الف تا ی بیماری هاس

سرطان مثانه (Bladder cancer)

تعریف

ارگان بالون مانندی که در قسمت تناسلی بدن وجود دارد  مثانه نام دارد که ادرار در آن جمع میشود و اکثر اوقات سرطان در سلولهایی که داخل مثانه را شکل میدهند ایجاد می شود. سرطان مثانه هر چند ممکن است در هر سنی رخ بدهد اما اکثراً افراد مسن به آن مبتلا می شوند.
اغلب سرطان مثانه در مرحله ی اولیه که قابل درمان نیز هست تشخیص داده می شود. اما ممکن است مجدد عود کند، بنابراین اینگونه بیماران باید تستهای مراقبتی را سالها پس از درمان نیز انجام دهند.


علل

علت ایجاد سرطان همیشه مشخص نیست اما با عواملی چون دخانیات، عفونت انگلی، تماس با اشعه و مواد شیمیایی مرتبط است. سرطان مثانه زمانی رخ میدهد که سلولها بصورت غیر طبیعی و غیرقابل کنترل رشد کرده و از بین نروند. این سلولهای غیر طبیعی تومور را تشکیل میدهند.

انواع سرطان مثانه
نوع سرطان مثانه بسته به سلولی که دارد سرطان از آن منشاء می گیرد و نوع سرطان مثانه نوع درمان را نشان میدهد، انواع سرطان :

  • کارسینومای سلولی transitional: کارسینومای سلولی در سلولهای داخل مثانه رخ می دهد. سلولهای t  با پرشدن مثانه منبسط و با خالی شدن آن منقبض می شوند. این سلولها همچنین داخل حالب و مجرای خروجی مثانه را نیز  می سازند. سرطان مثانه متداولترین نوع سرطان در ایالات متحده می باشد.
  • کارسینومای سلولهایsquamous: این سلولها در پاسخ به التهاب و عفونت در مثانه پدیدار می شوند و در طول زمان ممکن است سرطانی شوند. این نوع سرطان در نقاط مختلفی از دنیا متداول است که یک عفونت انگلی ، دلیل اصلی این عفونت مثانه است.
  • آدنو کارسینوما: در سلولهایی رخ می دهد که غدد تولید کننده ی موکوس را در مثانه می سازند . برخی از انواع سرطان مثانه بیش از یک نوع سلول را درگیر می کند.

عوامل خطر

  • استعمال دخانیات: استعمال سیگار، و پیپ بدلیل تجمع مواد شیمیایی مضر در ادرار و آسیب به سلولهای مثانه باعث افزایش خطر ابتلاء به سرطان مثانه می شود.
  • افزایش سن: باعث افزایش خطر سرطان مثانه می شود. در هر سنی این سرطان ممکن است اتفاق بیفتد ولی معمولاً در کمتر از ۴۰ سالگی نادر است.
  • رنگ پوست و نژاد: خطر ابتلاء به این سرطان در سفید پوستان بیشتر است.
  • جنسیت: سرطان مثانه در آقایان شایع تر است.
    تماس با برخی مواد شیمیایی : آرسنیک و مواد شیمیایی مورد استفاده در ساخت رنگ، لاستیک، چرم، منسوجات و محصولات رنگخطر ابتلاء به سرطان را بیشتر می کنند.
  • مبتلا بودن به یک سرطان دیگر در گذشته: درمان با داروهای ضد سرطان سیکلو فسفامید و یا پرتودرمانی در قسمت لگن نیز باعث افزایش خطر ابتلاء به سرطان مثانه می شود.
  • دریافت نوع خاصی از درمان دیابت: افرادی که بیشتر از یکسال داروی پیوگلیتازون دریافت کرده اند ممکن است در معرض خطر بیشتری از ابتلاء به سرطان مثانه قرار داشته باشند. سایر دارو های درمانی دیابت مانند: پیوگلیتازون و متفورمین و یا پیوگلیتازون و گلیمیپیراید نیز اینگونه اند.
  • التهاب مزمن مثانه: التهاب مکرر یا مزمن مثانه و یا التهاب در اثر استفاده از سوند ممکن است باعث افزایش احتمال ایجاد سرطان مثانهsquamous  گردد.
  • تاریخچه فامیلی: چنانچه یکی از اقوام درجه یک سابقه سرطان را داشته باشد، احتمال بیشتری در بروز سرطان در فرد وجود دارد. سابقه ی فامیلی سرطان کولورکتال nonpolyposis یا سندرم lynch نیز باعث افزایش خطر ابتلاء به سرطان در دستگاه ادراری ،کولون، تخمدان و رحم می شود.
  • پیگیری بیمار: پزشک در پیگیری بیمار معمولاً تست چکاپ داخل میزنای و مثانه را هر ۳ تا ۶ ماه یکبار در سالهای اول پس از درمان توصیه می کند (سیستوسکوپی) و پس از آن ممکن است سالی یکبار باشد.

چه اقداماتی میتوانید انجام دهید؟

پزشک متخصص شما ممکن اسن اورولوژیست و یا آنکولوژیست باشد. بهتر است قبل از ملاقات با پزشک خود موارد زیر را انجام دهید:

  • از محدودیتهای قبل از ویزیت مطلع شوید مانند رژیم مخصوص.
  • علائم خود را یادداشت کنید.
  • اطلاعات کلیدی و شخصی خود مانند استرسها و تغییرات زندگی خود را یادداشت کنید.
  • تمام دارو و مکملهای مصرفی خود را یادداشت کنید.
  • یکی از دوستان یا افراد خانواده ی خود را برای یاد آوری بهتر اطلاعات همراه ببرید.

سوالات مورد نظر خود را یادداشت کنید مانند:

  • آیا من سرطان مثانه دارم ؟
  • در حال حاضر سرطان در چه مرحله ای است ؟
  • آیا من به تست های دیگری نیازدارم ؟
  • انواع درمان این بیماری چیست؟
  • آیا هیچ نوع درمان قطعی وجود دارد؟
  • عوارض هر درمان چیست؟
  • بهترین نوع درمان بیماری چیست؟
  • من باید به کدام متخصص مراجعه کنم و هزینه آن چقدر است و آیا تحت پوشش بیمه قرار دارد؟

آزمایش های تشخیصی

تشخیص این نوع از سرطان از طریق سیستوسکوپی ، بیوپسی ،سیتولوژی ادرار و عکس برداری صورت می گیرد.
تستهای دیگر در صورت تشخیص سرطان مثانه: سی تی اسکن، MRI ، اسکن استخوان و عکس از قفسه سینه هستند.

مراحل سرطان مثانه:

  • مرحله ۱ : سرطان در این مرحله در پوشش داخلی مثانه است و هنوزبه قسمت عضلانی مثانه نفوذ نکرده است.
  • مرحله ۲ : در این مرحله، سرطان به دیواره مثانه حمله کرده است، اما هنوز محدود به مثانه است.
  • مرحله ۳ : در این مرحله سلولهای سرطانی از دیواره ی مثانه به بافتهای اطراف پخش شده اند مثلاً پروستات در مردان و رحم یا واژن در زنان.
  • مرحله ۴ : در این مرحله ممکن است سلولهای سرطانی در غدد لنفاوی و سایر بافتها مثل ریه ها، استخوان و کبد پخش شده باشند.

درمان دارویی

درمان وابسته به نوع و مرحله سرطان و سلامت عمومی شما می باشد. با پزشک خود راجع به بهترین نوع درمانتان صحبت کنید.

مراحل عمل جراحی:

  • مرحله اول جراحی سرطان: اگر سرطان کوچک باشد و هنوز به دیواره ی مثانه نرسیده باشد ممکن است پزشک، جراحی را توصیه کند.
  • جراحی برای خارج کردن تومور: (TUR) معمولاً برای خارج کردن سرطانی که به لایه های داخلی مثانه حمله کرده است استفاده می شود. فقط ممکن است چند روز پس از عمل ادرار خونی ادامه داشته باشد و یا تکرر ادرار داشته باشید .
  • جراحی در سرطان مثانه مهاجم: در شرایطی است که سرطان به لایه های زیرین حمله کرده است.
  • جراحی جهت خارج کردن مثانه: این عمل در مردان همراه با خارج کردن پروستات و غدد منی ساز  و در زنان همراه با خارج کردن رحم ، تخمدان ها و قسمتی از واژن است. در مردان این جراحی باعث اختلال در عملکرد نعوظ میشود و در زنان باعث ناباروری و یائسگی زودرس می شود.
  • جراحی جهت ایجاد مسیر جدید دفع ادرار: بلافاصله بعد از عمل سیستکتومی رادیکال، جراح باید مسیر جدیدی را برای دفع ادرار بیابد و ممکن است از سوند استفاده کند.

ایمنوتراپی: باعث کمک به سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان می شود. معمولاً از طریق رحم صورت می گیرد و مستقیماً به مثانه می رود.

مدل سنتتیک پروتئینی از سیستم ایمنی: اینترفرون پروتئینی است که بدن برای مبارزه با عفونت تولید می کند. نوع دارویی آن بنام اینترفرون آلفا_۲b (اینترونَA) است که در سرطان مثانه نیز استفاده شود و حتی ممکن است علائم سرماخوردگی را ایجاد کند.

شیمی درمانی: استفاده از داروها برای از بین بردن سرطان است و در این نوع سرطان از  ۲ تا چند دارو بصورت ترکیبی استفاده می شود. شیمی درمانی نیز قبل از جراحی و جهت از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده شود. شیمی درمانی گاهی اوقات همراه با رادیو تراپی است.

رادیو تراپی: بطور معمول در این مورد از اشعه های پرقدرت برای تخریب سلولهای سرطانی استفاده می شود. رادیوتراپی میتواند برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقیمانده پس از جراحی نیز استفاده شود.


اصلاح شیوه زندگی

  • همواره یک برنامه دقیق برای پیگیری تستها و ویزیت ها داشته باشید.
  • برای کاهش استرس خود با دوستانتان صحبت کنید و یا از تکنیک های ریلکسیشن مثل مدیتیشن استفاده نمایید.
  • از خودتان مراقبت کنید و خود را برای مقابله با سرطان آماده نمایید.
  • با مصرف انواع میوه ها و سبزیجات و غلات کامل رژیم خود را تغییر دهید و حداقل ۳۰ دقیقه در اکثر روزهای هفته ورزش کنید و به اندازه ی کافی بخوابید.
  • با دیگر افرادی که در همین برهه از بیماری هستند صحبت کنید.

پیشگیری

اگرچه هیچ راه تضمینی برای پیشگیری وجود ندارد اما می توانید خطر ابتلاء به سرطان را کاهش دهید. برای مثال:

  • سیگار نکشید: با ترک سیگار بطور قابل توجهی از تجمع مواد شیمیایی ایجاد کننده ی سرطان در مثانه ی شما جلوگیری می شود. چنانچه سیگار می کشید با پزشک خود راجع به نحوه ی ترک آن صحبت کنید.
  • در تماس با مواد شیمیایی محتاط باشید: تمام موارد ایمنی را رعایت کنید.
  • آب فراوان بنوشید: مصرف مایعات بخصوص آب، باعث رقیق شدن مواد سمی که در ادرار جمع شده اند می شود و به خروج سریعتر آنها از مثانه کمک می کند.
  • میزان زیادی از میوه ها و سبزیجات مصرف کنید: آنتی اکسیدانهای موجود در میوه ها و سبزیجات باعث کاهش خطر ابتلاء به سرطان می شوند.
همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا