آسیب به رباط صلیبی قدامی (ACL):

آسیب به رباط صلیبی قدامی (ACL):

ACL نشان دهنده ی رباط صلیبی قدامی است که یکی از ۴ رباط موجود در زانو می باشد. سایر رباط های زانو شامل PCL (رباط صلیبی خلفی)، MCL (رباط جانبی داخلی) و LCL (رباط جانبی خارجی) می شود.

رباط صلیبی قدامی، پشت کشکک قرار دارد و باعث ثبات زانو هنگام چرخش می شود. رباط های صلیبی قدامی و خلفی، استخوان ران را به استخوان ساق پا متصل می کنند.

آسیب رباط صلیبی قدامی شامل پارگی یا کشیدگی بیش از حد آن می شود. پارگی ACL یکی از آسیب های شایع زانو است. به طور متوسط زنان ۲ تا ۸ برابر بیشتر از مردان در معرض خطر آسیب ACL هستند.

همچنین آسیب ACL برای نوجوانان بیشتر رخ می دهد و علت آن احتمالا این است که آن ها بیشتر در ورزش های سازمان یافته شرکت می کنند.

یکی دیگر از علل افزایش شیوع آسیب ACL، افزایش آگاهی از آن و ارتقای تست های تشخیصی است.

علائم آسیب ACL:

اولین نشانه ی آسیب رباط صلیبی قدامی، حس کردن صدای کلیک مانند در زانو است که معمولا با درد و تورم نیز همراهی دارد. همچنین ممکن است احساس ساییده شدن استخوان ها یا کشکک نیز وجود داشته باشد. علامت دیگر، عدم توانایی انداختن وزن روی پای آسیب دیده است.

افرادی که دچار آسیب خفیف ACL شده اند نیز ممکن است احساس کنند که زانویشان استحکام لازم را ندارد و یا در هنگام استفاده از زانو، احساس کنند که زانویشان در حال بیرون زدن است.

علل وارد شدن آسیب به ACL چیست؟

آسیب ACL معمولا حین ورزش یا در محیط ها با فعالیت زیاد رخ می دهد. این اتفاق معمولا نیازی به برخورد مستقیم زانو به جایی ندارد. چندین مورد می تواند ایجاد کننده ی این آسیب باشد، برای مثال:

• در صورتی که در حال حرکت کردن، ناگهان بایستید و یا مسیر خود را تغییر دهید.
• در صورتی که ایستاده اید و یک حرکت ناگهانی مانند پرش یا چرخش انجام دهید.
• در صورتی که مفصل زانوی شما بیش از حد کشیده شود.
• در صورتی که کسی به زانوی شما ضربه ای وارد کند به گونه ای که زانوی شما بخواهد از بقیه ی پایتان جدا شود!

این اتفاقات می تواند در مواقع انجام کار هایی مثل اسکی، فوتبال یا فوتبال آمریکایی و پریدن روی ترامپولین (ترامپولین یا جَست‌ورزی یکی از رشته‌های ورزشی ژیمناستیک است.ترامپولین در زبان عام به تشک پرش درجا و بپر بپر شناخته می‌شود) رخ دهد.

زمانی که به ACL شما آسیب وارد شد، این آسیب می تواند به صورت پارگی کامل یا ناقص باشد. در آسیب ناقص، تنها قسمتی از رباط پاره می شود. پارگی کامل زمانی رخ می دهد که رباط به صورتی پاره شود که به دو قسمت جداگانه تبدیل شود. معمولا پارگی ACL در قسمت میانی رباط اتفاق می افتد. گاهی مواقع رباط به صورت کامل از استخوان ران جدا می شود. همزمان با آسیب به ACL ممکن است آسیب های دیگری نیز رخ دهد برای مثال پارگی سایر رباط های زانو (خصوصا پارگی رباط جانبی داخلی زانو که به زانو استحکام می بخشد) و یا پارگی مینیسک زانو (بالشتک زانو) و حتی کبودی استخوان.

آسیب ACL چگونه تشخیص داده می شود؟

در صورتی که احساس می کنید رباط صلیبی قدامی شما آسیب دیده است، به پزشک مراجعه کنید. پزشک زانوی شما را معاینه خواهد کرد تا محدوده ی حرکت زانو و میزان آسیب وارده به آن را بررسی کند. همچنین ممکن است برای شما در خواست تصویر برداری با اشعه ی X بدهد تا آسیب های وارد شده به استخوان ها زانوی شما را نیز بررسی کند. در صورتی که هیچ آسیب استخوانی یافت نشود، انجام یک MRI از زانو می تواند به تایید تشخیص آسیب به ACL کمک کند.

آیا می توان از آسیب به ACL جلوگیری کرد؟

اساسی ترین راه برای جلوگیری از آسیب هایی مانند پارگی ACL، پیروی از یک برنامه ورزشی منظم است. یک فیزیوتراپیست، مربی ورزشی و یا دیگر متخصصین طب ورزشی می توانند به شما کمک کنند تا برنامه ی تمرینی مناسبی داشته باشید تا خطر ایجاد آسیب های مختلف برای شما را کاهش یابد. چنین برنامه ای معمولا شامل موارد زیر می شود:

• تمریناتی که موجب تقویت عضلات پا می شود.
• تمریناتی که موجب تقویت عضلات مرکز بدن شما، مانند لگن و شکم می شود.
• تکنیک های مناسب و موقعیت مناسب زانو هنگام پریدن و فرودآمدن
• تکنیک های مناسب برای حرکاتی که می توانند باعث آسیب شوند، مانند حرکات چرخشی یا برشی(ایستادن و یا تغییر مسیر ناگهانی)

شواهد واضحی مربوط به اینکه آیا زانو بند طبی می تواند از آسیب ACL جلوگیری کند یا نه، وجود ندارد. همچنین هیچ مدرکی وجود ندارد که زانو بند طبی در هنگام درمان یا فیزیوتراپی اثر بخشی بیشتری داشته باشد.

درمان آسیب ACL:

در لحظات اول پس از رخ دادن آسیب، می توانید اقدامات را اولیه برای زانوی خود انجام دهید:

• پای خود را از سطح قلب خود بالاتر ببرید.
• روی زانوی خود یخ بگذارید.
• از دارو های ضد درد مانند ایبوپروفن(که یکی از نام های تجاری آن ادویل است) برای کاهش درد و تورم استفاده کنید.

سپس باید به پزشک خود مراجعه کنید. پزشک شما، عوامل مختلفی را در نظر می گیرد تا برای برنامه ی درمانی شما تصمیم بگیرد. این عوامل شامل شدت آسیب، سن، وضعیت بدنی، سابقه ی پزشکی و سایر آسیب ها یا بیماری هایی که ممکن است داشته باشید می شود.

برای افراد جوان، فعال و سالم معمولا جراحی در نظر گرفته می شود. در این صورت، پزشکتان شما را به یک جراح اورتوپدی ارجاع می دهد. طی جراحی، ACL ترمیم و یا از بافت هایی دوباره ساخته خواهد شد. این بافت می تواند همسترینگ یا یکی از تاندون های کوچک زانوی شما باشد. همچنین ممکن است که از یک اهدا کننده گرفته شود.

بعد از جراحی، برای بازیابی قدرت زانو و پای خود لازم است که دوره های فشرده ی فیزیوتراپی داشته باشید. این توانبخشی ممکن است ۸ تا ۱۲ ماه طول بکشد تا یک ورزشکار بعد از جراحی، دوباره به ورزش خود بازگردد.

گزینه ی درمانی دیگر برای افرادی که فعال و یا سالم نیستند، فیزیوتراپی (اما با فشردگی و شدت کمتر) است. این برنامه های درمانی ممکن است در مناطق مختلف بین ۱۰ تا ۳۲ هفته متغیر باشد. هدف از این درمان، افزایش دامنه ی حرکت و قدرت مفصل و کمک کردن به رباط صلیبی است تا به صورت طبیعی بهبود پیدا کند.

زندگی کردن با ACL آسیب دیده:

ریکاوری بعد از یک آسیب ACL می تواند دشوار باشد خصوصا اگر آسیب حین انجام یک ورزش منظم یا روزانه رخ داده باشد. به یاد داشته باشید، هدف پزشکتان این است که ACL شما را به وضعیت قبل برگرداند، بنابراین درمان مهم است. حتما برنامه ی توانبخشی خود را به صورت ویژه دنبال کنید تا به درستی درمان شوید و شانس بیشتری برای ریکاوری کامل داشته باشید.

شواهدی وجود دارد که نشان می دهد افرادی که آسیب ACL داشته اند، در طول زمان به استئوآرتریت(التهاب استخوان و مفصل) و آرتریت دژنراتیو( التهای و از بین رفتن مفصل) مبتلا می شوند. این اتفاق صرف نظر از نوع درمانی که برای آسیب انجام شده است، رخ می دهد.

سوالاتی که باید از پزشک خود بپرسید:

• چرا خطر ایجاد آسیب ACL برای زنان و دختران بیشتر است؟
• چه مدت زمانی باید فیزیوتراپی انجام دهم؟
• چه مدت بعد از جراحی یا فیزیوتراپی می توانم دوباره ورزش یا فعالیت کنم؟
• آیا احتمال دارد ACL من دوباره آسیب ببیند؟ در صورتی که جواب مثبت است، چگونه می توانم از آن جلوگیری کنم؟

این اطلاعات، تنها دیدی کلی به شما می دهد و ممکن است برای تمام افراد صدق نکند. برای اطمینان حاصل کردن از تطبیق این اطلاعات با شرایط شما و کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، به پزشک خود مراجعه کنید.