«انجمن علمی پزشکی اجتماعی ایران»
«گروه پزشکی اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی ایران»
وضعیت تغذیه ای میزبان نقش مهمی در دفاع مقابل بیماری های عفونی دارد و بنابر شواهد پیشنهاد می گردد بیماران آلوده به COVID-19 قبل از اجرای درمان عمومی بررسی شوند.
- به منظور افزایش سطح ایمنی بدن روزانه از منابع غذایی ویتامین C شامل انواع میوه ها و سبزی ها از جمله سبزی های برگ سبز مانند سبزی خوردن، انواع کلم، گل کلم، گوجه فرنگی، جوانه های گندم، ماش و شبدر، انواع مرکبات (لیموترش، لیمو شیرین، پرتقال، نارنگی و نارنج)، کیوی و دیگر میوه ها و سبزی ها استفاده شود.
- با توجه به این که پیاز خام حاوی ویتامین C می باشد می توان روزانه همراه با غذا استفاده گردد.
- در تهیه سوپ یا آش از شلغم که حاوی ویتامین C می باشد استفاده گردد.
- با توجه به نقش ویتامین های E وA در تقویت سیستم ایمنی بدن روزانه از منابع غذایی ویتامین A (منابع گیاهی شامل انواع سبزی ها و میوه های زرد و نارنجی از قبیل هویج ، کدو حلوایی، موز و انواع مرکبات و منابع حیوانی مانند زرده تخم مرغ، شیر، لبنیات) و منابع غذایی ویتامین E (روغن های مایع مانند کانولا، آفتابگردان و ذرت) استفاده شود.
- از خوردن غذاهای چرب و شور از جمله انواع تنقلات شور، انواع کنسروها و شورها و انواع سوسیس و کالباس تا حد امکان خودداری گردد.
روزانه می توان با استفاده از منابع غذایی حاوی ویتامین D (ماهی های چرب، لبنیات و زرده تخم مرغ) به افزایش سطح ایمنی بدن کمک کرد. - روزانه سبزی یا سالاد ترجیحا همراه با آب لیموترش یا آب نارنج تازه استفاده گردد.
- کمبود ریز مغذی هایی مثل آهن و روی هم سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کند. از منابع غذایی این دو ریز مغذی مثل حبوبات بیشتر مصرف شود.
- اسید های چرب غیر اشباع واسطه های مهمی برای التهاب و پاسخهای ایمنی تطبیقی هستند. امگا-۳ و امگا-۶ موجب بهبود اثرات ضد التهابی می شوند که به میزان بالایی در روغن ماهی یافت می شوند. بنابراین امگا-۳ می تواند به عنوان یکی از مداخلات بالقوه این ویروس جدید مورد توجه قرار گیرد.
- مصرف شش تا هشت لیوان آب آشامیدنی سالم و یا سایر مایعات به صورت روزانه توصیه می شود. نوشیدن مایعات به اندازه کافی و فراوان به حفظ ایمنی بدن کمک می کند.
- ویروس کرونا در شرایط انجماد بسیار پایدار بوده و در دمای منفی ۲۰ درجه سانتی گراد می تواند تا دو سال زنده بماند. با توجه به این که ویروس کرونا در دمای پایین و فریز شده پایدار هستند، بهداشت و ایمنی مواد غذایی می تواند از انتقال آن از طریق غذا پیشگیری نماید.
- ویروس کرونا به دمای معمولی پخت (۷۰درجه سانتی گراد) حساس می باشند. بنابراین، به عنوان یک اصل کلی باید از مصرف محصولات حیوانی (شیر،تخم مرغ،گوشت قرمز،مرغ و ماهی) خام و کامل پخته نشده اجتناب کرد. در صورتی که محصولات گوشتی کاملا پخته باشد و با دست های تمیز آماده شود ایمن است.
- به هنگام استفاده و اماده سازی مواد خام حیوانی(شیر خام و گوشت یا سایر فراورده های حیوانی) برای جلوگیری از آلودگی سایر مواد غذایی ضروری است دست های خود را کاملا بشویید.
- از تخته و چاقوی جداگانه برای خرد کردن گوشت خام و مواد غذایی پخته استفاده شود.
- از بازار های حیوانات زنده بازدید نکنید و از تماس مستقیم با حیوانات خودداری کنید.
- از ذبح ، فروش، تهیه یا مصرف گوشت حیوانات اهلی مریض و مرده با علل ناشناخته پرهیز نمایید.
- از ظروف، قاشق و چنگال شخصی استفاده کنید.
- امکان انتقال کرونا ویروس از طریق بسته های غذایی وجود دارد و توصیه می شود قبل از مصرف بسته ها نیز بایستی شسته شود.
- خرید مواد غذایی فله ای یا باز ممنوع گردد.
- از دست به دست کردن مواد غذایی و ساندویچ های خانگی و یا تهیه شده در مدرسه توسط دانش آموزان و یا فروشنده جدا خودداری شود.
- از توزیع هر گونه فراورده های کنسروی یا فرآوری شده مثل سوسیس،کالباس و غیره در مدارس خودداری شود.
- به دانش آموزان توصیه شود از مایعات بیشتر و ترجیحا آب های معدنی که قبل از مصرف بطری آن شسته شده است استفاده کنند.
- تنها راه اطمینان از آلوده نبودن نان، حرارت دادن مجدد آن در منزل قبل از مصرف است و درجه حرارت پایین حتی فریز کردن ویروس های موجود در نان را از بین نمی برد.
منابع:
۱. World Health Organization (WHO), Coronavirus disease (COVID -19) advice for public. Available on: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public . Feb2020.
۲. World Health Organisation (WHO), Coronavirus disease (COVID-2019) situation reports. Available on: https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200221-sitrep-32-covid-19.pdf?sfvrsn=4802d089_2 . Feb 2020.
۳. Zhang L, Liu Y. Potential Interventions for Novel Coronavirus in China: A Systematic Review. J Med Virol. 2020 Feb 13. doi: 10.1002/jmv.25707
۴. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO), Coronavirus disease (COVID-19) outbreak. Available on: http://www.fao.org/2019-ncov/en/ . Feb 2020.
۵. Kathleen Mahan, L. Raymond, Janice L. Kraus’s food & the nutrition care process 14th ed Missouri: Elsevier 2017
۶. Ross AC, Calallero B, Cousins RJ, Tucker KL, Ziegler TR, editors. Modern Nutrition in Health and Disease. 11th ed. Baltimore, MD: Lippincott Williams & Wilkins; 2014.
۷.Corman VM, Muth D, Niemeyer D, Drosten C (2018). «Hosts and Sources of Endemic Human Coronaviruses». Advances in Virus Research. 100: 163–۱۸۸
۸. Fox, Dan (2020-01-24). «What you need to know about the Wuhan coronavirus». Nature.
۹. Huang, Chaolin; Wang, Yeming; Li, Xingwang; Ren, Lili; Zhao, Jianping; Hu, Yi; Zhang, Li; Fan, Guohui; Xu, Jiuyang (24 January 2020).
۱۰. Public Health, Australian Government Department of (2020-01-21).
۱۱. راهنمای مدیریت تغذیه در ویروس کرونا. دفتر بهبود تغذیه جامعه. معاونت بهداشت وزارت بهداشت، درمان، و آموزش پزشکی. زمستان ۱۳۹۸
