CARBAMAZEPINE
موارد مصرف:
کاربامازپین در درمان انواع صرع (به غیر از صرع کوچک)، درد عصب سه قلو و اختلال دو قطبی مصرف می شود.
موارد منع مصرف:
در موارد حملات تشنجی غیاب، حملات آتونیک و میوکلونیک، انسداد دهلیزی-بطنی، اختلالات خونی، ضعف مغز استخوان، همراه با کلوزاپین و تا ۱۴ روز پس از قطع دارو های مهارکننده آنزیم مونوآمین اکسیداز نباید مصرف شود.
هشدار ها
۱- قطع ناگهانی مصرف دارو در بیمارانی که به این دارو پاسخ می‌دهند، ممکن است منجر به بروز تشنج و صرع شود.
۲- این دارو ممکن است باعث بروز لکوپنی و ترومبوسیتوپنی، شیوع عفونت های میکروبی، تأخیر در التیام زخم ها و خونریزی لثه شود.
۳- در صورت بروز علائم قلبی-عروقی، بثورات جلدی یا علائم ضعف مغز استخوان، مصرف دارو باید قطع شود.
عوارض جانبی: تهوع، استفراغ، گیجی، خــــــواب آلودگی، ســـــردرد، عــــدم تعــــــادل، توهم و اغتشاش شعور، اختلالات بینایی (به خصوص دوبینی)، نیستاگموس، اسهال و یبوست، بی اشتهایی، بثورات جلدی گذرا و سندرم اســــتیونس – جانسـون، لکوپنـــی، ترومبوســـــیتوپنی، آگرانولوسیتوز و کم خونی آپلاستیک از عوارض جانبی دارو هستند.
تداخل های دارویی: کاربامازپین، غظت پلاسمایی کلونازپام، فنیتوئین، سدیم والپروات، اتوسوکسیمید و پریمیدون را کاهش می دهد. اریترومایسیــــن و ایزونیـــــازید غلظــت خونی کاربامازپین را افزایش می دهند. همچنین سمیت کبدی ایزونیازید در مصرف همزمان با کاربامازپین افزایش می یابد. دارو های ضدافسردگی و دارو های ضدجنون، با کاهش آستانه تشنج، با اثر ضدتشنجی کاربامازپین مقابله می کنند. این دارو متابولیسم دارو های ضدافسردگی سه حلقه ای، فنیتوئین، هالوپریدول و داروهای ضدبارداری خوراکی را افزایش و غلظت پلاسمایی آن ها را کاهش می دهد و منجر به کاهش اثرات آن ها می شود. دیلتیازم، وراپامیل، ایتراکونازول و کتوکونازول غلظت پلاسمایی کاربامازپین را افزایش می دهند. متابولیسم کاربامازپین توسط سایمتیدین کاهش و در نتیجه غلظت پلاسمایی آن افزایش می یابد.
کاربامازپین اثر دارو های ضدانعقادی را کاهش می دهد. اثر دارو های ضدبارداری حاوی استروژن و کینیدین، در صورت مصرف همزمان با کاربامازپین، ممکن است کاهش یابد. کلیرانس لاموتریژین در صورت مصرف همزمان با کاربامازپین ممکن است افزایش یابد. مصرف همزمان کاربامازپین با دارو های مهارکننده آنزیم مونوآمین اکسیداز از جمله فورازولیدون و پروکاربازین ممکن است منجر به بروز حملات تشنجی شدید، افزایش فشار خون و دمای بدن و مرگ شود.
نکات قابل توصیه
۱- جهت کاهش تحریک دستگاه گوارش، بهتر است دارو با غذا مصرف شود.
۲- از قطع ناگهانی مصرف دارو اجتناب و در صورت لزوم مقدار مصرف دارو باید به تدریج کاهش یابد تا از بروز تشنج یا حمله مداوم صرعی جلوگیری شود.
۳- در صورت مصرف این دارو، در موقع رانندگی و کار با ماشین آلاتی که نیاز به دقت و هوشیاری دارند، باید احتیاط نمود.
۴- در صورتی که مقدار مصرف این دارو از حداقل شروع شده و به تدریج با فواصل یک هفته افزایش پیدا کند، عوارض جانبی دارو به حداقل می رسد.
مقدار مصرف
بزرگسالان: به عنوان ضدتشنج، ابتدا ۲۰۰ میلی‌گرم دو بار در روز (در روز اول) مصرف می شود و سپس به مقدار مصرف mg/day ۲۰۰ در فواصل هفتگی تا زمان دستیابی به پاسخ مطلوب افزایش می یابد. به عنوان مقدار مصرف نگهدارنده، معمولا mg/day ۶۰۰-۱۶۰۰مصرف می شود. به عنوان ضددرد عصبی، ابتدا ۱۰۰میلی‌گرم دو بار در روز (در روز اول) مصرف می شود و سپس به این مقدار تا mg/day ۲۰۰ (۱۰۰میلی گرم هر ۱۲ ساعت) در صورت نیاز تا زمان رفع درد، افزوده می شود. به عنوان مقدار مصرف نگهدارنده، mg/day1200-1200 در مقادیر منقسم مصرف می شود. مقدار مصرف شکل آهسته رهش دارو به عنوان ضدتشنج، ابتدا ۲۰۰-۱۰۰ میلی‌گرم یک یا دو بار در روز همراه غذا مصرف می شود که در صورت نیاز و تحمل بیمار افزایش مییابد. به عنوان نگهدارنده، معمولاً mg/ day ۱۲۰۰-۸۰۰ مصرف می شود. به عنوان ضددرد عصبی ابتدا ۱۰۰میلی‌گرم دو بار در روز مصرف می شود و سپس مقدار مصرف تا mg/day ۲۰۰ (۱۰۰میلی‌گرم هر ۱۲ ساعت) در صورت نیاز تا زمان رفع درد افزایش می یابد.
کودکان: به عنوان ضدتشنج برای کودکان با سن کمتر از ۶ سال، ابتدا mg/kg/day ۱۰-۲۰ در دو یا سه مقدار منقسم مصرف می شود و سپس مقدار مصرف بر حسب نیاز و تحمل بیمار، هر هفته mg/day ۱۰۰ افزایش مییابد. به عنوان مقدار مصرف نگهدارنده، معمولاً mg/ day ۲۵۰-۳۵۰ مصرف می شود. برای کودکان ۱۲-۶ سال، ابتدا ۱۰۰میلی‌گرم دو بار در روز (روز اول) مصرف می شود، و سپس هر هفتهmg/day ۱۰۰ تا زمان حصول پاسخ مطلوب، به این مقدار مصرف اضافه می شود. مقدار مصرف شکل آهسته رهش دارو به عنوان ضدتشنج در کودکان ۱۲-۶سال، ۱۰۰میلی‌گرم یک تا دو بار در روز اول مصرف می شود و سپس مقدار مصرف بر حسب نیاز و تحمل بیمار به تدریج به میزان mg/day ۱۰۰ تا زمان حصول پاسخ مطلوب افزایش می یابد.
اشکال دارویی
Tablet: 200mg
Tablet (Sustained Release): 200mg, 400mg
Suspension/Syrup: 100mg/5ml