کراتوز پیلار (Keratosis Pilaris)
کراتوز پیلار نوعی درگیری پوستی شایع و بی‌ضرر است که به صورت برآمدگی‌های کوچکی در سطح پوست نمایان می‌شود. این برآمدگی‌ها می‌توانند در هر جایی از بدن ایجاد شوند ولی بیشتر در قسمت بالایی بازو و ران دیده می‌شوند. برخی از افراد تعداد زیادی از این برآمدگی‌ها دارند که ممکن است تا ساعد دست یا ساق پا نیز گسترش پیدا کند. (وضعیت شدید)
کراتوز پیلار چیست؟
کراتوز پیلار نوعی درگیری پوستی شایع و بی‌ضرر است که به صورت برآمدگی‌های کوچکی در سطح پوست نمایان می‌شود. این برآمدگی‌ها می‌توانند در هر جایی از بدن ایجاد شوند ولی بیشتر در قسمت بالایی بازو و ران دیده می‌شوند. برخی از افراد تعداد زیادی از این برآمدگی‌ها دارند که ممکن است تا ساعد دست یا ساق پا نیز گسترش پیدا کند. (وضعیت شدید)
علائم کراتوز پیلار چیست؟
کراتوز پیلار ممکن است موجب ایجاد برآمدگی‌ها و حالتی شبیه پوست غاز در شما شود. این ضایعات معمولا به همان رنگ پوست شماست. البته ممکن است به صورت سفید، قرمز، صورتی بنفش (در پوست‌های روشن) و یا قهوه‌ای سیاه (در پوست‌های تیره) نیز دیده شود.
این برآمدگی‌ها ممکن است به صورت خشن و خشک (چیزی شبیه سمباده) لمس شوند. ممکن است خارش داشته باشند اما ضرری برای بدن ندارند. اگر کراتوز پیلار در ناحیه صورت داشته باشید، ممکن است با جوش و آکنه اشتباه گرفته شود و به شما حالت صورت گل انداخته یا برافروخته بدهد. در این حالت ممکن است صورت شما خشک یا حالت ترک خورده داشته باشد.
برخی از افراد ممکن است ضایعات کراتوز پیلار را به صورت تعداد کمی برآمدگی صورتی رنگ داشته باشند در حالیکه در برخی از افراد ممکن است برآمدگی‌های متعدد و مشخص شبیه جوش یا ضایعه پوستی دیده شود.
ناحیه‌ای از پوست شما که دچار کراتوز پیلار شده است، ممکن است نسبت به پوست نواحی اطراف آن تیره‌تر (هایپرپیگمنتاسیون) و یا روشن‌تر (هایپوپیگمنتاسیون) دیده شود. این حالت خصوصاً اگر نواحی درگیر را بخارانید یا سعی در برداشتن ضایعات کنید، با احتمال بیشتری رخ می‌دهد.
کراتوز پیلار چگونه به وجود می‌آید؟
کراتوز پیلار زمانی ایجاد می‌شود که سلول‌های مرده پوست، فولیکول‌های مو (منافذ پوست) را مسدود می‌کنند. در نتیجه علت ایجاد آن باکتری، قارچ یا ویروس نیست. کراتوز پیلار واگیردار نیز نیست. بیشتر در ماه‌های سرد سال که پوست خشک است، ایجاد می‌شود و در فصل‌های گرم سال که رطوبت هوا بیشتر است، بهبود می‌یابد.
کراتوز پیلار می‌تواند در هر سنی و برای هر فردی ایجاد شود. هر چند که بیشتر در سن کمتر از ۲ سال و یا نوجوانی ایجاد می‌شود و البته ممکن است با افزایش سن بهبود پیدا کند یا کلا برطرف شود.
کراتوز پیلار ممکن است به دنبال حاملگی و یا بعد از زایمان تشدید شود و به طور کلی زنان را بیشتر از مردان درگیر می‌کند.
در موارد زیر امکان ایجاد کراتوز پیلار بیشتر است:
- سابقه خانوادگی
- آسم
- خشکی پوست
- اگزما (درماتیت آتوپیک)
- اضافه وزن
- بیماری تب Hay
کراتوز پیلار چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشک شما می‌تواند با مشاهده پوست شما و گرفتن شرح حال از علائم شما، به تشخیص برسد. البته در برخی موارد ممکن است پزشکتان برای اطمینان یافتن از صحت تشخیص، از نمونه‌گیری پوست نیز کمک بگیرد.
درمان کراتوز پیلار
هیچ درمان قطعی برای کراتوز پیلار وجود ندارد. اما می‌توانید با پیروی از دستورات و توصیه‌های پزشک خود، علائم و شدت درگیری را به حداقل برسانید.
برخی از توصیه‌های مفید برای بهبود کراتوز پیلار عبارتند از:
- از لوسیون‌های مرطوب‌کننده برای نرم کردن پوست خود استفاده کنید.
- پوست خود را بتراشید. برای این کار می‌توانید از یک لیف یا پارچه زبر استفاده کنید و به آرامی سلول‌های مرده پوست را از روی سطح پوست جدا کنید.
- از کرمهای پوستی مخصوص که شامل ترکیبات مخصوصی برای کمک به نرم شدن پوست و جدا شدن سلول‌های مرده پوستی است، استفاده کنید. این ترکیبات می‌تواند شامل اوره، لاکتیک اسید، گلیکولیک اسید، سالیسیلیک اسید و یا ترتینویین باشد.
- از کرمهای استروئیدی برای کاهش قرمزی و خارش استفاده کنید.
توجه داشته باشید که ممکن است دیدن اثرات درمان هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد، پس صبور باشید. درمان خود را حتی اگر ضایعات برطرف شده بودند نیز طبق برنامه و کامل پیش ببرید؛ کراتوز پیلار معمولا به دنبال قطع درمان دوباره عود می‌کند!
زندگی کردن با کراتوز پیلار
چند نکته که به شما برای بهبود وضعیت و ظاهر پوستتان کمک می‌کند:
- پوست خود را به آرامی بشویید. از خراشیدن ناحیه درگیر خودداری کنید. برای شست و شو از آب گرم (نه داغ) و صابون نرم استفاده کنید. (برخی از برندهای صابون مناسب: کتافیل، لوبریدم، پرپوس). از بو زُداها (دئودرانت) و صابون‌هایی با درجه رایحه بالا و غلیظ استفاده نکنید زیرا عطر و عصاره موجود در آنها می‌تواند موجب خشکی پوست شود.
- بعد از حمام یا دستشویی برای خشک کردن بدن خود از خشک‌کُن (و نه از پارچه و دستمال) استفاده کنید.
- پس از هر بار حمام کردن یا دستشویی رفتن از یک مرطوب‌کننده استفاده کنید. این کار را طی ۵ دقیقه ابتدایی پس از خروج از حمام یا دستشویی در حالیکه هنوز پوست شما کمی مرطوب است انجام دهید.
- روزانه دو تا سه بار از مرطوب‌کننده استفاده کنید. خصوصاً مرطوب‌کننده‌های شامل اوره چون باعث نرم شدن پوست خشک و زبر می‌شوند، بسیار مناسب هستند. (برند لوبریدم یا یوسرین)
- برای افزایش رطوبت محیط خود از یک دستگاه بخور استفاده کنید.
سوالاتی که باید از پزشک خود بپرسید
- آیا من دچار کراتوز پیلار هستم؟
- چگونه دچار کراتوز پیلار شده‌ام؟
- بهترین درمان برای من چیست؟
- چه لوسیون یا مرطوب‌کننده‌ای را برای من توصیه می‌کنید؟
- آیا کراتوز پیلار من در طول تابستان بهتر خواهد شد؟
- آیا کراتوز پیلار من با افزایش سن برطرف خواهد شد؟
- اگر علائم من بدتر شود، چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
- آیا لازم است تغییراتی در سبک زندگی‌ام ایجاد کنم؟
- آیا نیاز به استفاده از داروهای تجویزی دارم؟
