آسیب های چشم
آسیب به چشم می تواند در شرایط مختلفی، برای مثال در منزل، حین کار یا ورزش کردن رخ بدهد.
انواع شایع آسیب چشم شامل موارد زیر می شود:
- ضربه به چشم: مانند ضربه توسط مشت، آرنج یا توپ
- خراش و سایش: مانند ناخن یا شاخه های درخت
- جسم خارجی: مانند رفتن قطعات کوچکی از شن و ماسه، چوب یا فلز در چشم
- صدمات ناشی از بردگی یا نفوذ جسمی در چشم: مانند بریدگی به وسیله ی شیشه یا پرتاب شدن ابزار در چشم خصوصا هنگام استفاده از چکش یا استفاده از ابزار های برش
- سوختگی شیمیایی: مانند تماس چشم با شوینده های خانگی
- تماس با اشعه: مانند تماس چشم با اشعه فرابنفش نور خورشید و یا لامپ ها
استفاده از لنز های تماسی نامناسب نیز می تواند باعث آسیب چشم شود خصوصا اگر آن کثیف باشد، اندازه ی مناسب را نداشته باشد یا برای مدت ها استفاده شده باشد.
چه کار باید کرد؟
سوزش یا آسیب خفیف قسمت جلویی چشم معمولا نیازی به مداخله ی پزشکی ندارد و کافی است که طی ۲۴ ساعت بعدی، چشم به خوبی شسته شود.
در صورتی که احساس درد یا احساسی ناخوشایند داشتید می توانید از دارو های ضد دردی نظیر پاراستامول یا ایبوپروفن کمک بگیرید.
تا زمانی که چشمتان کاملا بهبود نیافته است؛ آن را لمس نکنید یا نمالید، فشاری به آن وارد نکنید یا از لنز های تماسی استفاده نکنید.
در صورتی که نگران آسیب چشم خود هستید و یا طی ۲۴ ساعت بهبودی کامل پیدا نکردید، به پزشک عمومی یا چشم پزشک خود مراجعه کنید.
شست و شوی چشم ها:
در صورتی که ذرات کوچک وارد چشمتان شده است و یا چشم هایتان با مواد شیمیایی تماس داشته است، چشمات خود را با شوینده ی چشم و یا مقداری آب کاملا تمیز حداقل به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بشوئید. فراموش نکنید در صورت استفاده از لنز های تماسی، قبل از شست و شوی چشم ها، لنز را خارج کنید.
شما می توانید چشم های خود را به روش های زیر شست و شو دهید:
- بنشینید و سر خود را به گونه ای خم کنید که چشم آسیب دیده پایین تر باشد، ترجیحا این کار را روی وام حمام یا سینک دستشویی انجام دهید. سپس دست خود را به شکل کاسه در بیاورید و طوری قرار دهید که بتوانید پیوسته آب را از روی پل بینی خود، به درون چشمتان بریزید.
- در صورتی که هر دو چشمتان دچار مشکل شده است، سر خود را به عقب ببرید، به گونه ای که هر دو چشمتان در یک خط افقی قرار داشته باشند. دوباره دست خود را به شکلی بگیرید که بتوانید به پیوسته آب را از دو طرف پل بینی خود به درون چشم هایتان بریزید.
- در صورتی که به دوش حمام دسترسی دارید، در شرایطی که چشم آسیب دیده را باز نگه می دارید، جریان کمی از آب گرم را از روی پیشانی خود یا دقیقا بالای چشم آسیب دیده، وارد آن کنید.
- در صورتی که خارج از منزل در حال کار کردن هستید، می توانید برای شستن چشمان خود از هر منبع آبی که به آن دسترسی دارید استفاده کنید به شرطی که جریان آب خیلی کم را به آهستگی وارد چشمان خود کنید.
لازم است تمام انواع آسیب های چشم که به وسیله ی تماس با مواد شیمیایی ایجاد شده است در اولین فرصت بعد از شست و شوی چشم، به وسیله ی یک چشم پزشک یا پرستار دیده شود. همچنین در صورتی که بعد از شستن چشم ها همچنان اجسام خارجی در چشمتان باقی مانده بود، باید به دنبال یک مشاوره ی پزشکی فوری باشید.
هرگز تلاش نکنید تا اجسامی که در چشمتان فرو رفته یا گیر کرده را خودتان خارج کنید چون باعث آسیب بیشتر به چشمتان می شود. این اجسام فقط باید به وسیله ی یک متخصص چشم خارج شود.
چه مواقعی باید به دنبال خدمات پزشکی فوری باشید؟
در صورت داشتن هر یک از موارد زیر، باید فورا خود را به نزدیک ترین اورژانس موجود برسانید:
- درد چشم مداوم و شدید
- اجسام خارجی که با شست و شو خارج نمی شوند.
- کاهش دید یا دوبینی
- برق زدن یا چشمک زدن نورها، لکه ها، هاله ها یا سایه ها در میدان دید شما
- خون قابل مشاهده در چشمتان
- شکل غیر معمول مردمک ها
- درد هنگام مواجهه با نور زیاد
- بریدگی عمیق در اطراف چشمتان
- بیرون زدگی چشم
در صورتی که آسیب چشم شما به علت:
- جسم بسیار تیز مانند شیشه یا چاقو
- مواجهه با مواد شیمیایی
- برخورد جسمی که با سرعت در حال حرکت در هوا بوده است برای مثال پرتاب شدن قطعات کوچک چوب هنگام کار
بوده است نیز لازم است که به بخش حوادث و اورژانس مراجعه کنید. البته قبل از مراجعه چشمان خود را حداقل به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه بشوئید.
بهتر است که از محل نزدیکترین اورژانس به خود نیز آگاهی داشته باشید.
مراجعه به پزشک:
در صورتی که آسیب چشمتان جدی است معمولا به وسیله ی یک متخصص چشم پزشکی(افتالمولوژیست) یا پرستار مخصوص چشم دیده خواهید شد.
از شما در مورد چگونگی رخ دادن آسیب چشمتان پرسیده خواهد شد و میزان بینایی و حرکات چشم شما نیز معاینه خواهد شد. سپس چشم شما برای مشخص شدن میزان شدت آسیب بررسی خواهد شد.
در صورتی یک جسم خارجی در چشمتان وجود دارد، ممکن است آن را به وسیله ی آب یا یک تکه پنبه ی پشمی خارج کنند. قبل از خارج کرن جسم خارجی نیز، برای بی حس کردن چشمتان از قطرات بی حس کننده ی موضعی استفاده می شود.
علاوه بر این ممکن است برای شما به مدت یک هفته آنتی بیوتیک به صورت پماد یا قطره ی چشمی به منظور جلوگیری از عفونت ها تجویز شود.
در صورتی که اطراف چشمتان بریدگی وجود دارد یا استخوان های اطراف چشمتان آسیب دیده است، ممکن است عمل جراحی برای ترمیم آسیب لازم باشد.
بر اساس میزان شدت آسیب وارده، ممکن است روز بعد، به توصیه ی چشم پزشکتان یک ویزیت با پزشک عمومی برای بررسی وضعیت و میزان بهبودی چشمتان داشته باشید.
در صورتی که طی ۴۸ ساعت وضعیت چشم شما بهتر نشد یا بدتر شد؛ پزشک عمومی شما ممکن است به منظور داشتن مراقبت های تخصصی بیشتر، شما را به یک افتالمولوژیست(متخصص چشم) ارجاع دهد.
پیشگیری از آسیب های چشم:
بسیاری از آسیب های چشم قابل پیشگیری هستند به شرطی که احتیاط های امنیتی لازم را طی کار کردن یا اوقات فراغت خود داشته باشد؛ برای مثال استفاده از محافظ های چشم زمانی که از چکش یا دریل استفاده می کنید.
همچنین شما باید از دستورالعمل های امنیتی و بهداشتی مربوط به لنز های تماسی نیز پیروی کنید.
