بیماری عروق کرونر قلب
آناتومی قلب
قلب یک پمپ عضلانی با چهار حفره اصلی شامل یک بطن و یک دهلیز در سمت راست و یک بطن و یک دهلیز در سمت چپ است. قلب انسان در هر روز بیش از صد هزار بار می تپد تا از یک طرف خون سرشار از اکسیژن و مواد غذایی را به بافت ها و اعضای بدن برساند و از طرف دیگر خون بازگشتی از اندام های بدن را برای اکسیژن گیری به ریه ها برساند. برای انجام این وظیفه مهم، خود عضله قلب هم نیاز به اکسیژن کافی دارد.
در سطح قلب دو شریان اصلی تغذیه کننده عضله قلب به نام شریان ها ی کرونر راست و چپ قرار دارند. میزان اکسیژن مورد نیاز قلب وابسته به میزان فعالیت قلب است، البته عروق کرونر سالم به راحتی قادر به انجام این امر هستند، زیرا آن ها دارای دیواره ارتجاعی هستند که در صورت لزوم گشادتر شده تا خون بیشتری در آن ها جریان پیدا کند.
بیماری عروق کرونر قلب
به طور کلی هرگاه یک یا چند تنگی یا انسداد در مسیر عروق کرونری (رگ های تغذیه کننده قلب) وجود داشته باشد بیماری عروق کرونر نامیده می شود. مهم ترین و شایع ترین علت تنگی یا انسداد کامل عروق کرونر تصلب شرائین یا آترواسکلروز است. تروما، بیماری مادرزادی و گاهاٌ آمبولی به داخل عروق کرونر هم از علل نامعمول بیماری عروق کرونر هستند.
تصلب شرایین (آترواسکلروز)
هنگامی که رسوبات چربی و سایر مواد در سرخرگ‌های بدن تجمع یابد یا وقتی دیواره داخلی یک سرخرگ آسیب ببیند موجب تجمع سلول‌های خونی به نام پلاکت و تنگی آن ها می‌شود و عبور جریان خون دشوار می‌گردد که به این حالت «تصلب شریان یا آترواسکلروز» می‌گویند. این وضعیت به انسداد عروق خونی قلب (سرخرگ‌ها) و در نتیجه بروز حمله قلبی یا مغزی منجر می‌شود.
علائم شایع:
تا زمانی که آترواسکلروز به مراحل پیشرفته نرسیده باشد، اغلب بدون علامت است. بروز علایم بستگی به این دارد که خونرسانی کدام قسمت بدن کم شده و شدت و گسترش بیماری در چه حد است.
- گرفتگی عضله، وقتی که رگ های پا درگیر شده باشد.
- آنژین صدری یا حمله قلبی، وقتی رگ های قلبی درگیر شده باشند.
- سکته مغزی، یا کاهش ناگهانی و موقت خونرسانی به مغز ، اما بدون بروز سکته، در صورتی که رگ هایی که به گردن و سپس مغز می‌روند، درگیر شده باشند.
پیش زمینه های متعددی برای شروع تشکیل پلاک و در نهایت بروز آترواسکلروز شناخته شده اند که مهمترین آن ها عبارتند از:
در درمان این بیماری از داروهای گشاد کننده عروق، شیوه های غیر جراحی مثل بالون زدن، تعبیه استنت و یا عمل جراحی به منظور زدن میان‌بُر (بای پس) استفاده می‌شود. همزمان با آن اقدامات دارویی، تغییر روش زندگی و روش های تغذیه‌ای و دارویی برای کاهش پیشرفت بیماری و عوارض بیماری استفاده می شود.
باید توجه کرد که بسیاری از این عوامل خطر ساز (ریسک فاکتورها) بالقوه قابل کنترل هستند. با کنترل فشار خون، میزان چربی های خون و حتی بیماری قند می توان به میزان قابل توجهی از بروز پدیده تصلب شرایین و بیماری عروق کرونر پیشگیری کرد.
