آیا واکسن Sinovac چین اثربخشی بسیار پایینی در برزیل داشت؟
تحقیقات در کشور برزیل که از واکسن چینی برای کلینیکال ترایال استفاده می‌نمود نشان داد که اثربخشی efficacy آن در حدود ۵۰٪ بوده است که بسیار پایین‌تر از ادعای چینی‌ها و انتظار برزیلی‌ها بوده است.
انستیتو بوتانتان برزیل که در سائولوپولو مستقر است که آخرین مرحله ترایال واکسن Sinovac (سینووَک) را انجام می‌داد اعلام نمود که حداکثر ۷۸٪ اثربخشی برای این واکسن متصور است. هرچند اعتقاد دارد که نسبت برای ابتلا به شکل شدید بیماری می‌تواند محافظت کننده باشد.
البته دانشمندان برزیلی نسبت به شفافیت نتایج ترایال مربوط تشکیک نمودند، لذا انستیتوی بوتانتان گزارش خود را اصلاح نمود و مدعی شد ۷۸٪ فقط شامل داوطلبینی بود که از موارد متوسط تا شدید بیماری رنج بردند و اگر اطلاعات کل داوطلبین لحاظ شود میزان کل اثربخشی واکسن به ۵۰/۴٪ می‌رسد.
هرچند علی‌رغم این یافته‌ها سازمان جهانی بهداشت هنوز استفاده از آن را از پیشنهادات خود حذف نکرده، ولی عدم شفافیت جدی در این موضوع ایجاد شده است که باعث گردید برزیل و سایر کشورهای مشتری این واکسن بی‌رغبت به ادامه استفاده از آن بشوند.
البته این اخبار فعلا در خبرگزاری‌های مختلف جهان انتشار یافته و باید منتظر نشر مستندات علمی انستیتو بوتانتان برزیل درباره واکسن Sinovac نیز بود.
نتیجه می‌گیریم که در مورد خرید واکسن بخصوص از کشورهایی که شفافیت علمی در اولویت آنها نیست و یا به موضوع واکسن نگاه تجاری دارند، می‌بایست احتیاط نمود. بخصوص که ایران جزو کلینیکال ترایال هیچکدام از واکسن‌های خارجی نیز نبوده است.
مسئولین خرید واکسن در هر کشوری باید یک مجموعه از صاحب نظران حاذق و موشکاف را بعنوان بازوی علمی دقیق و توانا خود برای ارزیابی شفافیت علمی همه واکسن‌های مطرح در جهان داشته باشند و بر اساس مستندات تصمیم بگیرند.
تقریبا می‌توان گفت هیچ کدام از واکسن‌های موجود بی‌اثر نیست، اما “به چه میزان و به چه قیمتی” سوال مهمی است.
دکتر حسن رودگری، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
کارگروه تازه‌های علمی کرونا سازمان نظام پزشکی کشور
منابع:
Sciencemediacenre.org
Bioworld.com
Butantan.gov.br
