رفلاکس معده و مری (Gastroesophageal reflux disease)

اگر شما از سوزش معده مداوم و یا دیگر علائم و نشانه ها در رنج هستید، ممکن است پزشک شما فقط با همین اطلاعات بتواند بیماری رفلاکس معدی –مروی را تشخیص دهد . و همچنین ممکن است بعضی تست ها و روش های تشخیص این بیماری را به شما بیشنهاد کند.

• تست اشعه x روی دستگاه گوارش فوقانی. این آزمایش به نام  (تست خوردن باریم یا تسلسل دستگاه گوارش فوقانی) نیز نامیده می شود، این روش شامل خوردن مایع گچی سفید رنگی است که تمام فضای خالی دستگاه گوارش را پر می کند. اشعه x  فقط به بخش فوقانی تابیده می شود. پر شدن فضا های خالی کمک می کند که دکتر بتواند شکل و حالت قرارگیری مری و معده و دوازدهه (ابتدای روده باریک) را ببیند.
• فرستادن یک لوله انعطاف پذیر به داخل قفسه سینه. آندوسکوپی روشی است برای تست مری داخلی. در حین آندوسکوپی، پزشک لوله باریک و انعطاف پذیری که مجهز به نور و دوربین (آندوسکوپی) است به داخل قفسه سینه شما می فرستد. آندوسکوپی به پزشک شما اجازه می دهد که مری و معده را ببیند. پزشک ممکن است از آندوسکوپی برای جمع آوری نمونه بافت (بیوپسی) و انجام تستهای بعدی استفاده کند.
• تستی برای تعیین مقدار اسید در داخل معده. برای تست بررسی اسید، از یک وسیله تعیین کننده مقدار اسید استفاده می شود تا مشخص شود چه زمانی و چه مدت اسید از معده به داخل مری بازمی گردد. این قطعه می تواند یک لوله نازک و انعطاف پذیر باشد که از داخل بینی به داخل مری فرستاده می شود. در زمانی که تست انجام می شود، لوله در همان جا باقی می ماند و به کامپیوتری که به دور کمر و یا به شانه شما بسته شده است متصل می شود. همچنین دستگاه بررسی مقدار اسید میتواند در حین آندوسکوپی در همان جا به مری متصل شود. دستگاه برای دو روز پیام هایی را به کامپیوتری که به کمر شما متصل است می فرستد. سپس دستگاه جدا شده و از راه مدفوع خارج می شود. ممکن است دکتر از شما بخواهد که برای آمادگی پیش از این تست مصرف داروهای بیماری رفلاکس را قطع کنید.
•  تست اندازه گیری مقدار حرکت مری. این تست مقدار حرکت و فشار را در مری اندازه گیری می کند. این تست شامل قرار دادن یک لوله بسیار باریک در داخل بینی و وارد کردن به داخل مری است.

درمان دارویی

درمان سوزش سر دل یا دیگر نشانه ها و علائم بیماری رفلاکس معدی –مری معمولا با داروهای ساده و ابتدایی که مقدار اسید را کنترل می کنند شروع می شود. اگر شما پس از گذشت چند هفته احساس بهبودی نکردید، پزشک شما احتمالا دیگر درمان ها را به شما پیشنهاد خواهد کرد. مثل داروهای قوی تر و یا جراحی.

درمان های اولیه برای کنترل سوزش سر دل
داروهای اولیه ای که ممکن است در کنترل سوزش سر معده کمک کننده باشند، عبارتند از:

• آنتی اسید هایی که اسید معده را خنثی میکنند. آنتی اسید هایی مثل مالوکس، میلانتا، جلوسیل، رولاید و تامز که ممکن است تاثیر آرام کننده سریعی داشته باشند . ولی آنتی اسید ها باعث درمان التهاب ناشی ازآسیب اسید معده نمی شوند. استفاده بیش از حد از آنتی اسید ها میتواند منجر به عوارض جانبی مثل اسهال و یا یبوست شود.
• داروهایی که تولید اسید را کاهش می دهند. به آنها داروهای مسدود کننده گیرنده H2 گفته می شود. این داروها شامل، سایمیتیدین، فاموتیدین (پپسید AC)، نیزاتیدین (آکسیدAR)  یا رانیتیدین (زانتاک ۷۵) می باشند. این دسته داروها به سرعت داروهای آنتی اسید عمل نمی کنند ولی دوره اثر طولانی تری دارند. نمونه قوی تر این گونه داروها نیز در دسترس می باشد.
• داروهای که تولید اسید را متوقف کرده و مری را التیام می بخشد. بازدارنده های پمپ پروتونی مانع تولید اسید شده و برای درمان بافت آسیب دیده مری زمان کافی می دهند. داروهای ابتدایی و ساده بازدارنده های پمپ پروتونی شامل: لانزوپرازول و امپرازول هستند.

اگر این درمان ها پس از چند هفته مفید و کمک کننده نبودند با پزشک خود تماس بگیرید.

تجویز داروهای قوی تر
اگر سوزش سر دل شما با وجود درمان اولیه هنوز ادامه داشت ، پزشک شما ممکن است داروهای قوی تری برای شما تجویز کند.

 تجویز داروهای مسدود کننده های گیرنده H2. از جمله  تجویزسایمیتیدین قوی، فاموتیدین (پپسید)، نیزاتیدین و رانیتیدین

  تجویز داروهای مهارکننده های پمپ پروتونی. ازومپرازول، لانزوپرازول، امپرازول، پانتوپرازول (پروتونیکس)، رابپرازول (آسیفکس)

 داروهایی برای قوی کردن دریچه تحتانی مری. این دسته از داروها پروکینتیک نامیده میشوند. این داروها کمک می کنند تا معده شما زودتر خالی شده و دریچه بین معده و مری تنگ و سفت شود .اثرات جانبی این داروها مثل خستگی، افسردگی، اضطراب و مشکلات عصبی، استفاده مفید از این دارو را محدود کرده است.
بعضی اوقات داروهای بیماری رفلاکس معدی –مروی برای اثر گذاری بیشتر به صورت ترکیبی استفاده میشوند.

جراحی و دیگر روش های درمان در صورت کمک کننده نبودن دارو درمانی
در بیشتر موارد بیماری رفلاکس با دارو قابل درمان است. در صورتی که دارودرمانی کمک کننده نباشد یا شما استفاده طولانی مدت از دارو را نپذیرید . پزشک ممکن است روشهای تهاجمی تری را به شما پیشنهاد کند:

• جراحی برای تقویت کردن دریچه تحتانی مری که به اصطلاحNissen fundoplication نامیده میشود: این جراحی شامل تنگ کردن دریچه تحتانی مری برای جلوگیری از بازگشت اسید به بالا است . این کار با پیچیدن فوقانی ترین بخش معده به بخش خارجی مری تحتانی انجام می شود. این جراحی میتواند باز باشد یعنی یک برش طولانی روی شکم شما داده می شود. همچنین جراحی میتواند به صورت لاپاراسکوپی باشد. یعنی جراح ۳-۴ برش کوچک در روی شکم ایجاد کرده و دستگاهی را وارد شکم می کند. این دستگاه شامل یک لوله باریک انعطاف پذیر به همراه یک دوربین کوچک است.
• جراحی برای ایجاد یک مانع جلوگیری کننده از بالا رفتن اسید معده (Endocinch endoluminal gastroplication): در این روش از دستگاهی استفاده میشود که شبیه یک ماشین دوزندگی بسیار کوچک است. این دستگاه دو بخیه در ناحیه معده و در نزدیکی دریچه تحتانی مری ایجاد میکند. این قطعات بخیه شده سپس به سمت هم کشیده شدهو به هم گره می خورند و یک مانع بر سر بالا رفتن اسید معده به داخل مری ایجاد میکند . هنوز روشن نیست که چه کسانی برای این عمل جراحی مناسب می باشند و هنوز تحقیقات در این رابطه ادامه دارند.
• روشی برای ایجاد بافت مرده در مری: این روش stretta system  نامیده می شود، در این روش با استفاده از انرژی الکترود به بافت مری گرما داده می شود . این گرما بافت مرده ایجاد کرده و به اعصاب ناحیه ای که به بازگشت اسید پاسخ می دهد آسیب می رساند. بافت مرده ای که شکل گرفته است در صورتی که مری شما بهبود کامل یابد باعث سفت و قوی شدن ماهیچه ها می شود.  هنوز روشن نیست که چه کسانی برای این عمل جراحی مناسب می باشند وتحقیقات در این رابطه هنوز ادامه دارد.

دیگر درمان ها
هیچ دارو یا درمان دیگری برای بهبود بخشیدن به آسیب های وارده به مری ثابت نشده است ولی ممکن است بعضی درمان های تکمیل کننده دیگر به همراه درمان پزشک در بهبودی شما کمک کننده باشد.
با پزشک خود صحبت کنید و بپرسید که چه درمان های جانبی دیگری می توانند برای شما خوب و بی ضرر باشند. انتخاب های شما ممکن است به شرح زیر باشند:

• درمان های گیاهی. گیاهانی که گاهی می توانند برای بهبودی علائم رفلاکس مری استفاده شوند شامل: شیرین بیان، ‌نارون قرمز، بابونه، گل ختمی هستند. گیاهان دارویی ممکن است عوارض جانبی جدی داشته باشد و یا باعث اختلال در عملکرد داروها شود. قبل از شروع کردن به مصرف گیاهان دارویی از پزشک خود درباره مقدار مصرف آنها سوال کنید.
• تمدد اعصاب. تکنیک های آرام سازی استرس و اضطراب ممکن است علائم و نشانه های بیماری رفلاکس را کاهش دهد. از پزشک خود درباره تکنیک های تمدد اعصاب سوال کنید. مثل آرام سازی پیشرفته ماهیچه ها یا هدایت تصورات فرد .
• طب سوزنی. این کار شامل وارد کردن سوزن های بسیار باریک به نقاط خاصی از بدن است . یک مطالعه کوچک گزارش می دهد که طب سوزنی بیشتر از دارودرمانی در بهبود سوزش سر دل در افرادی که به درمان مقاومت نشان می دهند کمک کننده بوده است. از پزشک خود بپرسید که آیا طب سوزنی برای شما بی خطر است یا نه.

داروهای مرتبط

• هیدروکسید آلومینیوم‌ (HYDROXIDE)
• آلومینیوم ام جی (ALUMINIUM Mg)
• متوکلوپرامید (METOCLOPRAMIDE)
• امپرازول‌ (OMEPRAZOLE)
• رانیتیدین‌ (RANITIDINE)

اصلاح شیوه زندگی

شیوه زندگی و درمان های خانگی
تغییر روش زندگی ممکن است دفعات سوزش سر معده را کاهش دهد. با توجه به این موضوع تلاش کنید تا:

• وزن مناسب برای سالم بودن را حفظ کنید. وزن زیاد باعث فشار آمدن به ناحیه شکم شما میشود، معده به سمت بالا هل داده می شود و باعث میشود که اسید به داخل مری باز گردد. اگر وزن شما مناسب است، سعی کنید که آن را حفظ کنید. اگر چاق هستید و یا اضافه وزن دارید به آرامی وزن خود را کاهش دهید، کاهش وزنتان نباید بیشتر از ۰/۵ –۱ کیلوگرم در طول یک هفته باشد. از پزشک خود سوال کنید که چه راهکارهایی در کاهش وزن شما کمک کننده وموثر هستند.
• از پوشیدن لباس های تنگ خودداری کنید. لباس هایی که به تنگی در اطراف کمر شما قرار می گیرند ، به ناحیه شکم و دریچه تحتانی مری فشار وارد می کنند.
• از غذاهایی که باعث شروع شدن سوزش سر معده می شوند پرهیز کنید. معده هر کسی به مواد خاصی حساس است. آزاردهنده های معمول معده و مری شامل چربی، غذاهای سرخ شده، الکل، شکلات، نعناع، سیر، پیاز و کافئین ممکن است سوزش سر دل را بیشتر کنند.
• بعد از غذا خوردن دراز نکشید. بعد از غذا حداقل ۲-۳ ساعت صبر کرده و قبل از آن دراز نکشیده یا نخوابید.
• زیر سر خود را هنگام خواب بالا ببرید. با بالا بردن سر خود به اندازه ۱۵-۲۰ سانتیمتر، جاذبه زمین به کمک شما می آید. برای این کار قطعات چوب یا سیمان را زیر پایه های بالایی تخت خود قرار دهید. اگر بالا بردن تخت برای شما ممکن نیست، چیزی را به عنوان حائل بین تخت و تشک خود قرار دهید تا بدن شما را از سر تا کمر به بالا متمایل کند. این وسیله را می توانید از داروخانه ها و مغازه های لوازم پزشکی تهیه کنید.
• سیگار نکشید. سیگار کشیدن توانایی دریچه تحتانی مری را برای عملکرد مناسب کاهش می دهد.