلبی، آن را نجات دهد.

نیتروگلیسرین
اگر مبتلا به آنژین قلبی می‌باشید، احتمالاً پزشک برای شما داروی نیتروگلیسرین را تجویز خواهد کرد. نیتروگلیسرین یک داروی گشاد کننده عروقی است، یعنی رگ‌های خونی را گشاد می‌کند تا میزان جریان خون بیشتر شود. مصرف صحیح این دارو، باعث تسکین آنژین ظرف مدت کمتر از ۲ دقیقه می‌شود. نیتروگلیسرین بازگشت خون به قلب را کاهش می‌دهد و از این رو حجم کاری قلب کم می‌شود. نیتروگلیسرین با شل‌کردن سرخرگ‌های کرونری اجازه می‌دهد که اکسیژن بیشتری از طریق خون به قلب شما برسد.

شایان ذکر است که هرگز آنژین قلبی به تنهایی نشان دهنده این مطلب نیست که شما مبتلا به حمله قلبی شده‌اید یا اینکه عضله قلبتان آسیب دیده است. آنژین قلبی عبارت است از یک کاهش موقتی در میزان جریان خون عضلات قلب، که به علت افزایش تقاضا و کاهش عرضه اکسیژن رخ می‌دهد. نیتروگلیسرین باعث ایجاد تسکین سریع آنژین قلبی شده و امکان فعالیت بیشتر و احساس درد کمتر را به شما می‌دهد.

نیتروگلیسرین ارزان‌قیمت بوده و به هیچ وجه اعتیادآور نیست. روزانه چندین‌بار می‌توانید از آن استفاده کنید بدون اینکه کوچکترین آسیبی به شما برسد. اگر نیتروگلیسرین را به محض احساس ناراحتی مصرف کنید، بهترین تاثیر را خواهد داشت. پزشکان به افراد مبتلا به آنژین پایدار توصیه می‌کنند تا شرایطی که منجر به درد در آنها می‌شوند (مثل فعالیت، هیجان، یا احساسات عمیق) را شناسایی نمایند و به صورت پیشگیرانه از نیتروگلیسرین استفاده کنند. بیشتر افراد در وضعیت‌هایی که قابل پیش بینی می‌باشند مانند پیاده‌روی در یک روز سرد یا بادی، بلند کردن وسایل سنگین، دویدن، ورزش کردن بعد از خوردن غذای سنگین، کارکردن تحت فشار بسیار زیاد، صحبت کردن در جمع، فعالیت جنسی، یا عصبانی شدن، نگرانی و… دچار آنژین می شوند.

اگر پزشک برای شما نیتروگلیسرین تجویزکرده است، راهنمایی‌های لازم در مورد نحوه مصرف صحیح را از او بپرسید. درباره هر گونه نگرانی که در مورد مصرف نیتروگلیسرین دارید، با پزشک خود صحبت کنید. اگر نسبت به نحوه صحیح مصرف این دارو مشکوک می‌باشید، یک عدد نیتروگلیسرین را در حضور پزشک مصرف کنید. بعد از خوردن قرص کمی احساس سوزش در زیر زبان خود خواهید کرد، صورتتان ممکن است سرخ شود، یا ممکن است احساس پری سر کنید ولی عوارض شدیدتر (سبکی سر یا سردرد شدید) نادرند. وقتیکه به خوردن نیتروگلیسرین عادت کردید، از تسکین ناشی از این دارو، حداکثر بهره را خواهید برد.

نحوه استفاده از نیتروگلیسرین
نحوه مصرف نیتروگلیسرین آسان است و اثر آن بسیار سریع شروع می‌شود. نیتروگلیسرین در عرض دو دقیقه یا کمتر اثر می‌کند.

• قرص را زیر زبان خود نهاده و صبر کنید تا حل شود، این عمل۲۰ تا ۳۰ ثانیه طول می‌کشد (می‌توانید آن را بجوید ولی این کار تاثیر اضافی چندانی ندارد).
• نیتروگلیسرین در یک دهان مرطوب بهتر از یک دهان خشک اثر می‌کند.
• همیشه چند قرص را داخل جعبه قرص مصرفی به همراه داشته باشید، تا بتوانید در موقع لزوم فوراً به نیتروگلیسرین دسترسی داشته باشید. اگر قرص‌ها در یک ظرف دربسته نگهداری شوند، ۳ تا ۴ ماه به‌ خوبی قابل نگهداری می‌باشند.
• اگر مصرف سه قرص نیتروگلیسرین با فاصله هر ۵ دقیقه یک‌بار درد سینه شما را تسکین نداد، بلافاصله به بخش اورژانس نزدیکترین بیمارستان مراجعه کنید. اگر نیتروگلیسرین را به صورت دیگری مصرف می‌کنید به دستورالعمل‌های مربوط توجه کنید.

مهارکننده‌های بتا
مهارکننده‌های بتا گروهی از داروها هستند که حجم کار قلب و نیاز آن به اکسیژن را کاهش می‌دهند. این داروها بیشتر برای درمان آنژین، فشارخون‌بالا، تپش نامنظم قلب (آریتمی)، کاردیومیوپاتی (بیماری عضلات قلب) و نارسایی قلب تجویز می‌شوند (از آنها همچنین در درمان بیماری‌های غیرقلبی مانند سردردهای میگرنی و گلوکوم یا آب سیاه چشم استفاده می‌شود).

یک مهارکننده بتا از طریق تداخل با پاسخ طبیعی بدن به استرس، عمل می‌کند. وقتیکه بدن شما به استرس پاسخ می‌دهد، هورمون‌هایی به نام کاته‌کولامین‌ها (نوراپی‌نفرین و اپی‌نفرین) را آزاد می‌کند که باعث افزایش ضربان قلب، انقباض عضله قلب و افزایش فشارخون می‌شوند. یک بتابلوکر آثار کاته‌کولامین‌ها را از بین می‌برد از اینرو، پاسخ قلب به استرس را تعدیل می‌نماید. مهارکننده‌های بتای بسیار زیادی وجود دارند و به صورت انتخابی در جنبه‌های مختلف فعالیت کاته‌کولامین‌ها عمل می‌کنند.

پزشک برای درمان آنژین قلبی، ممکن است مهارکننده بتا تجویز نماید. مهارکننده‌بتا باعث خواهد شد تا قلب در طی ورزش یا سایر استرس‌ها پیش از بروز آنژین، توانایی انجام فعالیت بیشتری داشته باشد. علاوه بر مصرف روزانه مهارکننده‌های ‌بتا باید از داروهای دیگری مانند نیتروگلیسرین نیز به صورت روزانه استفاده نمایید. حتی اگر هیچ‌گونه علایمی نداشته باشید، پزشکان اغلب مهارکننده‌ بتا را تجویز خواهند نمود چرا که تحقیقات علمی نشان داده‌اند که این داروها تا حد زیادی خطر بروز یک حمله قلبی دیگر را کاهش می‌دهند.

اگر دچار یک حمله قلبی شوید، بدن مقدار بیشتری کاته کولامین تولید کرده و باعث فعالیت بیشتر قلب خواهد شد. پزشک ممکن است برای کم کردن فعالیت قلب و محدود نمودن آسیب بافت قلب، داروهای مهارکننده بتا تجویز کند. بعد از بروز حمله قلبی، مهارکننده بتا به پیشگیری از یک حمله قلبی دیگر کمک می‌کند . ممکن است شما تنها به منظورکاهش خطر یک حمله قلبی دیگر این داروها را مصرف نمایید.

گرچه مهارکنندهای ‌بتا درمان خوبی برای بیماری‌های قلبی به شمار می‌روند، ولی برخی از افراد پس از مصرف این داروها دچار عوارض بالینی مانند خستگی عضلانی پس از ورزش کردن، سبکی‌ سر، غش‌ و …. می‌شوند. اگر مبتلا به ناراحتی‌های ریوی مانند آسم هستید، مهار‌کنندهای ‌بتا ممکن است باعث اسپاسم عضلات نایژه‌ای شده و بنابراین مانع عبور آسان هوا به درون ریه‌‌ها می‌شوند و در نتیجه منجر به تنگی نفس و خس خس قفسه سینه شوند. برخی از افراد مبتلا به دیابت که دچارکاهش بیش از حد قندخون شده‌اند ممکن است در صورت مصرف این داروها علایم کاهش قند خون را نشان نداده و فقط سبکی‌سر را احساس نمایند. اگر دچار هرگونه عارضه جانبی ناشی از مصرف مهارکننده‌های ‌بتا شدید، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید. مصرف یک داروی مهارکننده‌ بتای دیگر یا یک تعدیل در مقدار مصرف دارو، ممکن است مشکل را حل کند. با این حال، مصرف دارو را به شکل ناگهانی قطع نکنید و مواظب باشید که مصرف هیچ وعده آن را فراموش نکنید، چون این امر باعث بدترشدن علایم بیماری‌ خواهد شد. اگر از سایر داروها و یا داروهای گیاهی استفاده می‌کنید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید تا از تداخلات دارویی خطرناک برحذر باشید. در این قسمت، نام ژنریک برخی از مهارکننده‌های ‌بتا که به طور شایع مصرف می‌شوند ذکر می‌شوند: آتنولول، پروپرانولول، متوپرولول، کارودیلول، اسبوتولول، بتاکسولول، بیسوپرولول، نادولول، پیندولول، سوتالول و تیمولول.

مهارکننده‌های کانال کلسیم
گروهی از داروها موسوم به مهارکننده‌های کانال کلسیمی یا آنتاگونیست‌های کلسیمی، باعث شل شدن سرخرگ‌ها و افزایش میزان خون ورودی به قلب می‌شوند، در عین حال حجم کار قلب را از طریق کاهش فشارخون، کاهش ضربان قلب و کاهش قدرت انقباض عضلانی قلب کم می‌کنند. از نظر شیمیایی، مهارکننده‌های کانال کلسیم با جلوگیری از بروز یک مرحله ضروری در روند انقباض عضلانی در قلب و رگ‌های خونی اثر خود را می‌گذارند. در نتیجه قلب و رگ‌های خونی (یعنی حرکت کلسیم به داخل سلول‌های عضلانی)، شل می‌شوند. مهارکننده‌های‌کانال کلسیم ممکن است برای درمان فشارخون‌بالا یا آنژین تجویز شوند. همچنین مهارکننده‌های‌کانال‌کلسیم ممکن است برای پیشگیری از سردردهای میگرنی مصرف شوند. مهارکننده‌های‌کانال‌کلسیمی در درمان اسپاسم سرخرگ‌های کرونری و آنژین متغیر ناشی از آن نیز مفید می‌باشند.

انواع مختلفی از مهارکننده‌های‌کانال‌کلسیم شامل انواع کوتاه‌اثر و طولانی‌اثر وجود دارند. از مهارکننده‌های‌کانال‌کلسیم اغلب به همراه مهارکننده‌های‌بتا استفاده می‌شود. عوارض جانبی احتمالی بسته به انواع مختلف داروها، فرق می‌کنند. برخی از افراد دچار سردرد، حساسیت یا خونریزی لثه‌ها، خواب آلودگی و کسالت، یبوست و ضربان آهسته نبض (کمتر از ۵۰ ضربان در دقیقه) می‌شوند. در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی بلافاصله با پزشک خود گفتگو کنید، ولی به طور ناگهانی مصرف دارو را قطع نکنید.

در این قسمت نام ژنریک برخی از مهارکننده‌های‌کانال‌کلسیم که زیاد تجویز می‌شوند، ذکر می‌شود: دیلتیازم، آملودیپین، وراپامیل، نیفیدیپین، بیپریدیل، فلودیپین، ایزرادیپین، نیکاردیپین و نیزولدیپین.

مهارکننده‌های ACE
مهارکننده‌های ACE (آنزیم مبدل آنژیوتانسین) گروهی از داروها می‌باشند که به شکلی رایج برای درمان فشارخون‌بالا تجویز می‌شوند و امروزه بسیاری از افراد پس از حمله قلبی به منظور بهبود عملکرد قلب این داروها را مصرف می‌نمایند. بعد از یک حمله قلبی، بخشی از عضلات قلب دچار آسیب شده و ضعیف می‌شوند و ممکن است به تدریج بر میزان ضعف آنها افزوده شود. مهارکننده‌هایACE با کاستن از حجم کار قلب و شل کردن سرخرگ‌ها، روند ضعیف شدن قلب را کند می‌نمایند.

مهارکننده‌های ACE به عنوان گروهی از داروهای ضدفشارخون، از حجم کار قلب که در اثر افزایش فشارخون به وجود می‌آید، می‌کاهند و از آسیب دیدگی رگ‌های خونی قلب، مغز و کلیه‌ها پیشگیری می‌کنند. کنترل فشارخون بالا از احتمال بروز سکته مغزی، نارسایی قلبی، نارسایی کلیوی و حمله قلبی می‌کاهد.

به نظر می‌رسد که مهارکننده‌های ACE از طریق مهارکردن یک آنزیم در بدن که به تولید آنژیوتانسین کمک می‌کند کار خود را انجام می‌دهند. آنژیوتانسین ماده‌ای است که باعث انقباض رگ‌های خونی می‌شود. با جلوگیری از این فرآیند، این داروها باعث شل شدن رگهای‌خونی، اتساع رگ‌ها، کاهش فشارخون و کاهش حجم کار قلب می‌شوند.

اگر بعد از بروز یک حمله قلبی، پزشک برای شما مهارکننده‌هایACE را تجویز نماید، ممکن است لازم باشد تا آخر عمر از این داروها استفاده کنید. این داروها همچنین فشارخون را کنترل می‌کنند و از فعالیت کلیه در افراد مبتلا به دیابت (بیماری قند خون) محافظت می‌کنند.

مهارکننده‌های ACE باعث افزایش سطح پتاسیم خون می‌شوند، لذا اگر از پتاسیم، جایگزین‌های نمک (که اغلب حاوی پتاسیم می‌باشند) و یا شیر کم-نمک (که باعث افزایش سطح پتاسیم می‌شود) استفاده می‌کنید، حتماً این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید. درباره هرگونه داروی مصرفی دیگر و نیز قبل از مصرف هرگونه داروی بدون نسخه یا مکمل، با پزشک خود مشورت کنید. برخی از عوارض جانبی مصرف مهارکننده‌های ACE عبارتند از سرگیجه، سبکی سر، غش ، راش‌های پوستی، تب و درد مفاصل. اگر دچار هر یک از این عوارض یا سایر موارد بشوید، به سرعت به پزشک خود اطلاع دهید. سطح بالای پتاسیم اغلب فاقد علایم بوده یا دارای علایم غیراختصاصی مانند حالت تهوع، ضعف، بیقراری، تپش قلب، ضربان نامنظم قلب، یا یک نبض ضعیف و یا آهسته می‌باشد. در صورت احساس هر یک از این موارد بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. با این‌حال چون سطوح بالای پتاسیم معمولاً باعث بروز برخی از علایم بسیار خطرناک می‌شوند، لذا ممکن است پزشک بصورت دوره‌ای سطح پتاسیم خون شما را بررسی کند. در این قسمت نام ژنریک برخی از مهارکننده‌هایACE که زیاد تجویز می‌شوند ذکر می‌شود: کاپتوپریل، انالاپریل، بنازپریل، انالاپریلات، فوزینوپریل، لیزینوپریل، پریندوپریل، کینوپریل، رامی‌پریل و تراندولاپریل.

ممکن است مهارکننده‌های‌گیرنده‌آنژیوتانسین-۲(ARBs) تجویز شوند. ARBها با مهارکنندهایACE فرق می‌کنند. بطوریکه ARBها به جای مهارکردن آنژیوتانسین در مرحله نخست، جلوی تاثیر آنژیوتانسین را می‌گیرند.

لخته‌های خونی اغلب نقش بسیار مهمی در بیماری‌های قلبی‌عروقی ایفا می‌کنند. در یک فرد سالم، سلول‌های خونی تخصص یافته‌ای به نام پلاکت‌ها وجود دارند. پلاکت‌ها در پاسخ به آسیب، به عنوان راهی برای جلوگیری از اتلاف خون، باعث ایجاد لخته خون می‌شوند. یک لخته خونی که به شکل غیرطبیعی در سرخرگ کرونری قلب ایجاد می‌شود، ممکن است باعث حمله قلبی (انفارکتوس قلبی) شود و تشکیل چنین لخته خونی در سرخرگی که به مغز ختم می‌شود، ممکن است باعث سکته مغزی شود.

در فرد مبتلا به بیماری سرخرگ کرونری، پلاکی که در سرخرگ‌های کرونری ایجاد می‌شود، ممکن است توسط عواملی مانند فشارخون بالا، قندخون بالا یا مواد موجود در دود دخانیات ثبات خود را از دست بدهد. نوعی پلاک معروف به پلاک نرم ممکن است پاره شود و باعث پاسخ پلاکت‌ها در این قسمت شده و به تشکیل لخته خونی منجر ‌شود. تشکیل یک لخته خونی در سرخرگی که از قبل دچار تنگی شده است، ممکن است جریان خون را بطورکامل مسدود نموده و منجر به حمله قلبی شود.

عوامل تجزیه کننده لخته
داروهای تجزیه کننده لخته، لخته خون را در سرخرگ‌ها حل می‌کنند و جریان‌ خون به سمت عضلات قلب را حفظ می‌نمایند. مصرف این داروها میزان ناتوانی و مرگ و میر ناشی از حملات قلبی و سکته‌های مغزی را کم می‌نماید. این داروها (مثل استرپتوکیناز، اروکیناز، و فعال‌کننده پلاسمینوژن بافتی یا tPA) به محض تشخیص حمله قلبی یا سکته مغزی از روی علایم بیمار و یا تغییرات نوار قلب، تجویز می‌شوند. اگر بیمار بلافاصله به بیمارستان انتقال داده شده و در عرض ۴ تا ۶ ساعت بعد از شروع علایم بالینی، این داروهای تجزیه‌کننده لخته‌خون تجویز شوند در این‌صورت کمترین میزان آسیب به عملکرد قلب بیمار واردخواهد آمد. اگر مدت زمان زیادی بگذرد و سپس داروی تجزیه‌کننده لخته به بیمار تجویز شود، آسیب بافت قلبی پیش از تجویز دارو رخ داده و احیای جریان خون هم نمی‌تواند بافت قلبی را نجات دهد.

پرسنل بخش اورژانس داروهای تجزیه‌کننده لخته را به صورت داخل وریدی تجویز می‌کنند. جدی‌ترین مشکل مصرف این داروها این است که نمی‌توانند بین یک لخته خونی طبیعی و غیرطبیعی تمایز قایل شوند. اگر به بیماری‌هایی مبتلا هستید که، ممکن است منجر به خونریزی شوند مانند زخم معده، و یا اخیرا دچار یک آسیب یا یک خونریزی اخیر مغزی شده‌اید و یا اخیرا یک عمل جراحی انجام داده‌اید، نباید از این داروها استفاده کنید.

داروهای ضدپلاکتی
ضدپلاکت‌ها در فعالیت پلاکت و تشکیل لخته‌های خونی دخالت می‌کنند. پلاکت‌ها عوامل موجود در خون هستند که به یکدیگر می‌چسبند و لخته خون را به وجود می‌آورند. از برخی داروها مثل آسپیرین برای پیشگیری از تشکیل لخته در افراد در معرض خطر زیاد حمله قلبی استفاده می‌شود. برخی از انواع این داروها در صورت وجود درد سینه غیر قابل ‌کنترل (آنژین ناپایدار) و در طول حمله قلبی یا بلافاصله بعد از آن برای کاهش احتمال عود آن تجویز می‌شوند. ضدپلاکت‌ها همچنین بعد از آنژیوپلاستی، تعبیه یک استنت (فنر)، یا جراحی بای‌پس به منظور پیشگیری از تشکیل لخته در داخل رگ داروهای ضدپلاکتی تجویز می‌شوند.

تشکیل لخته خون یک فرآیند شیمیایی پیچیده است و ضدپلاکت‌های مختلف در مراحل گوناگون این روند اثر می‌گذارند. ممکن است از داروهای ضدپلاکتی به تنهایی یا همراه با سایر داروها برای درمان اشکال مختلف حمله قلبی استفاده کرد. آسپیرین آشناترین داروی ضدپلاکتی است. از آنجاییکه این دارو ارزان و موثر بوده و خوردنش هم آسان است، لذا اغلب اولین داروی تجویز شده به محض شروع علایم یک حمله قلبی محسوب می‌شود. حتی قبل از رسیدن پرسنل اورژانس می‌توان از آسپیرین استفاده کرد. مصرف فوری آسپیرین بعد از حمله قلبی ممکن است میزان زنده ماندن را تا ۲۰درصد افزایش دهد.

در بیمارستان ممکن است سایر ضدپلاکت‌ها (مانندکلوپیدوگرل یا مهارکننده‌های گلیکوپروتئین‌ها) به صورت خوراکی یا داخل وریدی به بیمار تجویز شوند. پزشکان درحال تحقیق بر روی این موضوع می‌باشند که چگونه می‌توان از این داروها برای کمک بیشتر به بیماران استفاده کرد. از آنجاییکه تمام داروهای ضدپلاکتی با فرآیند طبیعی لخته شدن خون تداخل می‌کنند، خطر اصلی مصرف این نوع داروها خونریزی است. خونریزی معمولاً بسیارمحدود است (مانند کبودی پوست یا خونریزی از بینی). در افراد مبتلا به حمله قلبی که در بیمارستان مداوا می‌شوند، بیشترین نقاط محتمل خونریزی محل‌هایی هستند که کاتترها وارد بدن شده‌اند (برای مثال‌کشاله‌ران). معمولا برای انجام آنژیوپلاستی کاتتر از کشاله ران وارد بدن می‌شود. معمولا این نوع خونریزی به راحتی از طریق اعمال فشار در محل خونریزی کنترل می‌شود. به ندرت ممکن است خونریزی از منشا دیگری مثلا یک زخم معده نشات بگیرد.

ضدانعقادها
ضدانعقادها برای پیشگیری از ایجاد یا رشد لخته خون مصرف می‌شوند. ضدانعقادها از طریق تداخل در فرآیند تشکیل لخته خون عمل می‌کنند. اما ضدانعقادها لخته خونی موجود را به صورتیکه یک عامل ترومبولیتیک (تجزیه کننده لخته) آنرا حل می‌کند، از بین نمی‌برند. گرچه معمولا از ضدانعقادها با عنوان رقیق‌کننده‌های خون یاد می‌شود، ولی آنها در واقع خون شما را رقیق نمی‌کنند. ضدانعقادها فقط توانایی خون برای تشکیل لخته را کاهش می‌دهند. این عوامل مثلا وارفارین قوی‌تر از داروهای ضدپلاکتی می‌باشند. پزشک باید با دقت بسیار و با فاصله‌های زمانی مشخص با آزمایش‌های خونی (PTو INR) شما را تحت نظر داشته باشد. این امر برای پیشگیری از عوارض خونریزی دهنده و همچنین حصول اطمینان از تاثیر کافی وارفارین برای ممانعت از تشکیل لخته خون، بسیار مهم است.

اگر شما در گذشته دچار حمله قلبی شده باشید و از داروهای ترومبولیتیک (تجزیه‌کننده‌های لخته) استفاده کرده باشید، خطر بیشتری برای تشکیل لخته خون در نزدیکی محلی که قبلاً توسط یک عامل ترومبولیتیکی (تجزیه کننده لخته) حل شده است، وجود دارد. اگر آسیب جدی به بطن چپ قلب شما وارد شده باشد، ممکن است یک لخته خون در بطن چپ تشکیل شده و منجر به عوارض بسیار شدیدی شود. بنابراین پزشک شما ممکن است وارفارین تجویز کند. همچنین اگر شما، بعد از یک حمله قلبی، مدت زیادی را در بستر بگذرانید، ممکن است در پاهایتان لخته های خونی ایجاد شوند. ضدانعقادها به پیشگیری از تمام این احتمالات کمک می‌کنند.

هپارین، که در بیمارستان به صورت داخل وریدی مصرف می‌شود، یک ضدانعقاد شناخته شده و بسیار قوی برای بیماران دچار حمله قلبی محسوب می‌شود. اگر تحت عملی مانند آنژیوپلاستی قرار گرفته‌اید، هپارین برای پیشگیری از ایجاد لخته خون، در محل آنژیوپلاستی مصرف می‌شود. مقدار مصرف هپارین باید به دقت تنظیم شده و مصرف آن به دقت کنترل شود. یک نوع جدید از هپارین به نام هپارین با وزن مولکولی پایین وارد بازار شده است که تزریقی است و نیازی به کنترل زیاد ندارد. هپارین ممکن است باعث ایجاد خونریزی ناخواسته به عنوان عارضه جانبی نماید. ممکن است پس از آنژیوپلاستی، داروهای بسیارقوی پیشگیری‌کننده از تشکیل لخته خون مثل کلوپیدوگرل تجویز شوند.

مصرف آسپیرین در بیماری قلبی
در برخی از افراد مصرف منظم آسپرین، روشی برای پیشگیری از عود برخی علایم یا وقایع قلبی می‌باشد. اگر درگذشته دچار حمله قلبی، حمله گذرای ایسکمیک (TIA) یا یک سکته مغزی ایسکمیک یا آنژین قلبی عود کننده (درد سینه) شده‌اید، ممکن است پزشک برای شما آسپیرین تجویز نماید. نتایج برخی از تحقیقات نشان داده‌اندکه ممکن است مصرف آسپیرین به پیشگیری از وقوع اولین بار این رخدادها نیزکمک نمایند. آسپیرین به جریان خون کمک می‌کند و احتمال تشکیل لخته خون را کاهش می‌دهد. آسپیرین از طریق کاهش فعالیت پلاکت‌ها در خون عمل می‌کند. وقتیکه پلاکت‌ها مقداری از چسبندگی خود را از دست می‌دهند، احتمال تشکیل لخته خون کمتر می‌شود. همچنین ممکن است آسپیرین به محافظت در برابر التهاب سرخرگ‌ها کمک کند که در اثر تصلب‌شرایین (آترواسکلروز) رخ می‌دهد. همچنین ممکن است آسپیرین به پیشگیری از بروز حمله قلبی در افراد مبتلا به دیابت (بیماری قند خون) کمک کند.

مصرف مرتب آسپیرین با مصرف گاهگاهی آن برای مواردی مثل سردرد فرق می‌کند. مصرف مرتب آسپیرین دارای برخی از عوارض جانبی می‌باشد. شما بدون مشورت با پزشک نباید شروع به مصرف آسپیرین برای درمان بیماری قلبی خود نمایید. برای پاسخ به این پرسش که آیا مصرف آسپرین برای شما مفید است یا خیر، پزشک ابتدا یک ارزیابی اولیه انجام می‌دهد. پزشک ابتدا سابقه پزشکی و خانوادگی، سایر داروهای مصرفی از جمله ویتامین‌ها یا مکمل‌های گیاهی، آلرژی‌ها و احتمال بروز برخی عوارض جانبی خاص مانند خونریزی معده را در شما بررسی می‌نماید. سپس پزشک میزان خطر نسبی را در برابر منافع مصرف دارو می‌سنجد و مقدار (دوز) صحیح مصرف آسپیرین را در شما تعیین می‌نماید. اگر مبتلا به برخی از بیماری‌ها مثل اختلالات خونریزی دهنده، آسم، اولسرها (زخم‌ها) و یا بیماری کلیوی هستید، ممکن است مصرف آسپیرین در شما گزینه خوبی نباشد.

اگر پزشک مصرف آسپیرین را به شما توصیه نمود، بهتر است دقیقا مطابق توصیه وی آسپیرین را مصرف نمایید تا از حداکثر فواید آن بهره‌مند شده و احتمال عوارض جانبی آن به حداقل برسد. برگه دستور مصرف موجود در جعبه محتوی آسپیرین برای مصرف عمومی است، نه برای بیماران قلبی، لذا آن را مطالعه نمایید ولی از دستورات پزشک خود تبعیت کنید. برچسب محصولی را که خریده‌اید بخوانید تا مطمئن شوید که قرص، حاوی مقدار صحیحی از دارو می‌باشد که پزشک مصرف آن را برای شما توصیه نموده است. برچسب موجود بر روی قوطی دارو را برای یافتن نام ماده موثر دارو (تحت عنوان “آسپیرین” یا “استیل سالیسیلیک اسید”) بررسی نمایید. اگر دچار هرگونه عارضه جانبی پس از شروع مصرف آسپیرین مانند درد معده، سو هاضمه، دل پیچه یا مدفوع سیاه رنگ (نشانه خونریزی داخلی) شدید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

مصرف آسپیرین در بیماری‌های قلبی
ممکن است پزشک آسپیرین را جهت پیشگیری از حمله قلبی، سکته مغزی یا دردسینه برای شما تجویز نماید. آسپیرین دارویی است که به عنوان ضدپلاکت شناخته می‌شود و از لخته شدن خون جلوگیری کرده و میزان التهاب سرخرگ‌ها را کاهش می‌دهد. مصرف منظم آسپیرین با مصرف گاهگاهی آن متفاوت است، در نتیجه با پزشک خود در مورد مقدار مصرف آسپیرین و زمان مصرف آن صحبت کنید (صبح، ظهر یا شب).

مصرف آسپیرین در طی یک حمله قلبی یا سکته مغزی
اگر شما دچار علایم هشداردهنده حمله قلبی (نظیر درد سینه) شدید، مهمترین اقدام تماس با اورژانس یا ۱۱۵می‌باشد. هرگز بدین صورت عمل نکنید که ابتدا آسپیرین مصرف کنید تا ببینید که آیا درد کم می‌شود یا خیر و سپس با اورژانس تماس بگیرید. بلکه ابتدا با اورژانس تماس بگیرید و سپس یک عدد آسپیرین بزرگسالان مصرف نمایید.گرچه آسپیرین خود سبب درمان حمله قلبی نمی‌شود، اما بسیاری از متخصصین جویدن یک عدد آسپیرین بزرگسالان به هنگام احتمال حمله قلبی را توصیه می‌نمایند. البته اگر به آسپیرین حساسیت دارید یا مبتلا به نوعی بیماری هستید که مانع استفاده شما از آسپیرین می‌شود، آسپیرین مصرف ننمایید و در این رابطه به توصیه‌های پزشک خود عمل کنید.

پاسخگوی اورژانس (تلفن ۱۱۵) ممکن است ابتدا از شما در مورد حساسیت دارویی سوال نموده و سپس مصرف آسپیرین را توصیه نماید . همچنین تکنسین پزشکی اورژانس ممکن است یک عدد آسپیرین را همراه با سایر داروها به شما تجویز نماید. یک قرص آسپیرین بزرگسالان ممکن است احتمال مرگ به علت حمله قلبی را در حدود ۲۰ درصد کاهش دهد که باعث می‌شود مصرف آسپیرین یکی از هزینه اثربخش‌ترین اقدامات حیات‌بخش در پزشکی محسوب می‌شود.

اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان دچار سکته مغزی شده‌اید، آسپیرین مصرف نکنید یا استفاده از آن را به فرد بیمار توصیه نکنید، چرا که تمامی سکته‌های مغزی توسط لخته خون ایجاد نمی‌شوند. پرسنل بخش اورژانس بهترین افراد برای تصمیم‌گیری در مورد این مسئله هستندکه آیا مصرف آسپیرین در نوع خاصی از سکته مغزی مفید و بدون‌خطر می‌باشد یا خیر؟

بسیاری از افراد دچار درد ناشی از التهاب مفاصل (آرتریت)، به منظور تسکین درد خود، گروهی از داروها به نام مهارکننده‌های ۲-COX را مصرف می‌کنند.

مهارکننده‌های ۲-COX درد و التهاب را کاهش می‌دهند و نسبت به سایر داروهای ضدالتهابی (مانند آسپرین) آسیب کمتری به معده می‌رسانند. به تازگی «روفکوکسیب» یکی از پرفروش‌ترین مهارکننده‌های ۲-COX از بازارها جمع‌آوری شد. چون مطالعات نشان دادند که این دارو خطر بروز حمله قلبی و سکته مغزی را در برخی از افراد افزایش می‌دهد.

تحقیقات بسیاری نشان داده‌اند که مهارکننده‌های ۲-COX بر دستگاه قلبی عروقی تاثیر منفی می‌گذارند. تمامی مهارکننده‌های ۲-COX با دقت بسیار از نظر تاثیرشان بر روی قلب دوباره ارزیابی شدند، چرا که هنوز این بحث وجود دارد که آیا تنها برخی از داروهای این گروه در ایجاد خطر حمله قلبی و سکته مغزی نقش دارند یا تمامی آنها؟

«والدکوکسیب» داوطلبانه توسط سازنده‌اش از بازار جمع‌آوری شد و «سلکوکسیب» همراه با یک هشدار قوی مبنی بر احتمال آسیب قلبی در بازار باقی ماند. اگر زمانی یکی از این گروه داروها برای شما تجویز گردید، درباره نحوه تسکین درد با حداقل خطر برای معده و احتمال بروز مشکلات قلبی، با پزشک خود صحبت کنید. در برخی افراد (مثلا افرادیکه دارای التهاب مفصلی بسیار شدید هستند و فاقد عوامل خطر بیماری‌های قلبی‌عروقی می‌باشند) مزایای این داروها ممکن است نسبت به خطرات آنها بیشتر باشد، ولی با این حال با پزشک خود مشورت کنید.

در حالیکه کماکان مراقب معده خود می‌باشید، شاید لازم باشد که داروهای دیگری را نیز برای تسکین درد خود امتحان کنید. همچنین ممکن است از روش‌های غیردارویی نظیر پتوهای‌حرارتی، بسته‌های یخ، فیزیوتراپی، طب سوزنی یا ماساژ نیز استفاده کنید. اگر سابقه پزشکی ابتلا به بیماری‌های قلبی، دیابت یا فشارخون بالا را ندارید، به ویژه اگر کمتر از ۶۰ سال دارید، ممکن است بتوانید از یک مهارکننده ۲-COX دیگر استفاده کنید.

اگر بیش از ۶۰ سال دارید، شاید بهتر باشد که از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) استفاده نکنید، چون خطر بیماری قلبی و سکته مغزی با افزایش سن بالا می‌رود.
برخی پزشکان در صورت مصرف NSAID ها یا مهارکننده‌های ۲-COX اندازه‌گیری فشارخون حداقل ماهی یکبار را توصیه می‌کنند. اگر فشار خونتان ناگهانی بالا می‌رود، یا اگر مچ پاهایتان باد کرده‌اند، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

برخی بیماران با مصرف «گلوکوزآمین کوندرویتین» که یک مکمل غذایی است تسکین یافته‌اند، اما هیچ دلیل پزشکی مبنی بر نحوه فعالیت آن یافت نشده است.

برای داشتن قلبی سالم این شکل‌ها را ملاحظه بفرمائید: