پوسیدگی دندان ها
پوسیدگیهای دندانی بطور مستقیم با شیوه زندگی، عادتهای غذایی، میزان مراقبتهای بهداشتی از دهان و دندان، وجود فلوراید در آب و خمیر دندان و ... بستگی دارد. توارث نیز نقش مهمی را در مستعد بودن دندان به پوسیدگی ایفا میکند.
در یک دهان تمیز، بلافاصله پس از مسواک زدن یک لایه پوششی نازک میکروسکوپی که منشاء آن پروتئینهای موجود در بزاق میباشد، بر روی دندانها ایجاد میشود. بلافاصله پس از ایجاد این لایه، میکروارگانیسمها روی آن میچسبند و بر روی دندان ایجاد پلاک مینمایند.
در این مرحله، pH دهان حدود ۶/۲ تا ۷ است. اگر pH دهان به زیر ۵/۵ برسد، مینای دندان قسمتی از مواد معدنی خود را از دست میدهد و آمادگی برای شکسته شدن پیدا میکند. اگر pH خیلی پائین بیاید، حتی مغز دندان که در مرکز دندان مستقر است، نیز دچار آسیب میشود. خوردن غذاهای شیرین به علت وجود قندهای هیدروکربنی در داخل ساختار خود، میتواند تحت تاثیر آنزیم های موجود در بزاق تولید اسید کرده و pH دهان را پایین بیاورد که اصطلاحا به این گونه مواد قندی، کربوهیدراتهای قابل تخمیر گفته میشود. علاوه بر تاثیر آنزیمها بر کربوهیدراتها، باکتریهای موجود در دهان نیز به مواد قندی علاقه داشته و نتیجتا فعالیت آنها نیز تولید اسید را دوچندان میکند، تولید اسید بیشتر یعنی فساد سریعتر دندان.
انواع پوسیدگی
- پوسیدگی تاج: که هم در کودکان و هم در بزرگسالان به شدت شایع است و بیشتر روی سطوح افقی دندانها ظاهر میشود.
- پوسیدگی ریشه: با افزیش سن، لثهها شروع به عقبنشینی میکنند، از آنجا که آن قسمت از دندان که زیر لثه مخفی بوده و پس از عقبنشینی لثه پدیدار شده است، فاقد مینا میباشد، در مقابل پوسیدگی و فساد بسیار آسیبپذیر است.
- پوسیدگی مجدد: اطراف دندان پر شده، محل مناسبی برای تجمع پلاکها و در نتیجه پوسیدگی مجدد است.
اشخاصی که دچار خشکی دهان هستند، به علت کمبود ترشح بزاق، بیشتر در معرض پوسیدگی قرار میگیرند. پوسیدگی را باید جدی گرفت چرا که اگر به موقع درمان نشود، میتواند به عصب دندان لطمه زده و منجر به آبسه لثه گردد.