سازمان غذا و دارو (FDA) مجوز استفاده از داروی تحقیقاتی رمدسیویر را برای بیماران مبتلا به ویروس کووید-۱۹ در می ۲۰۲۰ صادر کرده است. این دارو برای بزرگسالان و کودکان بستری در بیمارستان با درجه بیماری شدید تجویز میشود. اگرچه اطلاعات محدودی در خصوص ایمنی و اثربخشی این دارو داریم اما در یک کارآزمایی بالینی مشخص شده است که این دارو منجر به کوتاه شدن طول دوره درمان در برخی از بیماران شده است.
دسته دارویی:
فرآورده ضد ویروس
مکانیسم اثر رمدسیویر:
رمدسیویر یک پیش دارو نوکلئوتیدی آدنوزین است که بعد از ورود به سلولها تبدیل به فرم فعال خود (نوکلئوزید تریفسفاته) میشود. رمدسیویر تری فسفات به عنوان یک آنالوگ آدنوزین تری فسفات عمل میکند و برای ادغام در زنجیره RNA توسط پلیمراز RNA وابسته به SARS-CoV-2 RNA رقابت می کند، و در نتیجه منجر به تاخیر در خاتمه زنجیره در طول تکثیر RNA ویروسی میشود. این امر به طور کلی منجر به مهار سنتز RNA میشود.
دوز دارو:
دوز دارو در بزرگسالان و بچه‌های با وزن ≥۴۰kg
۱. برای بیماران نیازمند تهویه مکانیکی و یا :ECMO
لودینگ دوز ۲۰۰ میلی‌گرم روز اول و سپس روزانه ۱۰۰ میلی‌گرم برای ۹ روز (جمعاً ۱۰ روز درمان)
۲. برای بیماران که نیاز به تهویه مکانیکی و یا اکمو ندارند: دوز ۲۰۰ میلی‌گرم روز اول و سپس روزانه ۱۰۰ میلی‌گرم برای ۴ روز (جمعاً ۵ روز). در صورتی که بهبودی بالینی حاصل نشود درمان می‌توان ۵ روز دیگر ادامه داد.
دوز دارو در کودکان با وزن بیشتر از ۳/۵kg و کمتر از ۴۰kg
روز اول ۵mg/kg و از روز دوم ۲.۵mg/kg می‌باشد. طول دوره درمان برای بیمارانی که تهویه مکانیکی دریافت نمیکنند ۵ روز است و در صورت عدم بهبودی تا ۱۰ روز نیز توصیه میشود. برای بیمارانی که تهویه مکانیکی دریافت میکنند طول دوره درمان ۱۰ روز است.
نکته مهم: رمدسیویر برای درمان کووید-۱۹ با شدت خفیف تا متوسط توصیه نمیشود.
شکل دارویی و شرایط نگهداری آن:
- این دارو به شکل ویال حاوی پودر لیوفیلیزه به میزان ۱۰۰ میلی‌گرم و همچنین محلول تغلیظ شده برای انفوزیون به میزان ۱۰۰ میلی‌گرم می‌باشد.
- ویال‌های این دارو قبل از آماده سازی باید در دمای زیر ۳۰ درجه سانتیگراد نگهداری شوند (برای شرایط نگهداری، بروشور کارخانه سازنده اولویت دارد).
نحوه آمادهسازی:
- برای هر یک عدد ویال حاوی پودر لئوفیلیزه، ابتدا ۱۹میلی‌لیتر آب مقطر به ویال اضافه شود.
- بلافاصله باید برای ۳۰ ثانیه تکان داده شود.
- برای ۲-۳ دقیقه اجازه می‌دهیم تا محتویات ته‌نشین شود.
- باید یک محلول شفاف و بدون هیچ ذره‌ای حاصل شود.
- در صورتیکه محتویات ویال به خوبی حل نشده باشد مجدداً ۳۰ ثانیه تکان می‌دهیم و ۲-۳ دقیقه فرصت استراحت داده میشود.
- بعد از اضافه کردن ۱۹ سی‌سی آب مقطر محلول حاصل mg/20ml 100خواهد بود.
این محلول آمادهسازی شده را قبل از رقیق سازی و تجویز می‌توان حداکثر ۴ ساعت در دمای اتاق و ۲۴ ساعت در یخچال (۲-۸ سانتیگراد) نگهداری کرد.
نحوه رقیق سازی:
- سرم سازگار با این دارو نرمال سالین۹/۰% می‌باشد.
- هر ویال با ۲۵۰ میلی‌لیتر نرمال سالین باید رقیق شود و سپس برای مدت ۳۰-۱۲۰ دقیقه انفوزیون گردد.
- بعد از اتمام هر انفوزیون باید ۳۰ میلی‌لیتر نرمال سالین فلاش شود.
- هر چه مدت انفوزیون بیشتر باشد احتمال ایجاد واکنش‌های حساسیتی کمتر خواهد بود.
- حتما باید قبل تجویز، ویال‌های آمادهسازی شده با نرمال سالین رقیق شوند و سپس انفوزیون شوند.
دوز دارو در نارسایی کلیوی:
تجویز دارو در GFR<30ml/min توصیه نمیشود.
در GFR≥۳۰ تنظیم دوز لازم نیست.
دوز دارو در نارسایی کبدی:
- اینکه دارو در نارسایی کبدی نیاز به تنظیم دوز دارد یا نه هنوز مشخص نیست.
- در بیمارانی که قبل از شروع دارو ALT≥۵ULN دارند نباید دارو شروع شود.
- در صورتی که حین درمان ALT≥۵ULN و یا افزایش ALT با علائم و نشانه‌های التهاب کبد یا افزایش بیلی‌روبین کونژوگه، ALK یا INR همراه باشد، دارو باید قطع گردد.
مانیتورینگ حین درمان:
تست‌های کبدی و کلیوی بایستی قبل شروع درمان و روزانه چک گردد.
عوارض جانبی دارو:
عارضههای شایع این دارو عبارت است از:هایپرگلایسمی، افزایش گلوکز سرم، افزایش آلانین آمینو ترانسفراز و آسپارتات آمینوترانسفراز سرم، نارسایی کلیوی حاد و کاهش GFR، تبنکته مهم: رمدسیویر یک داروی تحقیقاتی برای درمان کووید-۱۹ است. عارضه جانبی جدی و یا غیر منتظرهای که قبلاً نیز گزارش نشده است، ممکن است رخ دهد.
تداخلات دارویی:
این دارو با هیچ داروی تزریقی دیگری نباید همزمان و از یک لاین تزریق کرد. فعلاً تنها سازگاری دارو با نرمال سالین مشخص شده‌است.
- مصرف همزمان رمدسویر با داروهای کلروکین یا هیدروکسی کلروکین طبق نتایج مطالعات منجر به کاهش اثرات ضد ویروس رمدسیویر می‌گردد و توصیه نمیشود. سایر تداخلات دارویی هنوز نامشخص است.
- تجویز این دارو با داروهای مهارکننده p-گلیکوپروتئین مانند آمیودارون، دیلتیازم، وراپامیل،… در برخی موارد، منجربه افزایش غلظت
دارو و کاهش شدید آنزیم های کبدی شده است.
بارداری و شیردهی:
اطلاعات در زمینه تجویز این دارو در دوران بارداری کافی نمی‌باشد. در مطالعات حیوانی اثرات سوئی بر جنین نداشته است.
اطلاعات در رابطه با تجویز این دارو در دوران شیردهی و اثرات آن بر حجم شیر و جنین، فعلاً موجود نمی‌باشد. در مطالعات حیوانی دارو در شیر ترشح میشود.
دکتر مینا امینی
منابع:
