چرا اطلاعات بیش از حد، معادل کمبود اطلاعات است؟
به نظر می‌رسد سیل اطلاعاتی که روزانه افراد را به باتلاق می‌کشاند، بیش از سودآوری، ضرر ایجاد می‌کند و این موضوع ناراحت‌کننده تنها مربوط به ورودی پیام‌های الکترونیکی و تشکیل ارتباط‌های بسیار ساده (RSS) نیست. همچنین اقیانوس وسیعی از اطلاعات است که فرد احساس می‌کند برای ادامه کار خود مجبور به بیرون رفتن و جست‌وجوی فراتر آن است. تحقیقات فعلی حاکی از آن است که حجم زیاد اطلاعات موجود و وقفه در کار افراد می‌تواند نه‌تنها بر رفاه شخصی بلکه بر تصمیم‌گیری، نوآوری و بهره‌وری تاثیر منفی بگذارد.
اضافه‌بار اطلاعاتی از قرن دوازدهم و به ویژه از زمان ظهور چاپخانه گوتنبرگ مفهوم جدیدی نیست. همان‌طور که بلر در سال ۲۰۱۲ در مقاله خود یادآور می‌شود، حتی در قرن سیزدهم، دانشمندان از «عناصر اصلی احساسِ بار اضافی که امروز نیز در وجود ماست» شکایت داشتند مانند کثرت کتاب، کوتاه بودن زمان و ضعف حافظه. دو نوآوری بنیادی که از افزایش سرعت در دسترس بودن اطلاعات و کاهش هزینه‌های مربوط به جست‌وجوی اطلاعات پشتیبانی کردند شامل نوآوری‌های چاپ گوتنبرگ و ظهور فناوری اطلاعات آی‌تی بود. قبل از این نوآوری‌های بنیادی، مساله اضافه‌بار اطلاعاتی نهایتاً به یک نخبه ثروتمند و ممتاز محدود می‌شد. در دوران باستان و قرون وسطی، اشراف و دانشگاهیان منحصراً با مشکلات مربوط به اضافه‌بار اطلاعات روبه‌رو بودند. ولی به طور خاص، افزایش فناوری اطلاعات و استفاده از خدمات اینترنتی به گسترش مشکلات مربوط به اضافه‌بار اطلاعات برای همه رده‌های اجتماعی منجر شد.
اضافه‌بار اطلاعاتی تحت عنوان پدیده‌هایی تعریف می‌شوند که فرد در معرض اطلاعات بیش از حد و غالباً بی‌فایده‌ای قرار بگیرد. چنین مواجهه‌ای با اطلاعات بیش از حد، روند اتخاذ تصمیم‌گیری موثر در یک سازمان را به طور قابل توجهی تضعیف می‌کند. علاوه بر این، متعاقباً کیفیت تصمیم‌گیری در یک سازمان را نیز کاهش می‌دهد. طبق تعریف شرودر و همکارانش در ابتدای پیدایش این مفهوم اضافه‌بار اطلاعات زمانی رخ می‌دهد که تصمیم‌گیرندگان با سطحی از اطلاعات روبه‌رو شوند که بیش از ظرفیت پردازش اطلاعات آنها باشد.
اضافه‌بار اطلاعات عامل تعیین‌کننده در ایجاد عملکرد منفی در محیط‌های کاری است که باعث از بین رفتن بهره‌وری، کاهش خلاقیت و ناخشنودی افراد می‌شود. به گفته دکتر لور «خسارات مستقیم یا غیرمستقیم ناشی از اضافه‌بار اطلاعات هرساله در سراسر جهان ۶۵۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود (مبلغی که طبق گزارش بخش آمار سازمان ملل در سال ۲۰۱۶ برابر با تولید ناخالص داخلی سوئیس است).»
روانشناس و عصب‌شناس رفتاری، پورفسور دنیل لوتین استاد دانشگاه استنفورد می‌گوید اضافه‌بار اطلاعاتی چالش‌های جدی برای مغز به‌وجود می‌آورد و باعث می‌شود مغز قبل از اتمام روز دچار خستگی شده و از کارایی آن کم شود. روند تکاملی مغز بر اساس سرعت آهسته تولید و گسترش اطلاعات است بنابراین به راحتی می‌تواند پردازش‌های سریع‌تری انجام دهد. اما امروزه با سرعت بسیار بالا در تولید و گسترش اطلاعات، ذهن به آسانی قادر به مجزاسازی و انتخاب اطلاعات مرتبط نیست و در واقع انطباق لازم را نیافته است، بنابراین ذهن به راحتی فرسوده و خسته شده و در نتیجه فراموشکارتر از قبل می‌شود.
اضافه‌بار اطلاعاتی پدیده واقعی عصر حاضر است، پدیده‌ای که باعث تاخیر یا اختلال بسیاری از تصمیم‌گیری‌های مهم افراد می‌شود چراکه فرد احساس می‌کند اطلاعات زیادی دارد و باید از همه آنها استفاده کند. با توجه به اجتناب‌ناپذیری مواجهه با اطلاعات زیاد، باید در پی راهکار مدیریتی و سازماندهی آن بود و صرفاً اطلاعات زیاد در محیط نمی‌تواند باعث افزایش بهره‌وری شود.
رهام آریاراد / تجارت فردا
