ویروس کورونا چیست؟
ویروسهای کورونا خانواده بزرگی از ویروسها هستند که ممکن است در جانوران و انسانها تولید بیماری کنند. میدانیم که در انسان، چندین ویروس از خانواده کورونا سبب طیفی از عفونتهای تنفسی میشوند که سرماخوردگی ساده را از یک سو و سندرم تنفسی خاورمیانه یا MERS و سندرم شدید حاد تنفسی یا SARS را در بر میگیرد. تازه ترین ویروس کشف شده از این خانواده سبب بیماری جدیدی شده است که اکنون COVID-19 خوانده میشود.
بیماریCOVID-19 چیست؟
بیماری COVID-19 بیماری عفونی جدیدی است که توسط تازه ترین ویروس شناخته شده از خانواده ویروس کورونا ایجاد میشود. این ویروس و بیماری تا پیش از آن که دسامبر ۲۰۱۹ در شهر ووهان چین همهگیر شود، ناشناخته بود.
علائم بیماری COVID-19 کدامند؟
شایعترین علامت های این بییماری تب، خستگی و سرفه های خشک هستند. برخی بیماران ممکن است دردهایی ضعیف تا شدید عضلانی و سردرد، گرفتگی یا آبریزش بینی، گلودرد یا اسهال را تجربه کنند. این علائم عموما ملایمند و به تدریج آغاز میشوند. ویروس ممکن است به بعضی از مردم سرایت کند بی آن که هیچ علامتی بروز دهد یا سبب بیماری شود.
در حدود ۸۰٪ افراد بدون هر گونه اقدام خاص، به طور کامل بهبود مییابند اما در میان آنهایی که بیماری را بروز داده اند تقریبا از هر شش بیمار یک تَن ناخوشی شدیدی تجربه میکند و دچار تنگی نفس میشود. افراد مسن، و آنهایی که بیماری زمینهای مانند پرفشاری خون، مشکلات قلبی یا دیابت دارند بیشتر در معرض خطر نوع شدید بیماری هستند. تاکنون حدود ۲٪ از این بیماران درگذشتهاند. کسانی که تب، سرفه و تنگی نفس را تجربه میکنند باید به پزشک مراجعه کنند.
بیماری COVID-19 چگونه منتشر میشود؟
انسان ممکن است از هر کسی که آلوده به ویروس است، دچار بیماری شود. قطرات ریزی که هنگام سرفه یا بازدم از دهان یا بینی فرد آلوده پرتاب میشوند میتوانند موجب سرایت ویروس از یک فرد به فرد دیگری شوند و تولید بیماری کنند. این قطرات همچنین ممکن روی اشیاء و سطوح نشسته و فرد دیگری پس از لمس آن اشیاء و سطوح سپس لمس چشم، بینی یا دهان خود دچار بیماری شود. همچنین فرد ممکن است مستقیما همان قطرات ریزی که دهان یا بینی فرد مبتلا هنگام سرفه یا بازدم به بیرون پرتاب میشوند را به درون دستگاه تنفسی خود کشیده و بیمار شود. به همین دلیل افراد سالم باید فاصلهای بیش از یک متر با فرد بیمار را رعایت کنند. سازمان جهانی بهداشت هماکنون در حال بررسی همه راههای انتشار بیماریست و یافتههای تازه را به اشتراک خواهد گذاشت.
آیا ویروس میتواند از طریق هوا منتشر شود؟
از پژوهش هایی که تاکنون انجام شدهاند بیشتر نمایانگر انتشار ویروس از طریق قطرات ریز تنفسیست تا انتشار از طریق هوا
آیا COVID-19 ممکن است از فردی که هیچ علامتی ندارد گرفته شود؟
راه اصلی انتقال بیماری قطرات تنفسی بیرون جهیده از دهان و بینی فردیست که سرفه میکند. خطر ابتلا از فردی که هیچ علامتی ندارد بسیار پایین است. با این وجود، تعداد زیادی از این بیماران به خصوص در مراحل نخستین بیماری، علائم ملایمی تجربه میکنند.بنابراین این امکان وجود دارد که انسان بیماری را از فردی بگیرد که به عنوان نمونه فقط سرف های ملایم دارد اما احساس بدحالی نمیکند. سازمان بهداشت جهانی هم اکنون مشغول بررسی دوره واگیری بیماریست و یافته های جدید در اختیار همگان خواهد گذاشت.
آیا احتمال انتقال ویروس از راه مدفوع وجود دارد؟
به نظر میرسد خطر سرایت از طریق مدفوع فرد آلوده پایین است. اگرچه در بررسی های ابتدایی نشان داد که ممکن ویروس در مدفوع فرد آلوده هم وجود داشته باشد اما، انتشار از طریق مدفوع از مشخصات اصلی این همه گیری نبوده است. سازمان بهداشت جهانی مشغول پژوهش درباره راه های انتشار بیماریست و یافته های جدید به اطلاع عموم خواهد رسید. با این وجود، با توجه به این که انتقال ویروس از راه مدفوع هرچند ناچیز اما یک خطر محسوب میشود، این هم دلیل دیگریست که دست ها مرتبا شستشو شوند؛ پس از توالت رفتن و پیش از غذا خوردن.
چگونه میتوانم از خودم محافظت کنم و جلوی انتشار ویروس را بگیرم؟
اقدامات محافظتی همگانی: گوش به زنگ آخرین یافته های همه گیری بیماری که از طریق سازمان بهداشت جهانی، وزارت بهداشت کشور خودتان یا شبکه های محلی بهداشت منتشر میشوند باشید. هنوز بیشتر موارد این بیماری مربوط به چین است اما چند کانون دیگر بیماری در کشورهای دیگر پدید آمده اند. بیماری میتواند یک ناخوشی ساده باشد اما ممکن است برخی را به صورت شدید و خطرناک مبتلا کند.
مراقب تندرستی خود باشید و با انجام موارد زیر از دیگران هم محافظت کنید:
- مرتبا و به روش صحیح دستهای خود را با ژلها یا محلولهای که حاوی الکل تمیز کنید و یا با آب و صابون بشویید. چرا؟…. این ژلها و محلولها همچنین آب و صابون ویروسها را میکشد
- دست کم فاصلهی یک متری میان خود و فردی که سرفه یا عطسه میکند حفظ کنید. چرا؟ ….. چنانچه فرد مذکور بیمار باشد قطرات ریزی که از دهان و بینی او خارج میشود حاوی ویروس است و اگر شما فاصله کمی داشته باشید ممکن است آن قطرات ریز را تنفس کنید و بیمار شوید.
- از لمس چشمها، بینی و دهان خود بپرهیزید. چرا؟ ……. دستها سطوح زیادی را لمس میکنند و ممکن است آلوده به ویروس باشند. اگر اجزاء صورت خود را لمس کنید ویروس ممکن است وارد بدن شما شود.
- اطمینان حاصل کنید که خودتان و اطرافیانتان بهداشت تنفسی درست را رعایت میکنید. به عبارت دیگر هنگام سرفه یا عطسه دهان و بینی را با گودی آرنج خود یا با دستمال بپوشانید. چرا؟ …… با این کار از انتشار قطرات حاوی ویروسها جلوگیری میکنید.
- اگر احساس ناخوشی میکنید در خانه بمانید. اگر تب، سرفه و تنگی نفس دارید به پزشک مراجعه کنید و پیش از آن تماس تلفنی برقرار کنید و از راهنمایی هایی که میشنوید پیروی کنید. چرا؟ …… مقامات کشوری و محلی تازه ترین اطلاعات درباره انتشار بیماری COVID-19 در منطقه شما دارند. آنها شایسته ترین افرادی هستند که میتوانند راهنمایی های لازم را در اختیارتان بگذارند.
- پیگیر آخرین تحولات دربارهCOVID-19 باشید. راهکارهایی که پزشکتان یا مقامات کشوری یا محلی مراقبت از خود و اطرافیانتان میگویند را پیروی کنید. چرا؟ …… مقامات کشوری و محلی تازه ترین اطلاعات را از اینکه بیماری در منطقه شما شیوع پیدا کرده است دارند و بهترین راهنمایی را برای مراقبت از مردم در اختیارتان میگذارند.
اقدامات محافظتی برای کسانی که یا در منطقه شیوع بیماری حضور دارند یا در ۱۴ روز گذشته در چنین مناطقی بوده اند:
- راهکارهای بالا را پیروی کنید (اقدامات محافظتی همگانی)
- در صورت احساس ناخوشی در خانه بمانید، حتی اگر علائم خفیفی مانند سردرد ملایم یا آبریزش اندک بینی دارید. چرا؟ …….. خودداری از تماس با دیگران و پرهیز از حضور در مراکز پزشکی، به این مراکز اجازه میدهد بهتر و موثرتر عمل کرده، از شما و دیگران در برابر بیماری مراقبت کنند.
- اگر دچار تب، سرفه به همراه تنگی نفس، شدید، به سرعت به مراکز درمانی مراجعه کنید چرا که این علایم ممکن است نشان دهنده عفونت تنفسی یا شرایط خطرناک دیگری باشند. پیش از مراجعه تماس تلفنی برقرار کرده و از مسافرت اخیر خود یا از تماس نزدیک با کسانی که اخیرا مسافرت کردهاند، بگویید. چرا؟ …… این تماس سبب میشود دقیقا بدانید به کجا باید بروید و از انتشار بیشتر ویروس جلوگیری میکند.
چقدر احتمال دارد که من به بیماری COVID-19 مبتلا شوم؟
خطر ابتلا به این بستگی دارد که در چه منطقه ای زندگی میکنید یا به چه مناطقی سفر کرده اید. خطر ابتلا در مناطقی که شماری از مردم به COVID-19 دچار شده اند بالاتر است. بیش از ۹۵٪ همه موارد بیماری در چین کشف میشوند که بیشترشان در استان هوبی هستند. برای مردم در نقاطی که هنوز این بیماری گزارش نشده است، خطر ابتلا پایین است، با این وجود مهم است که از وضعیت و میزان آمادگی مواجهه با بیماری در منطقه ای که زندگی میکنید آگاه شوید. سازمان بهداشت جهانی هم اکنون مشغول همکاری با مقامات بهداشتی چین و سایر کشورهای جهان برای دیده بانی و اقدام لازم در برابر کانونهای جدید اپیدمی بیماریست.
آیا باید نگران ابتلا به بیماری COVID-19 باشم؟
اگر شما در منطقه همه گیری بیماری زندگی نمیکنید، یا به مناطقی که بیماری در حال انتشار است مسافرت نکرده اید یا در تماس نزدیک با فردی که علایم مربوط به COVID-19 را نشان داده است نبوده اید، احتمال بیمار شدن شما فعلا پایین است. با این وجود قابل درک است که احساس نگرانی یا اضطراب داشته باشید. یک ایده خوب این است که اطلاعات خود را درباره بیماری افزایش دهید تا بتوانید احتیاط های لازم را به کار بندید.
پزشک شما، مقامات بهداشتی/درمانی کشوری و منطقه ای و کارفرمای شما میتوانند منابع خوبی برای به دست آوردن اطلاعات درست درباره COVID-19 و انتشار احتمالیاش به محل زندگی شما باشند. مهم است که از وضعیت منطقه ای که در آن زندگی میکنید آگاه باشید تا بتوانید از خود محافظت کنید. (رجوع شود به اقدامات محافظتی همگانی)
اگر در منطقه ای زندگی میکنید که COVID-19 شیوع پیدا کرده است باید خطر ابتلا را جدی بگیرید. از راهنمایی های مقامات بهداشتی/درمانی کشوری و محلی استفاده کنید. اگرچه ویروس این بیماری در بیشتر مردم علائمی خفیف ایجاد میکند، بعضی افراد دچار ناخوشی شدیدی میشوند. همچنین و با احتمال کمتر COVID-19 سبب مرگ میشود. افراد مسن و افرادی که بیماری زمینه ای مانند پرفشاری خون، مشکلات قلبی یا دیابت بیشتر در معرض خطر مرگ هستند.
چه کسی در معرض ابتلای شدید به بیماری است؟
در حالی که هنوز درحال یادگیری در مورد نحوه تأثیر کووید-۱۹ (COVID-19) در افراد هستیم، به نظر میرسد که افراد مسن و افراد دارای سابقه بیماری (مانند فشار خون بالا، بیماری قلبی یا دیابت) بیشتر از سایرین در معرض ابتلای شدید به بیماری هستند.
آیا آنتی بیوتیک ها در جلوگیری یا درمان کووید-۱۹مؤثر هستند؟
خیر. آنتی بیوتیک ها علیه ویروس ها کارایی ندارند، آنها فقط روی عفونت های باکتریایی جواب میدهند. بیماری کووید-۱۹ ناشی از یک ویروس است، بنابراین آنتی بیوتیک ها روی آن تاثیری ندارند. نباید از آنتی بیوتیک ها به عنوان روشی برای پیشگیری یا درمان کووید-۱۹ استفاده شود. از آنها فقط باید طبق دستور پزشک معالج جهت درمان عفونت باکتریایی مورد استفاده قرار گیرند.
آیا واکسن، دارو یا درمانی برای کووید-۱۹وجود دارد؟
هنوز خیر. تا به امروز، هیچ واکسن و داروی ضد ویروس خاصی برای جلوگیری و یا درمان کووید-۱۹ وجود ندارد. با این حال، مبتلایان برای رفع علائم باید تحت مراقبت قرار بگیرند. افراد مبتلا به حالت شدید بیماری باید در بیمارستان بستری شوند. بیشتر بیماران به لطف مراقبت حمایتی بهبود مییابند.
واکسنهای احتمالی و برخی از درمان های دارویی خاص در دست بررسی هستند. واکسن ها و روش های درمانی بوسیله پژوهش های بالینی در معرض آزمایش قرار گرفته اند. سازمان بهداشت جهانی در حال تلاش برای تولید واکسنها و داروها برای پیشگیری و درمان کووید-۱۹ است.
موارد روبرو مؤثرترین راه های محافظت از خود و دیگران در برابر کووید-۱۹ است: مرتبا دستان خود را تمیز کنید، سرفه خود را با خم آرنج یا دستمال بپوشانید و فاصله حداقل ۱ متری (۳ پا) را از افرادی که سرفه و یا عطسه میکنند، حفظ کنید. برای اطلاعات بیشتر، به بخش اقدامات محافظتی پایه در برابر کرونا ویروس جدید مراجعه کنید.
آیا کووید-۱۹ همان سارس (SARS) است؟
خیر. ویروسی که باعث کووید-۱۹ میشود و ویروس ایجاد کننده سندرم حاد تنفسی (SARS) از نظر ژنتیکی با یکدیگر مرتبطند، اما دو ویروس متفاوت هستند. سارس کشنده تر از کووید-۱۹ است اما میزان سرایت آن بسیار کمتر است. از سال ۲۰۰۳ تاکنون هیچ شیوعی از سارس در هیچ کجای جهان مشاهده نشده است.
آیا برای محافظت از خودم باید ماسک بزنم؟
افرادی که علائم تنفسی مانند سرفه ندارند، نیازی به زدن ماسک پزشکی ندارند. سازمان بهداشت جهانی استفاده از ماسک را برای افرادی که علائم کووید-۱۹ دارند و کسانی که از بیمارانی با علائمی مانند سرفه و تب مراقبت میکنند، توصیه میکند. استفاده از ماسک برای کادر درمانی و افرادی که از کسی مراقبت میکنند (در خانه یا یک مرکز درمانی) بسیار حائز اهمیت است.
سازمان بهداشت جهانی برای جلوگیری از استفاده نادرست از ماسک و هدر رفتن غیرضروری منابع با ارزش، توصیه به استفاده منطقی از ماسکهای پزشکی میکند (به توصیه در مورد استفاده از ماسکها مراجعه کنید). تنها در زمانهایی از ماسک استفاده کنید که علائم تنفسی (سرفه یا عطسه) داشته باشید، به عفونت با کووید-۱۹با علائم خفیف مشکوک هستید یا از شخصی که به عفونت با کووید-۱۹ مشکوک است، مراقبت میکنید.
یک عفونت مشکوک با کووید-۱۹ در ارتباط با مسافرت به مناطق گزارش شده یا تماس تنگاتنگ با شخصی است که در این مناطق سفر کرده و بیمار شده است. موارد زیر مؤثرترین راه های محافظت از خود و دیگران در برابر کووید-۱۹ است: مرتبا دستان خود را تمیز کنید، سرفه خود را با خم آرنج یا دستمال بپوشانید و فاصله حداقل ۱ متری (۳ پا) را از افرادی که سرفه و یا عطسه میکنند، حفظ کنید. برای اطلاعات بیشتر، به بخش اقدامات محافظتی پایه در برابر کرونا ویروس جدید مراجعه کنید.
چگونه یک ماسک را بپوشیم، استفاده کنیم، در بیاوریم و دور بیاندازیم؟
- به یاد داشته باشید، ماسک فقط باید توسط کارکنان بهداشتی، مراقبین و افراد دارای علائم تنفسی مانند تب و سرفه استفاده شود.
- قبل از لمس ماسک، دستها را با ژل ضدعفونی کننده الکلی یا آب و صابون تمیز کنید.
- ماسک را بردارید و آن را از نظر پارگی یا داشتن بررسی کنید.
- قسمتی از ماسک را که باید در جهت بالا [بر روی بینی] قرار بگیرد (جایی که نوار فلزی قرار دارد) را مشخص کنید.
- از قرار گیری طرف مناسب ماسک به سمت بیرون (قسمت رنگی) اطمینان حاصل کنید.
- ماسک را بر روی صورت خود قرار دهید. نوار فلزی یا لبه سفت ماسک را با انگشتان خود محکم فشار دهید تا به شکل بینی شما قالب شود.
- قسمت پایینی ماسک را پایین بیاورید تا دهان و چانه شما را بپوشاند.
- بعد از استفاده، ماسک را در بیاورید؛ در حالی که ماسک را از چهره و لباس خود دور نگه داشتهاید تا از تماس سطوح آلوده ماسک جلوگیری کنید، حلقههای لاستیکی را از پشت گوشهایتان جدا کنید.
- بلافاصله پس از استفاده، ماسک را در سطلهای بسته بیاندازید.
- اقدامات بهداشت دست را بعد از لمس یا دور انداختن ماسک انجام دهید – از ژل ضدعفونی کننده الکلی استفاده کنید یا در صورت مشاهده لکه، دستان خود را با آب و صابون بشویید.
مدت زمان نهفتگی یا دوره کمون برای کووید-۱۹ چقدر است؟
به معنی مدت زمان بین ابتلا به ویروس تا شروع علائم بیماری است. بیشترین تخمین دوره نهفتگی برای «دوره کمون» کووید-۱۹ از ۱ تا ۱۴ روز است که معمولا در حدود پنج روز تخمین زده شده است. با دستیابی به داده های بیشتر، این برآوردها به روز رسانی خواهند شد.
آیا انسانها می تواند از یک منبع حیوانی به کووید-۱۹ آلوده شوند؟
کرونا ویروسها یک خانواده بزرگ از ویروسها هستند که در حیوانات رایج اند. به ندرت، مردم به این ویروسها آلوده میشوند که در نتیجه آن ممکن است در افراد دیگر شیوع پیدا کند. به عنوان مثال، ویروس سارس-کروناویروس (SARS-CoV) مربوط به نوع خاصی از گربه های چین (CivetCats) است و مرس-کروناویروس (MERS-CoV) توسط شترهای یک کوهانه منتقل میشوند. منابع جانوری احتمالی کووید-۱۹ هنوز تأیید نشده است.
برای محافظت از خود، مانند زمانی که از بازارهای حیوانات زنده بازدید میکنید، از تماس مستقیم با حیوانات و سطوح در تماس با آنها خودداری کنید. از روشهای ایمنی غذایی در همه زمانها اطمینان حاصل کنید. در ارتباط با گوشت خام، شیر و یا اندام های حیوانی احتیاط لازم را انجام دهید تا از آلودگی غذاهای پخته نشده جلوگیری کنید و از مصرف محصولات حیوانی خام و یا پخته نشده خودداری کنید.
آیا ممکن است از حیوان خانگی ام کووید-۱۹ را بگیرم؟
هیچ مدرکی در دست نیست که حیوانات همنشین یا خانگی مانند گربه ها و سگها به این ویروس آلوده شده باشند و یا بتوانند ویروسی که باعث ابتلا به کووید-۱۹ میشود را گسترش دهند.
چه مدت ویروس بر روی سطوح زنده میماند؟
هنوز مشخص نیست که چه مدت ویروسی که باعث ابتلا به کووید-۱۹ میشود بر روی سطوح زنده میماند، اما به نظر میرسد مانند سایر کوروناویروسها رفتار کند. مطالعات نشان میدهند که کوروناویروسها (از جمله اطلاعات اولیه در مورد ویروس کووید-۱۹) ممکن است برای چند ساعت یا تا چند روز روی سطوح باقی بمانند. این ممکن است در شرایط مختلف (به عنوان مثال نوع سطح، دما یا رطوبت محیط) متفاوت باشد.
اگر فکر میکنید ممکن است سطحی آلوده باشد، آن را با مواد ضد عفونی کننده ساده تمیز کنید تا ویروس را از بین ببرید و از خود و دیگران محافظت کنید. دستان خود را با ژل ضدعفونی کننده الکلی یا آب و صابون تمیز کنید. از لمس چشمها، دهان و یا بینی خود خودداری کنید.
آیا دریافت بسته پستی از هر منطقهای که در آن کووید-۱۹ گزارش شده بیخطر است؟
بله. احتمال آلوده شدن کالاهای تجاری توسط یک شخص آلوده کم است و خطر ابتلا به ویروسی که باعث ابتلا به کووید-۱۹ میشود از بسته ای که جابجا شده و ارسال شده است و در معرض حرارت و شرایط مختلف قرار گرفته نیز کم است.
آیا کاری وجود دارد که نباید انجام دهم؟
اقدامات زیر بر ضد کووید-۱۹مؤثر نیستند و میتوانند مضر باشند:
- سیگار کشیدن
- مصرف داروهای گیاهی سنتی (بدون تجویز تایید پزشک طب سنتی)
- پوشیدن تعداد ماسکهای متعدد [روی هم]
- مصرف خود سر دارو مانند آنتی بیوتیک ها
در هر صورت، اگر تب، سرفه و دشواری در تنفس دارید، به دنبال مراقبت های پزشکی برای کاهش خطر ابتلا به عفونت شدیدتر باشید و حتما تاریخ سفرهای اخیر خود را با ارائه دهنده خدمات درمانی به اشتراک بگذارید.
