داستان ساخت واکسن هاى فایزر و مادرنا به دست Katalin Kariko

دختر یک قصاب مجارستانى که در دوران ٢٠ سالگى بعد از اتمام دکترایش در مجارستان همراه با همسر و دختر ٢ ساله خود سوزان که ١٢۶٠$ (تمام دارایى شون) رو در خرس عروسکى اش قایم کرده بودن به آمریکا مهاجرت کردند براى دوره ى پست داک کتى. سوزان کوچولو بعدها دو بار ‏برنده مدال طلاى المپیک قایقرانى شد. مادرش اما سختى هاى زیادى کشید. در محیط تبعیض آمیز آکادمیک دانشگاه ها هیچ وقت پوزیشن دائمى بهش داده نشد. از این آزمایشگاه به اون آزمایشگاه آواره بود و همیشه منتظر که محقق و مسئول یک آزمایشگاهى بهش کار بده.

ایده بی نظیر mRNA اش هر بار براى دریافت grant به در بسته میخورد. در تمام عمر ۶۶ سالش هیچ وقت بیشتر از ۶٠ هزار دلار در سال حقوق دریافت نکرد و محاسبه همسرش نشان میداد خیلى از سال ها درآمدش از کار و تحقیق روزى ١$ بیشتر نبوده.
زمانیکه دو باره بیکار میشد، یک ملاقات اتفاقی در یک روز کنار ‏ماشین فتوکپى همه چیز رو عوض کرد. سر صحبت رو باز کردن با دکتر Drew Weismann، متخصص آلرژى و اپیدمیولوژى و گفتن این جمله که “من یک دانشمند RNA هستم و میتونم هر چیزى رو با mRNA بسازم” شروع مسیرى بود که امروز نتیجه اش رو بصورت واکسن کرونا در بازوهاى شما تزریق میکنند. ‏مسیر آزمایشات و آزمون و خطا تا به نتیجه برسد سخت و طاقت فرسا بود ولى کتى مصمم بود و مطمئن که ایده اش کار میکند. وقتى کارشون در آزمایشگاه نتیجه داد دوباره براى دریافت grant مقاله نوشتند ولی تمامش رد شد. مجلات معتبر پزشکى هم مقالاتشون رو رد کردند. خیلى ها میگفتن ایده استفاده از ‏ساختار mRNA براى تولید داروهاى درمانى امکان پذیر نیست. با شرکت هاى غول داروسازى در تمام دنیا قرار ملاقات گذاشتند و یکى پس از دیگرى ردشون میکردند. ولى بالاخره دو شرکت کوچک و نوپاى بیوتکنولوژى -مادرنا در آمریکا و بایان تک در آلمان نظرشان به شدت به تحقیقات کتى و دکتر وِیسمن جلب شد ‏و با ایشان قرارداد بستند.

کمپانى فایزر تصمیم گرفت با BioNTech همکارى کند و هزینه آزمایشگاه کتى و دکتر وِیسمن را پرداخت کردند. آزمایشات بالینى براى تولید واکسن هاى mRNA براى ویروس زیکا شروع شده بود که پاندمى کرونا در دنیا سروکله اش پیدا شد. بعد از اینکه دانشمندان چینى نقشه ژنتیک ‏ویروس کرونا را در ژانویه ٢٠٢٠ منتشر کردند، شرکت BioNTech با استفاده از تکنولوژى که نتیجه سالها کار و تلاش طاقت فرساى کتى کاریکو بود موفق به ساختن واکسن کرونا ظرف فقط چند ساعت شدند و شرکت مادرنا هم ظرف دو روز با استفاده از همین تکنولوژى واکسن رو ساخت‏.

هشت نوامبر ٢٠٢٠ وقتى اولین دیتا از تاثیر واکسن منتشر شد، کتى از خوشحالى فریاد زد “oh it works” و او آنروز خودش رو مهمان یک بسته کامل شکلات هاى گوبِرز کرد. دکتر وِیسمن هم با خانواده اش جشن گرفت و از رستوران ایتالیایى مورد علاقه شان غذا و شراب گرفتند.

‏در روز ١٨ دسامبر کتى و دکتر وِیسمن در دانشگاه پنسیلوانیا، همان محیط آکادمیکى که هیچ وقت به کتى پوزیشن دائمى ندادند و از این آزمایشگاه به بعدى آواره اش کردند، واکسن کرونا را دریافت نمودند. در حالیکه به پزشکان و پرستاران اطلاع داده شده بود که این دو دانشمندانی هستند که این واکسن نتیجه سال ها ‏تحقیقاتشون بوده‌است، آنجا جمع شدند و صداى دست زدن ممتد در اتاق پیچید و کتى و دکتر وِیسمن را خبرنگاران و عکاسان محاصره کردند و کتى فقط اشک ریخت.

تلاشهای خستگی ناپذیر این بانوی پژوهشگر نه تنها جان میلیاردها انسان از بلای ویروس کرونا را نجات می دهد بلکه با تولید این گونه واکسن ها راه مقابله با سرطان و بسیارى بیمارى هاى دیگر را نیز گشوده است.

‏منبع: نیویورک تایمز ۱۷ آوریل ۲۰۲۱