چشم پزشکی

نکاتی درباره جراحیِ لیزیک

اگر از عینک یا لنز تماسی خسته شده اید، می توانید به عمل لیزیک فکر کنید. این عمل برای اصلاح مشکلات بینایی طراحی شده است. لیزیک مخففِ جراحی قرنیه به کمک لیزر در محل است. در این عمل از تغییر شکل قرنیه (پوشش شفافِ چشم) استفاده میشود. تغییر شکل قرنیه می تواند به کانونی شدن صحیح نور بر روی شبکیه (بافت حساس به نور در پشت چشم) کمک کند و نیاز به استفاده از عینک یا لنز تماسی را تقلیل دهد یا مرتفع کند.

پس از بی‌حس شدن کامل چشم با قطره، از چاقویی موسوم به میکروکراتوم برای برداشتنِ فلپِ قرنیه استفاده میشود. محوری در یک انتهای این فلپ قرار می گیرد. فلپ برگردانده میشود و بخش مرکزی قرنیه (استروما) آشکار می شود. پالس های حاصل از لیزری که توسط رایانه کنترل میگردد، بخشی از استروما را تبخیر می کند و سپس فلپ به سر جای خود گذاشته می شود. روشها و اصطلاحات دیگری وجود دارند که به لیزیک مربوط میشوند و شاید به گوش شما نیز خورده باشد. احتمالا شما نیز می خواهید قبل از انجام این جراحی روش کار را بدانید.

نکاتی درباره ی جراحی لیزیک

  • لیزیک جراحی بخش نازکی از چشم است
  • صدها هزار نفر عمل لیزیک انجام داده اند که اکثرا موفقیت آمیز بوده است.
  • این عمل همانند هر عمل دیگری خطرات و عوارضی دارد
  • لیزیک ممکن است دیدِ کاملی به شما ندهد. آکادمیِ چشم‌پزشکیِ آمریکا (AAO) گزارش داده است که حدود ۷۰% از بیماران دیدِ ۲۰/۲۰ بدست می‌آورند اما ۲۰/۲۰ همیشه به معنای دید بدون نقص نیست.
  • اگر برای اصلاح دیدِ دورتان عمل لیزیک انجام دهید، هنوز هم حدودا از ۴۵ سالگی به عینک مطالعه نیاز پیدا خواهید کرد.
  • مشخص نیست که پس از ۵ سال اثرات سوء وجود داشته باشد
  • عمل لیزیک غیرقابل‌برگشت است
  • گاهی اوقات به جراحی های دیگری (موسوم به بهبود) نیاز است تا پس از لیزیک بهترین دیدِ ممکن حاصل شود.

آشنایی با چشم
برای دیدن واضح اجسام، قرنیه و عدسی باید پرتوهای نور را به گونه ای بشکنند که روی شبکیه (لایه ی حساس به نور در پشت چشم) متمرکز گردند. شبکیه، پرتوهای نور را به پالسهایی تبدیل می کند که به مغز فرستاده میشوند و در آنجا بصورت تصویر شناخته میشوند. اگر پرتوهای نور بر روی شبکیه متمرکز نگردند، تصویری که میبینید تار خواهد بود. این موضوع را خطای انکساری مینامند. عینک ها، لنزهای تماسی و جراحی انکساری، این خطا را کاهش داده و به کانونی شدن یا متمرکز شدن پرتوهای نور بر روی شبکیه کمک می کنند.
خطاهای انکساری از شکل ناصحیح صلبیه، قرنیه یا عدسی ناشی می شود و سه نوع اصلی دارد:

  • میوپی (نزدیک‌بینی). تنها اجسام نزدیک واضح هستند
  • هیپروپی (دور‌بینی). تنها اجسام دور واضح هستند
  • آستیگماتیسم. تصاویر در نزدیک و دور تار هستند.

البته عارضه‌ی پیرچشمی نیز وجود دارد که همان دوربینیِ ناشی از ناکشسانیِ عدسی بعلت پیری است. هر فرد پس از سن مشخصی دچار پیرچشمی میشود و بهمین خاطر ما با افزایش سن به عینک مطالعه نیاز پیدا میکنیم، حتی اگر قبلا عینکی نباشیم. افراد نزدیک‌بین نیز پیرچشمی میگیرند اما اغلب برای مطالعه‌ی فواصل نزدیک عینکشان را برمی دارند.

نامزدهای انجام عمل لیزیک
لیزیک برای همه مناسب نیست

  • حداقل باید ۱۸ سال داشته باشید (برای برخی لیزرها حداقل ۲۱ سال) زیرا دیدِ افراد جوان درحال تغییر است.
  • نباید باردار باشید یا بچه‌ی شیرخوار داشته باشید، زیرا این شرایط غالبا تواناییِ انکساری چشم را تغییر میدهند.
  • نباید داروهای خاص یا پردنیزون‌ِ خوراکی مصرف کنید، زیرا تواناییِ انکساری چشم را تغییر می دهند.
  • چشمانتان باید سالم باشد و شماره عینکتان ثابت شده باشد. اگر نزدیک‌بین باشید باید عمل لیزیک را تا تثبیت نمره ی چشمتان به تعویق بیندازید، زیرا نزدیک‌بینی در برخی افراد تا اواسط یا اواخر دهه‌ی سومِ زندگی افزایش می‌یابد.
  • باید سالم باشید. لیزیک برای افراد مبتلا به دیابت، رماتیسم مفاصل، لوپوس، تبخالِ چشم یا آب‌مروارید توصیه نمیشود. این موارد را باید با جراحتان مطرح کنید.
  • مزایا و معایب را بسنجید. اگر از زدن عینک یا گذاشتن لنز تماسی راضی هستید، نیازی به جراحی ندارید.
  • در مورد انتظاراتی که از نتایج عمل دارید، واقع بین باشید.
  • از پزشکتان بپرسید که آیا نامزد جراحیِ تک‌دید هستید. در این عمل یک چشم برای دیدِ دور و چشم دیگر برای دیدِ نزدیک اصلاح میشود. لیزیک نمی تواند پیرچشمی را درمان کند و لذا یکی از چشمها میتواند در فواصل دور و نزدیک ببیند. بااینحال از لیزیک برای اصلاح یکی از چشمها برای دیدِ دور و دیگری برای دیدِ نزدیک استفاده میشود. اگر میتوانید با این اقدامات اصلاحی کنار بیایید، نیاز شما به عینک مطالعه کم خواهد شد و یا از بین خواهد رفت. در برخی موارد هم نیاز به جراحی یک چشم لازم است. اگر این روش را انتخاب کنید، در درکِ عمق مشکل نخوهید داشت. اگر پزشکتان گمان میبرد که نامزد این عمل هستید، در مورد مزایا و معایبش از او سوال بپرسید.
  • اگر چشمتان مشکل دیگری دارد یا عارضه های بیناییِ دیگری دارید، لیزیک نمیتواند افت بیناییِ ناشی از آن بیماریها یا مشکلات را جبران کند.
  • اگر قرنیه‌تان خیلی نازک باشد، نامزد مناسبی برای لیزیک نیستید. متخصص چشمتان، ضخامت قرنیه را پیش از عمل اندازه خواهد گرفت تا مطمئن شود که کاندیدای خوبی برای عمل هستید.

یافتن جراح
صرفا چشم‌پزشکان مجاز به انجام جراحی لیزیک هستند
بعضی از سوالاتی که شاید بخواهید از جراح خود بپرسید:

  • عمل لیزیک چقدر طول می کشد؟ تاکنون چند عمل انجام داده اید و چه حالتی را موفقیت‌آمیز میدانید.
  • میزان موفقیت‌تان چقدر است؟ احتمال اینکه من دیدِ ۲۰/۲۰ داشته باشم (پس از اصلاح) چقدر است؟ چند تن از بیمارانتان دیدِ ۲۰/۲۰ بدست آورده اند و چند درصدِ آنها را شما عمل کرده اید؟ چند بیمار برای داشتن دیدّ بهتر مجددا عمل شده اند؟ (معمولا ۵ تا ۱۵% از بیماران مجددا عمل می شوند).
  • از چه لیزری برای جراحی من استفاده می کنید؟ مطمئن شوید که جراحتان از لیزری استفاده می کند که توسط FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) تائید شده است.
  • مراقبت های پس از عمل شامل چه چیزهایی می شود؟
  • مراقبت های پس از عمل برعهده‌ی چه کسی است؟
  • خطرات و عوارض احتمالی شامل چه مواردی است؟

خطرات و عوارض
جراحتان پیش از عمل، خطرات و عوارض احتمالی را شرح خواهد داد که شامل محاسن و معایب جراحی یک یا هر دو چشم در یک روز می شود. بعضی از خطرات و عوارض احتمالی عبارتند از:

  • اصلاح کم تر یا بیش تر از حد: این مسائل اغلب با عینک، لنز تماسی و عمل مجدد قابل رفع هستند.
  • اسکار یا زخمگاهِ قرنیه، آستیگماتیسم نامنظم (انقباض دائمیِ قرنیه) و ناتوانی در گذاشتن لنزهای تماسی
  • عفونت قرنیه
  • از دست دادن بهترین دقت بیناییِ تصحیح شده؛ یعنی بعد از عمل لیزیک حتی با عینک و لنزتماسی هم دید خوبی نسبت به قبل (هنگام استفاده از عینک و لنز) نخواهید داشت.
  • کاهش حساسیتِ کنتراست (شفافیت بینایی یا تیزبینی)؛ یعنی حتی با دیدِ ۲۰/۲۰ هم اشیا بصورت مبهم و خاکستری بنظر میرسند.
  • مشکلات مربوط به رانندگی در شب که نیاز به عینک خواهد بود
  • مسائل مربوط به فلپ شامل فلپِ نامنظم، فلپِ ناقص، برش کاملِ فلپ و رشد ناهنجار سلولهای زیر فلپ.

عوارض جانبیِ احتمالی که معمولا در طول زمان ازبین میروند و همیشگی نیستند

  • ناراحتی یا درد
  • دیدِ تار و کدر
  • خارش
  • خشکی چشم
  • چشم‌دوزی
  • دیدن هاله ای پیرامون نور
  • حساسیت نسبت به نور
  • رگه های قرمز یا صورتی در بخش سفید چشم
دکمه بازگشت به بالا