اخبار موارد جدید ابتلا به کووید۱۹ پس از دریافت واکسیناسیون کامل

در گزارش جمعه گذشته CDC ذکر شده است که ۵۸۰۰ عفونت کووید۱۹ جدید (breakthrough infections) در بین ۷۷ میلیون نفری که در آمریکا تا به حال واکسیناسیون کامل دریافت نمودند ثبت شده است (۰.۰۰۷۵٪).

پروفسور تارا اسمیث اپیدمیولوژیست برجسته دانشگاه اوهایو می‌گوید: موضوع ابتلا پس از واکسن غیرمنتظره نبوده و هیچ واکسنی ایمنی ۱۰۰٪ نمی‌دهد، اما در عین حال این میزان از ایمنی بخشی واکسن‌ها بسیار امیدبخش است، بخصوص که طبق انتظار اکثر موارد ابتلای پس از واکسن خفیف و بدون علامت بود.

البته پروفسور فائوچی مدیر انستیتو آلرژی و بیماری‌های عفونی آمریکا می‌گوید باید مطمئن شد که چه میزان از ابتلاهای پس از واکسن در نتیجه سوش‌های جدید ویروس هستند. کما اینکه یک مطالعه اخیر که هنوز چاپ نشده حاکی از آن است که سوش آفریقای جنوبی (B.1.351) تا حدودی قابلیت بیماری‌زایی پس از واکسن فایزر را دارد.

هرچند مدت ماندگاری ایمنی پس از واکسن نیز هنوز نامشخص است، اما دکتر دیوید کِسلر مشاور علمی ارشد رییس جمهور آمریکا در یک‌مصاحبه خبری سخنانی در مورد احتمال دوز بوستر سوم واکسن برای احتیاط و بیشتر برعلیه سوش‌های جدید ویروس، بر زبان راند. در همین راستا آلبرت بورلا مدیر اجرایی فایزر نیز از احتمال دوز تقویتی سالانه سخن می‌گوید و همچنین دوز سوم را ۶ تا ۱۲ ماه پس از دوز دوم پیشنهاد می‌دهد. البته هیچکدام از این گمانه‌زنی‌ها هنوز مستدل و قطعی نشده است.

در اطلاعیه خود، CDC اعلام نمود که ۲۹٪ موارد جدید پس از واکسن بدون علامت بودند و موارد بستری در بین آنها نادر بود. در مجموع از بین ۵۸۰۰ مورد جدید پس از واکسن، ۶۵٪ را زنان تشکیل می‌دادند و بیش از ۴۰٪ نیز در سن ۶۰ سال و بالاتر بودند. تنها ۷٪ بستری شدند و ۷۴ نفر نیز فوت کردند (حدود ۱.۳% از مبتلایان پس از تکمیل واکسن). در آینده نزدیک CDC اطلاعات جزیی‌تری از دموگرافی، نوع واکسن، نوع واریانت، بیماری زمینه‌ای، میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی پس از دریافت واکسن و زمان ابتلا پس از واکسن را منتشر خواهد نمود.

البته هنوز اطلاعات این ۵۸۰۰ مورد بیماری پس از واکسن برای نوع علائم بالینی، همزمانی با بیماری دیگر، علت اصلی بستری (آیا واقعا علت کووید۱۹ بوده؟) و علت اصلی مرگ کامل نشده و باید منتظر آن بود. از جمله مشخص نیست چرا افراد بدون علامت تست شده بودند (البته کادرهای درمان بطور روتین و منظم فارغ از دریافت واکسن تست می‌شوند و ضمنا در پذیرش بیمارستانی فارغ از علت مراجعه تست PCR انجام می‌شود).

دکتر بیل هَناژ استادیار اپیدمیولوژی دانشگاه هاروارد تاکید می‌کند که پس از واکسیناسیون نیاز نیست که تست PCR برای افراد بدون علامت صورت پذیرد و این در آمریکا روتین نیست، فلذا احتمالا تعداد واقعی ابتلا پس از تکمیل واکسیناسیون بیش از موارد ثبت شده فعلی باید باشد (یعنی ابتلای پس از واکسن underestimate می‌شود)، بنابراین محاسبه واقعی درصد موارد بستری و مرگ بسیار پایین‌تر از اعداد اعلام شده است.

از طرفی افراد به شرطی Fully Vaccinated محسوب می‌شوند که دو هفته از دوز دوم واکسن آنها گذشته باشد لذا ابتلای زیر این مدت را نباید ابتلای پس از تکمیل واکسیناسیون محسوب کرد.

نتیجه می‌گیریم انتظارات خود از واکسن‌ها را واقعی کنیم و احتمال ابتلا به بیماری پس از تکمیل دوزهای دریافتی واکسن را نیز بدهیم، فلذا گزارشات پراکنده از ابتلای پس از واکسن نباید نگران‌کننده بوده و باعث ایجاد جو بر علیه واکسن‌ها شود. ایمنی بخشی هیچ واکسنی ۱۰۰٪ نیست ولی توانایی چشمگیری در شکستن زنجیره انتقال و پیشگیری از انواع شدید، بستری و مرگ ناشی از کووید۱۹ دارند.

ستاد ملی کرونا و دولت باید در اسرع وقت واکسیناسیون گروه‌های سنی و بالینی پرخطر را با سبدی از واکسن‌های معتبر آغاز نماید، هرچند خود تا بحال تاخیر جدی داشته و میزان پوشش واکسیناسیون بسیار ناچیز است. در کشوری که رعایت پروتکل‌ها و قوانین بازدارنده در آن تقریبا در حد شکست خورده می‌باشد، واکسیناسیون تنها راه عملی و تنها امید ایجاد بهبود در وضعیت کنونی است.

دکتر حسن رودگری
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

کارگروه تازه‌های علمی کرونا
سازمان نظام پزشکی کشور

منابع:

-cdc.gov
-bmj.com/content/373
-Kustin T et al. MedRxiv 09.04.2021
-nbcnews.com/health