اخبار سلامت

قارچ سیاه (موکورمایکوزیس یا زایگومایکوزیس) و کرونا

زایگومایکوزیس یک قارچ فرصت طلب است که در حالت طبیعی خودش در انواع مواد ارگانیک در حال فساد رشد میکند. زمانیکه اسپور این قارچ در هوا آزاد شود قابلیت انتقال به انسان توسط سیستم تنفسی به عنوان میزبان را دارد.

این قارچ در عین حالی که میتواند ارگانهای مختلفی از بدن را مبتلا کند، شایعترین شکل آن درگیری rhinocerebral است. از دسته بیماران مستعد به ابتلای این قارچ بیماران دیابتی وابسته به انسولین و دارای قند خون بالای کنترل نشده، میباشند. بوجود آمدن شرایط کتواسیدوزیس در بیماران با دیابت کنترل نشده باعث افزایش سطح آهن آزاد خون و تقویت رشد این قارچ توسط این آهن آزاد خون می شود. بیماران مستعد دیگر به درگیری، شامل بیماران با سیستم ایمنی تضعیف شده مانند ایدز و بیماران با مصرف دوز بالای کورتیکواسترویید ها میباشند.

علائم اولیه درگیری شامل انسداد مسیر بینی، تورم کام، خونریزی بینی، و در صورت درگیری اعصاب کرانیال، درد و فلج عصب صورتی میباشد. با پیشرفت بیماری و عدم درمان، کوری، تشنج و نهایتا مرگ در انتظار بیمار خواهد بود.

تورمهای ناحیه دهان، صورت و سینوس چنانچه تشخیص داده نشده و درمان نشوند، تبدیل به نکروز وسیع و سیاهرنگ ضایعه و زخم در محل خواهند شد.

درمان:

درمان شامل جراحی حذف مناطق نکروزه(رادیکال دبریدمان)، تجویز سیستمیک امفوتریسین بی و کنترل شرایط سیستمیک مستعد کننده در این بیماری(مانند دیابت) می باشد. متاسفانه پروگنوز بیماران در این بیماری قارچی بعلت درگیری ناحیه rhinocerebral ضعیف میباشد.

قارچ سیاه و کرونا:

آنچه مشخص است کورتیکواسترویید از درمانهای خط اول کرونا میباشد اما این میزان از تجویز کورتیکواسترویید با تضعیف سیستم ایمنی و همزمان با بالا بردن قند خون، دو عامل مستعد کننده مهم را در اختیار این قارچ قرار می دهد.

آنچه مشخصا در موارد گزارش شده در بیماران پس از بهبود کرونا مبتلا به زایگومایکوزیس در هندوستان دیده شده است، تشخیص و متعاقبا درمان دیرهنگام بوده است که در اکثر موارد منجر به از دست رفتن چشم بیمار و مرگ نیمی از مبتلایان شده است.

از آنجایی که اکنون این بیماری به عنوان عارضه پس از درمان کرونا شناخته شده است امید میرود که با تشخیص زودهنگام و برطرف کردن عوامل مستعد کننده، شاهد چنین مواردی در ایران نباشیم.


دکتر آرش خالقجو
متخصص پاتولوژی دهان و فک

دکمه بازگشت به بالا