الف تا ی بیماری هاف

فلج بلز (Bell’s palsy)

تعریف

فلج بلز سبب ضعف ناگهانی در عضلات صورت و در نتیجه ایجاد افتادگی در نیمی از صورت شما می گردد. لبخند شما در یک طرف صورت دیده شده و در آن سمت چشم شما بسته نمی شود.
فلج بلز که به عنوان فلج صورت نیز شناخته می شود می تواند در هر سنی رخ دهد. علت دقیق آن ناشناخته است اما اعتقاد بر این است که در نتیجه تورم و التهاب عصبی که کنترل کننده عضلات یک سمت صورت است، ایجاد می شود. این موضوع می تواند واکنشی به عفونت های ویروسی باشد.
برای اغلب افراد، فلج بلز موقتی است. علائم معمولاً پس از چند هفته شروع به بهبودی کرده و در مدت ۶ ماه به طور کامل بهبود می یابد. در تعداد کمی از افراد علائم فلج بلز مادام العمر باقی می ماند. فلج بلز به ندرت ممکن است عود کند.

علائم

علائم و نشانه های فلج بلز به طور ناگهانی آغاز شده و می تواند شامل موارد زیر باشد:
  • شروع سریع ضعف خفیف تا فلج کامل در یک سمت صورت شما که در مدت چند ساعت تا چند روز روی داده و سبب می شود در آن سمت صورت لبخند زدن یا بستن چشم دشوار باشد.
  • افتادگی صورت و اشکال در تغییر حالت چهره
  • درد در اطراف فک یا داخل یا پشت گوش شما در سمت مبتلا
  • افزایش حساسیت به صدا در سمت مبتلا
  • سردرد
  • کاهش حس چشایی
  • تغییر در میزان تولید اشک و بزاق
  • در موارد نادر، فلج بلز می تواند اعصاب دو سمت صورت شما را تحت تاثیر قرار دهد.

علل

اگرچه علت دقیق فلج بلز مشخص نیست، اغلب به تماس با عفونت ویروسی نسبت داده می شود. ویروس هایی که با فلج بلز مرتبط دانسته شده اند شامل ویروس بیماری های زیر می باشند:
  • زخم های سرد و تبخال دستگاه تناسلی (هرپس سیمپلکس)
  • آبله مرغان و زونا (هرپس زوستر)
  • مونونوکلئوز (اپستین بار)
  • عفونت های سیتومگالوویروس
  • بیماری های تنفسی (آدنوویروس)
  • سرخک آلمانی (سرخجه)
  • اوریون (ویروس اوریون)
  • آنفولانزا (آنفولانزایB)
  • بیماری دست- پا و دهان (ویروس کوکساکی)
در فلج بلز عصبی که عضلات صورت شما را کنترل کرده و از یک راهروی باریک استخوانی به صورت شما می رسد، ملتهب و متورم شده و معمولاً با عفونت ویروسی مرتبط است. این عصب علاوه بر عضلات صورت، اشک، بزاق، حس چشایی و یک استخوان کوچک در گوش میانی شما را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.

عوامل خطر

فلج بلز اغلب در افراد زیر ایجاد می شود:
  • زنان باردار به خصوص در سه ماهه سوم بارداری یا افرادی که در هفته اول پس از زایمان به سر می برند
  • افراد مبتلا به عفونت دستگاه تنفس فوقانی مانند آنفولانزا یا سرماخوردگی
    همچنین، در برخی افراد حملات عودکننده فلج بلز روی می دهد که اتفاقی نادر است و این افراد سابقه خانوادگی حملات عودکننده را دارند. در این موارد ممکن است استعداد ژنتیکی به فلج بلز وجود داشته باشد.

عوارض

اگرچه فلج بلز خفیف به طور معمول در مدت یکماه از بین می رود، در افراد مبتلا به فلج کامل بهبودی متفاوت است. عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشد:
  • آسیب غیرقابل برگشت عصب صورت شما
  • رشد مجدد عصب در مسیر نادرست که سبب می شود زمانی که شما تلاش می کنید سایر عضلات را حرکت دهید عضلات خاصی به طور غیرارادی منقبض شوند. به عنوان مثال، زمانی که شما لبخند می زنید، ممکن است در سمت مبتلا چشم بسته شود.
  • نابینایی جزئی یا کامل چشمی که بسته نمی شود به علت خشکی بیش از حد و خراش قرنیه. قرنیه پوشش محافظ و شفاف چشم است.
  • آمادگی برای ویزیت پزشک
شما احتمالاً به پزشک خانوادگی خود یا یک پزشک عمومی مراجعه خواهید کرد. با این حال، در برخی موارد شما ممکن است به متخصص مغز و اعصاب ارجاع داده شوید.
بهتر است برای مراجعه به پزشک آماده شوید. در اینجا اطلاعاتی وجود دارد که به ایجاد آمادگی در شما کمک می کند.

چه اقداماتی میتوانید انجام دهید؟

  • هر گونه علائمی را که تجربه می کنید، بنویسید. مواردی را که ممکن است نامرتبط به علت مراجعه شما به پزشک به نظر برسد را نیز بنویسید.
  • اطلاعات شخصی مهم را بنویسید. آیا شما اخیراً استرس شدید یا تغییراتی در زندگی داشته اید؟ این اطلاعات به پزشک شما در تشخیص بیماری کمک می کند.
  • یک لیست از تمام داروهای خود و میزان دوز مصرفی آن ها تهیه کنید. هر نوع ویتامین یا مکمل مصرفی را نیز فراموش نکنید.
  • در صورت امکان یکی از اعضای خانواده یا دوستان را همراه ببرید. گاهی اوقات ممکن است به یاد آوردن برخی از اطلاعات دشوار باشد. فردی که شما را همراهی می کند ممکن است مطالبی را که شما فراموش کرده اید، به یاد آورد.
  • سوالاتی را که می خواهید از پزشک خود بپرسید، بنویسید.
  • آماده کردن یک لیست از سوالات به شما در استفاده مطلوب از وقت ملاقاتی که با پزشک خود دارید، کمک می کند.
در مورد فلج بلز، سوالات اساسی برای پرسش از پزشک عبارتند از:
  • محتمل ترین علت علائم من چیست؟
  • آیا علل احتمالی دیگری برای علائم من وجود دارد؟
  • چه نوع آزمایشاتی نیاز دارم؟
  • این شرایط موقتی است یا درازمدت؟
  • درمان فلج بلز چیست؟ شما کدامیک را پیشنهاد می کنید؟
  • آیا جایگزینی برای اقدام اولیه ای که شما پیشنهاد دادید، وجود دارد؟
  • من به بیماری های دیگری مبتلا هستم. چگونه می توانم به بهترین نحو مجموع این بیماری ها را مدیریت کنم؟
  • آیا بروشور یا دیگر اطلاعات چاپ شده ای وجود دارد که من با خود به خانه ببرم؟ چه وب سایتی پیشنهاد می کنید؟
  • در زمان ملاقات با پزشک در پرسیدن سایر سوالاتی که به ذهنتان می رسد، تردید نکنید.

از پزشک خود چه انتظاری دارید
برای پاسخ دادن به سوالاتی که پزشک می پرسد، آماده شوید:

  • علائم شما از چه زمانی شروع شد؟
  • علائم شما مداوم است یا گاه به گاه؟
  • شدت علائم شما چقدر است؟
  • چه چیز علائم شما را بهبود می دهد؟
  • چه چیز علائم شما را بدتر می کند؟
  • آیا هیچ یک از بستگان شما تا به حال فلج بلز یا مشکلات مرتبط با فلج صورت داشته اند؟
اقداماتی که شما می توانید انجام دهید
اگر شما به درد صورت مبتلا هستید:
  • از مسکن هایی که می توان بدون نسخه تهیه کرد، استفاده نمایید. آسپیرین، ایبوپروفن (ادویل، موترین و…) یا استامینوفن (تیلنول و …) می توانند به بهبود درد کمک کنند.
  • از گرمای مرطوب استفاده کنید. گذاشتن پارچه ای که در آب گرم فرو برده شده بر روی صورت، چند بار در روز، ممکن است به رفع درد کمک کند.
    اگر چشم شما به طور کامل بسته نمی شود، نکات زیر را بکار برید:
  • به طور مکرر در طول روز با استفاده از انگشت چشم خود را ببندید.
  • از قطره های چشمی روان کننده (لوبریکانت) استفاده کنید.
  • برای محافظت از چشم خود در طول روز از عینک استفاده کنید.
  • در شب از یک پوشش چشمی استفاده نمایید

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورت بروز هر نوع فلج باید به پزشک مراجعه کرد زیرا ممکن است سکته مغزی رخ داده باشد. فلج بلز به علت سکته مغزی روی نمی دهد. در صورت بروز ضعف یا افتادگی صورت به پزشک مراجعه کنید تا علت زمینه ای و شدت بیماری مشخص گردد.

آزمایش های تشخیصی

هیچ نوع آزمایش اختصاصی برای تشخیص فلج بلز وجود ندارد. پزشک شما به صورتتان نگاه کرده و از شما می خواهد که با بستن چشم ها، بالا بردن ابرو، نشان دادن دندان ها و اخم عضلات صورت خود را حرکت دهید.
سایر بیماری ها مانند سکته مغزی، عفونت ها، بیماری لایم و تومورها نیز می توانند سبب ضعف عضلات صورت شده و علائم فلج بلز را تقلید کنند. اگر علت علائم شما مشخص نباشد، پزشک شما ممکن است سایر آزمایشات را توصیه کند، مانند:
  • الکترومیوگرافی یا نوار عضله (EMG): این تست می تواند وجود آسیب عصبی را تائید و شدت آن را تعیین کند. EMG فعالیت الکتریکی عضله را در پاسخ به تحریک و ماهیت و سرعت انتقال ایمپالس های الکتریکی در طول عصب را اندازه گیری می کند.
  • تصویربرداری: تصویربرداری با اشعه X، ام آر آی(MRI) یا سی تی اسکن ممکن است در مواردی برای رد سایر علل احتمالی فشار بر روی عصب صورت مانند تومور یا شکستگی جمجمه مورد نیاز باشد.

درمان دارویی

اغلب افراد مبتلا به فلج بلز با یا بدون درمان به طور کامل بهبود می یابند. هیچ الگوی واحدی برای درمان فلج بلز وجود ندارد، اما پزشک شما ممکن است به منظور تسریع بهبودی شما داروها یا درمان فیزیکی را توصیه نماید. به ندرت جراحی برای درمان فلج بلز به کار می رود.
داروها
داروهایی که معمولاً برای درمان فلج بلز به کار می روند عبارتند:
  • کورتیکواستروئیدها، مانند پردنیزولون، عوامل ضدالتهابی قوی هستند. اگر آنها قادر به کاهش تورم عصب صورت باشند، سبب می شوند که عصب در داخل راهروی استخوانی که آن را احاطه کرده، به راحتی قرار گیرد. اگر کورتکواستروئیدها در طی چند روز اول شروع علائم شما تجویز شوند ممکن است کارآیی بهتری داشته باشند.
  • داروهای ضد ویروس، مانند آسیکلوویر (زوویراکس) یا والاسیکلوویر (والترکس)، در صورتی که عامل بیماری ویروس باشد ممکن است سبب توقف پیشرفت عفونت شوند. این درمان ممکن است تنها در صورتی که فلج صورت شما شدید باشد، انجام گیرد.
درمان فیزیکی
عضلات فلج می توانند جمع و کوتاه شده، سبب انقباض دائمی شوند. متخصص طب فیزیکی می تواند ماساژ و ورزش عضلات صورت را به شما آموزش داده و به پیشگیری از ایجاد انقباض دائمی کمک کند.
جراحی
در گذشته، جراحی برای رفع فشار وارده به عصب صورت از طریق باز کردن مسیر استخوانی که عصب از آن عبور می کرد، انجام می شد. امروزه، جراحی توصیه نمی شود. آسیب عصب صورت و کاهش دائمی شنوایی خطرات احتمالی مرتبط با این جراحی هستند.
در موارد نادر، جراحی پلاستیک ممکن است برای اصلاح مشکلات ماندگار عصب صورت لازم باشد.

اصلاح شیوه زندگی

درمان خانگی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • محفاظت از چشمی که بسته نمی شود. استفاده از قطره های چشمی لوبریکانت در طول روز و پماد چشمی در شب به حفظ رطوبت چشم شما کمک می کند. استفاده از عینک در طول روز و یک پوشش چشمی در شب از چشم شما در برابر ضربه یا خراش محافظت می کند.
  • از مسکن هایی که می توان بدون نسخه تهیه کرد، استفاده نمایید. آسپیرین، ایبوپروفن (ادویل، موترین و…) یا استامینوفن (تیلنول و…) می توانند به کاهش درد کمک کنند.
  • از گرمای مرطوب استفاده کنید. گذاشتن پارچه ای که در آب گرم فرو برده شده بر روی صورت، چند بار در روز، ممکن است به رفع درد کمک کند.
  • تمرینات مربوط به طب فیزیکی را انجام دهید. ماساژ و ورزش صورت با توجه به آنچه متخصص طب فیزیکی توصیه کرده است ممکن است به شل شدن عضلات صورت شما کمک کند.

درمان مکمل
اگرچه شواهد علمی کمی به منظور حمایت از بکارگیری درمان مکمل برای افراد مبتلا به فلج بلز وجود دارد، برخی افراد مبتلا به این بیماری ممکن است از بکارگیری موارد زیر سود برند:

  • تکنیک های ریلکسیشن: آرامش با استفاده از تکنیک هایی مانند مدیتیشن و یوگا ممکن است سبب رفع تنش عضلانی و درد مزمن شود.
  • طب سوزنی: قرار دادن سوزن های نازک داخل نقطه خاصی از پوست شما اعصاب و عضلات را تحریک کرده و سبب تسکین می شود.
  • آموزش بازخورد زیستی یا بیوفیدبک: با آموزش دادن به شما برای استفاده از فکر برای کنترل بدن، شما قادر به کنترل بهتر عضلات صورت خود خواهید بود.
  • ویتامین درمانی: ویتامین های B12، B6 و روی ممکن است به رشد عصب کمک کند.
همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا