آکنه (Acne)
تعریف
آکنه بیماری پوستی است و زمانی رخ میدهد که چربی و سلولهای مرده پوست فولیکولهای مو را مسدود نماید. آکنه اغلب بر روی صورت، گردن، پشت و شانه ها ظاهر میشود. آکنه اغلب آزار دهنده و ماندگار میباشد. زخمهای آکنه به کندی بهبود یافته و تا یکی برطرف میشود دیگری وقتی انتظارش را ندارید ظاهر میشود.
آکنه، بسته به شدت آن، میتواند موجب ناراحتی روحی و زخم شدن پوست شود. خبر خوب اینکه درمان موثر برای آن وجود دارد –و هرچه درمان زودتر شروع شود، خطر دوام آسیب روحی و جسمی آن کمتر میشود.
علائم
آکنه معمولا بر روی نواحی از پوست که دارای بیشترین تعداد غدد چربی اصلی هستند مانند صورت، گردن، پشت و شانه ها ظاهر میشود. آکنه به اشکال زیر ظاهر میشود:
زخمهای غیرالتهابی
- کومدونها (سرسفید و سرسیاه ها) زمانی ایجاد میشوند که منافذ فولیکولهای مو توسط ترشح چربی، سلولهای مرده پوست و برخی از مواقع باکتریها مسدود شوند. اگر کومدونها در سطح پوست باز باشند به علت نمای تیره سوراخهای فولیکولهای مو سرسیاه نامیده میشوند. اگر کومدونها بسته باشند –نسبتا برآمده و به رنگ پوست- سرسفید نامیده میشوند.
زخمهای التهابی
- جوشهای نوک تیز برآمدگی های کوچکی هستند که نشاندهنده التهاب یا عفونت فولیکولهای مو میباشند. جوشهای نوکتیز ممکن است قرمز رنگ و حساس باشند.
- جوشهای چرکی (کورک)برآمدگی های قرمز رنگ و حساس با سر چرکی سفید هستند.
- گره هابرآمدگیهای بزرگ، سفت و دردناک در زیر سطح پوست هستند. آنها بوسیله ترشحات عمیق در زیر فولیکولهای مو ایجاد میشوند.
- کیسته برآمدگی هایی دردناک و پر از چرک در زیر سطح پوست هستند. این عفونتهای جوش مانند ممکن است زخم ایجاد نمایند.
علل
سه عامل با تشکیل آکنه مرتبط هستند:
- تولید بیش از حد چربی (ترشحات غدد چربی)
- ریزش غیر معمول سلول های مرده پوست که به تحریک فولیکول های موی پوست منجر می شود.
- تجمع باکتریها
آکنه زمانی اتفاق میافتد که چربی یا سلولهای مرده پوست فولیکولهای مو را مسدود نماید. فولیکولهای مو با غدههای چربی مرتبط هستند. این غدهها ماده چربی به نام سِبوم (sebum) ترشح میکنند تا پوست و مو چرب بماند. سبوم معمولا از بدنه مو بالا آمده و از طریق منافذ فولیکولهای مو به سطح پوست میرسد. وقتی بدن سبوم و سلولهای مرده اضافی تولید میکند، این دو در فولیکولهای مو با یکدیگر ترکیب شده و سرپوش نرمی را تشکیل میدهند که محیطی برای رشد باکتری میباشد.
این سرپوش موجب تورم دیواره فولیکول شده و جوش سرسفید را تشکیل میدهد. یا اینکه سرپوش به سطح باز و تیره رنگ میشود که جوش سرسیاه را تشکیل میدهد. جوشها نقاط قرمز رنگ برجسته با مراکز سفید رنگ میباشند که پس از التهاب یا عفونت فولیکول های مسدود مو بوجود می آیند. انسدادها و تورم بسیار عمیق فولیکول های مو برآمدگی هایی در زیر سطح پوست ایجاد می کنند که کیست نامیده می شود. سایر منافذ پوست که راه خروج غده های تعریق به روی سطح پوست میباشد، معمولا در آکنه دخالتی ندارند.
عوامل تشدیدکننده آکنه
این عوامل آکنه را تشدید می کنند:
- هورمونها. آندروژنها هورمونهایی هستند که در دوران بلوغ در دخترها و پسرها افزایش یافته و موجب بزرگ شدن غدد چربی و تولید بیشتر سبوم میشوند. تغییرات هورمونی ناشی از بارداری و مصرف داروهای خوراکی پیشگیری از بارداری نیز بر تولید سبوم موثر است.
- مصرف داروهای خاص.داروهای حاوی کورتیکواستروییدها، آندروژنها یا لیتیوم موجب بروز آکنه
- میشود.
- رژیم غذایی. مطالعات نشان داده است که برخی از فاکتورهای رژیم غذایی مانند محصولات لبنی و غذاهای غنی از کربوهیدرات –مانند نان، نان شیرینی و چیپس که موجب افزایش قند خون میشود- موجب بروز آکنه میشود.
باورهای غلط در مورد آکنه
برخلاف آنچه مردم تصور میکنند، عوامل زیر تاثیر چندانی بر آکنه ندارند:
- غذاهای چرب و شکلات.دارای تاثیر اندک یا فاقد تاثیر در روند تولید آکنه یا گسترش آن میباشد.
- پوست کثیف. آکنه بوسیله چرک و کثافت ایجاد نمیشود. در واقع، سابیدن بیش از حد پوست یا تمیز کردن آن با صابون ها یا مواد شیمیایی خشن پوست را تحریک کرده و موجب تشدید آکنه میشود. تنها به تمیز کردن ساده پوست برای از بین بردن چربی اضافی و سلولهای مرده پوست کافی است.
عوامل خطر
تغییرات هورمونی بدن موجب تحریک یا تشدید آکنه میشود. این تغییرات در افراد زیر معمول میباشد:
- نوجوانان
- زنان و دختران، دو تا هفت روز قبل از دوران قاعدگی
- زنان باردار
- افرادی که داروهای حاوی کورتیکواسترویید، آندروژن یا لیتیوم مصرف میکنند
سایر عوامل خطر عبارتند از:
- تماس پوستی مستقیم با مواد چرب یا استفاده از برخی لوازم آرایش خاص بر روی پوست
- سابقه خانوادگی آکنه – اگر یکی از والدین آکنه داشته است، به احتمال خیلی زیاد فرزندان نیز به آن مبتلا میشوند.
- فشار یا اصطکاک ناشی از تماس مواردی مانند تلفن یا موبایل، کلاه ایمنی، یقه تنگ و کولهپشتی با پوست
- استرس به تنهایی موجب آکنه نمیشود، اما اگر فرد دچار آکنه شده باشد، استرس ممکن است آن را تشدید کند.
چه اقداماتی میتوانید انجام دهید؟
اگر مبتلا به آکنهای هستید که به درمانهای خانگی و بدون نسخه پاسخ نمیدهد، به پزشک مراجعه نمایید. درمان زودهنگام و موثر آکنه خطر زخم شدن پوست و از دست رفتن اعتماد به نفس فرد را کاهش میدهد. پزشک پس از معاینه اولیه بیمار را برای تشخیص و درمان بیماری پوستی به متخصص پوست ارجاع میدهد.
در اینجا اطلاعاتی ارائه شده که به شما کمک میکند تا برای ملاقات با پزشک آماده شوید و اینکه باید چه انتظاراتی از پزشک داشته باشید.
چه کاری میتوانید انجام دهید
- اطلاعات پزشکی کلیدی خود را یادداشت نمایید: مانند بیماریهای دیگری که در شما تشخیص داده شده و داروهایی که طبق تجویز پزشک یا بدون نسخه استفاده میکنید از جمله ویتامینها و مکملها.
- اطلاعات فردی کلیدی را یادداشت نمایید: مانند وجود هرگونه استرس عمده یا تغییرات اخیر در زندگی.
- سوالاتی که میخواهید بپرسید را یادداشت نمایید: از قبل فهرست سوالاتتان را آماده کنید که به شما کمک میکند از ملاقاتتان با پزشک نهایت استفاده راببرید.
در زیر سوالاتی ارائه شده است که ممکن است در مورد آکنه ازپزشک بپرسید. در صورتی که در طول مدت معاینه سوالی برایتان پیش آمد، حتما از پزشک بپرسید.
- چه روش درمانی را برای من توصیه میکنید؟
- اگر اولین درمان موثر واقع نشد، چه درمان دیگری را توصیه میکنید؟
- عوارض جانبی احتمالی دارویی که تجویز میکنید، چیست؟
- تا چه مدتی باید داروی تجویزی شما را مصرف کنم؟
- چه مدتی پس از مصرف دارو علائم و نشانه های من بهبود مییابد؟
- ویزیت مجدد جهت ارزیابی تاثیر داروی تجویز شده چه زمانی انجام میشود؟
- اگر داروها تاثیر نداشت، قطع مصرف آنها ضرری ندارد؟
- آیا شیوه هایی برای مراقبت از خود وجود دارد که علائم را کاهش دهد؟
- آیا توصیه میکنید که رژیم غذاییام را تغییر دهم؟
- آیا توصیه میکنید محصولات بدون نسخه ای مانند صابون، لوسیون و لوازم آرایشی که استفاده میکنم را تغییر دهم؟
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
معمولا آکنه یک وضعیت پزشکی جدی به شمار نمیرود. اما ممکن است فرد برای اجتناب از زخم شدن یا سایر صدمات پوستی ناشی از کورکهای مزمن یا کیستهای ملتهب برای درمان دارویی به متخصص پوست مراجعه نماید. اگر آکنه یا زخم هایی که به جا میگذارد بر روابط اجتماعی یا اعتمادبهنفس شما تاثیر سوء دارد، میتوان برای کنترل آکنه یا کاهش زخمها به متخصص پوست مراجعه کرد.
چه انتظاراتی باید از پزشک داشته باشید
احتمالا پزشک از شما سوالاتی میپرسد. آمادگی برای پاسخگویی به آن سوالات، وقت بیشتری برای صحبت در مورد نکات مورد نظرتان در اختیارتان قرار میدهد. پزشک ممکن است سوالات زیر را از شما بپرسد:
- اولین بار چه زمانی به آکنه مبتلا شدید؟
- آیا از نظر شما شروع ناگهانی آکنه ناشی از استرس یا دوران قاعدگی –در زنان و دختران- میباشد؟
- در حال حاضر چه داروهایی، از جمله بدون نسخه، تجویزی، ویتامینها و مکملها، مصرف میکنید؟
- در زنان و دختران: آیا از داروهای ضد بارداری خوراکی استفاده میکنید؟
- در زنان و دختران: آیا عادت ماهانه شما منظم است؟
- در زنان و دختران: آیا باردار هستید، یا برای آن برنامهریزی کردهاید؟
- از چه نوع صابون، لوسیون، شامپو ونرمکننده یا لوازم آرایشی استفاده میکنید؟
- آکنه بر اعتمادبهنفس و اطمینانتان در موقعیتهای اجتماعی چه تاثیری داشته است؟
- آیا در خانواده شما سابقه آکنه وجود دارد؟
- تاکنون چه درمانهایی انجام دادهاید؟ آیا موثر بوده است؟
درمان دارویی
درمان آکنه از طریق کاهش تولید چربی، تسریع جابجایی سلولهای پوست، مبارزه با عفونت باکتریایی، کاهش التهاب یا هر چهار مورد عمل میکند. در اغلب درمانها، پس از چهار تا هشت هفته درمان نتیجه میدهد و ممکن است پوست قبل از بهتر شدن بدتر شود.
پزشک یا متخصص پوست ممکن است دارویی برای پوست (درمان موضعی) یا برای خوردن (درمان خوراکی) تجویز کند. تجویز داروی خوراکی برای آکنه نباید در دوران بارداری، بویژه سه ماهه اول، انجام شود.
انواع درمانهای آکنه عبارتند از:
- داروهای موضعی بدون نسخه. لوسیونهای آکنه ممکن است موجب خشک شدن چربی، کشتن باکتریها و تسریع ریزش سلولهای مرده پوست شود. لوسیونهای بدون نسخه (OTC) معمولا ملایم و حاوی مواد فعال پروکسید بنزوئیل، سولفور، رزورسینول، اسید سالیسیلیک یا سولفور میباشند. این محصولات برای آکنههای بسیار خفیف مناسب است. داروهای بدون نسخه آکنه موجب عوارض جانبی اولیه -مانند خارش، خشکی یا پوسته پوسته شدن پوست میشود- که اغلب پس از اولین ماه درمان برطرف میشود.
- درمانهای موضعی با تجویز پزشک. اگر آکنه با داروهای بدون نسخه درمان نشود، برای دریافت لوسیون قویتر به پزشک یا متخصص پوست مراجعه نمایید. ترتینوئین (آویتا، رتینا A، و غیره)، آداپالن (دیفرین) و تازاروتن (تازوراک، آواج) نمونههایی از داروهای موضعی حاوی ویتامین A میباشد. آنها با تسریع پوستاندازی سلولها و ممانعت از مسدود شدن فولیکولهای مو عمل میکنند. همچنین میتوان از چند آنتیبیوتیک موضعی استفاده کرد. آنها باکتریهای اضافی پوست را از بین میبرند. اغلب برای نتیجه گیری بهتر از این محصولات به صورت ترکیبی استفاده میشود. ترکیبات دارویی پروکسید بنزوئیل و آنتیبیوتیک عبارتند از ترکیب دوزهای مختلفی از پروکسید بنزوئیل و کلیندامایسین (بنزاکلین، دوآک، آکانیا) و پروکسید بنزوئیل و اریترومایسین (بنزامایسین). ژل داپسون (آکزون) درمان جدیدتری برای آکنه است که در درمان آکنه التهابی موثر است. تجویز داروهای موضعی برای آکنه موجب بروز برخی از عوارض جانبی مانند سوزش، سوختگی، قرمز شدن یا پوست انداختن پوست میشود. پزشک ممکن است اقداماتی را برای کاهش عوارض جانبی توصیه نماید از جمله افزایش تدریجی دوز دارو، شستشوی پوست مدت کوتاهی پس از استفاده از دارو یا تغییر داروی مورد استفاده.
- آنتی بیوتیکها. برای آکنه خفیف و شدید، تجویز کوتاه مدت آنتیبیوتیکهای خوراکی برای کاهش باکتریها و مبارزه با التهاب ضروری است. از آنجایی که آنتیبیوتیک خوراکی از همان ابتدا برای درمان آکنه مورد استفاده قرار میگیرد، مقاومت افراد دارای آکنه در برابر آنتیبیوتیک به طرز قابل توجهای افزایش مییابد. به همین علت، به محض بهبود علائم یا وقتی مشخص میشود که این داروها موثر نیست –معمولا طی سه تا چهار ماه- پزشک توصیه میکند که مصرف دارو قطع شود. در بسیاری از موارد، فرد از درمان موضعی و خوراکی به صورت توامان استفاده میکند. مطالعات نشان داده است که مصرف پروکسید بنزوئیل به صورت موضعی همراه با آنتیبیوتیک خوراکی خطر مقاومت در برابر آنتیبیوتیک را کاهش میدهد. مصرف آنتیبیوتیکها عوارض جانبی مانند ناراحتی معده، سرگیجه یا تغییر رنگ پوست را در پی دارد. این داروها همچنین حساسیت پوست به نور خورشید را افزایش و کارایی داروهای ضد بارداری خوراکی را کاهش میدهد.
- ایزوترتینوئین. برای کیستهای عمیق، آنتیبیوتیک کافی نیست. ایزوترتینوئین (آمنستیم، کلاراویس، سوترت) دارویی قوی است برای زخم آکنه کیستی یا آکنهای که به درمانهای دیگر جواب نمیدهد. این دارو در بسیاری از آکنههای شدید مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو بسیار موثر است اما به علت عوارض جانبی شدید احتمالی آن افراد مصرفکننده باید همیشه تحت نظر متخصص پوست باشند. ایزوترتینوئین با نقصهای مادرزادی مرتبط است، بنابراین زنان باردار یا زنانی که در طول درمان یا طی چند هفته پس از پایان درمان قصد بارداری دارند، نمیتوانند از آن استفاده نمایند. در واقع، عوارض جانبی این دارو آنقدر شدید است که زنان در سن باروری برای تجویز دارو باید از برنامه تایید شده اداره غذا و دارو استفاده نمایند.عوارض جانبی معمول ایزوترتینوئین عبارتست از خشکی چشم، دهان، لب، بینی و پوست و همچنین خارش، خون دماغ، درد عضلانی، حساسیت به نور خورشید و کاهش دید در شب. همچنین این دارو میزان تریگلیسرید و کلسترول خون و آنزیمهای کبد را افزایش میدهد. علاوه براین، ایزوترتینوئین خطر افسردگی و خودکشی را افزایش میدهد. با اینکه این رابطه سببی ثابت نشده است، اما پزشکان انتظار دارند این علائم در افراد مصرفکننده ایزوترتینوئین ظاهر شود. اگر هنگام مصرف این دارو بسیار ناراحت هستید یا قادر به مقابله نیستید، فورا به پزشکتان اطلاع دهید.
- داروهای خوراکی پیشگیری از بارداری. داروهای پیشگیری از بارداری خوراکی دارای ترکیبی از نورجستیمات و اتینیل استرادیول (اُرتو تریسایکلین، پرویفم، غیره) میباشد که موجب بهبود آکنه در زنان میشود. با اینحال، داروهای خوراکی پیشگیری از بارداری دارای عوارض جانبی دیگری –مانند سردرد، حساسیت پستان، حالت تهوع و افسردگی- میباشد که ممکن است بخواهید در مورد آنها نیز به پزشک مراجعه نمایید. جدیترین مشکل آن افزایش نسبی خطر بیماری قلبی، فشارخون و لختههای خونی است.
- لیزر و نور درمانی. در این نوع از درمان، لیزر و نور بدون آسیب رساندن به سطح پوست به لایههای زیرین پوست میرسد. لیزر به غذههای چربی آسیب رسانده و موجب میشود چربی کمتری تولید کنند. نور درمانی باکتریهای عامل آکنه التهابی را مورد هدف قرار میدهد. این درمانها بافت پوست را بهبود بخشیده و زخمها را کاهش میدهد. برای درک استفاده موثر از نور و لیزر در درمان آکنه به تحقیقات بیشتری نیاز داریم و کارشناسان این رویکردها را به عنوان تنها روش درمان آکنه در افرادی توصیه میکنند که داروهای تایید شده را تحمل نمیکنند. این درمانها ناخوشایند بوده و موجب مشکلات موقتی پوست مانند آفتابسوختگی شدید میشود.
- روشهای آرایشی. پوست اندازی شیمیایی و لایهبرداری در کنترل آکنه موثر است. این روشهای آرایشی –که قبلا برای کم رنگ کردن خطوط ظریف، آسیب دیدگی ناشی از نور خورشید و زخمهای جزیی صورت مورد استفاده قرار میگرفت- در صورت استفاده همراه با سایر روشهای درمانی آکنه از همه موثرتر میباشد. این روشها موجب قرمز، پوسته شدن و تاول زدن شدید و تغییر رنگ طولانی مدت پوست میشود.
درمان اثر به جا مانده از آکنه
پزشکان ممکن است بتوانند با استفاده از روشهای خاص زخمهای به جا مانده از آکنه را کاهش دهند. این روشها عبارتند از مواد پُر کننده، لایه برداری، نور درمانی شدید و ترمیم لیزری.
- مواد پُرکننده بافت نرم. کلاژن یا چربی به زیر پوست و به درون زخمها تزریق میشود تا زخمها پر شده یا پوست کش بیاید و زخمها کمرنگ شود. نتایج حاصل از این نوع درمان زخم آکنه موقتی است، بنابراین مجبورید که تزریق ها را به صورت دوره ای تکرار کنید.
- لایه برداری شیمیایی. با استفاده از اسید قوی لایه بالایی پوست برداشته شده و از عمق زخمها کاسته میشود. برخی از لایه برداریهای قوی تر حتی به عمق بیشتری از پوست راه پیدا میکنند.
- برداشت پوست. این روش که معمولا برای زخم های شدید مورد استفاده قرار میگیرد، لایه بالایی پوست بوسیله حرکت سریع برس سیمی برداشته میشود. زخمهای سطحی کاملا برطرف و زخمهای عمیقتر کم رنگتر میشوند. لایه برداری موجب تغییر رنگدانه در افراد با رنگ پوست تیره میشود.
- برداشت پوست میکرو (Microdermabrasion). این روش جدیدتر برای درمان زخم ناشی از آکنه شامل ابزاری دستی است که کریستالها را بر روی پوست میدمد. این کریستالها به آرامی سطح پوست را سائیده یا «تمیز» میکند. سپس، یک لوله خالی کریستالها و سلول های پوست را جمع آوری میکند. از آنجایی که تنها سلولهای سطحی برداشته میشوند، پوست آسیب نمی بیند. با اینحال، نتیجه آن سطحی است و زخمها حتی پس از چند جلسه باز هم قابل مشاهده هستند.
- درمان با لیزر، نور و بسامد رادیویی. در ترمیم لیزری، اشعه لیزر لایه بیرونی پوست (اپیدرم) را تخریب کرده و به پوست زیرین آن (دِرم) برخورد میکند. با بهبود زخم، پوست جدید شکل میگیرد. لیزرهای با شدت کمتر (لیزرهای غیرتهاجمی) منابع نور ضربه ای و ابزار بسامد رادیویی به اپیدرم آسیب نمیرسانند. این ابزار به درم برخورد کرده و موجب تشکیل پوست جدید میشود. پس از چند نوبت درمان، زخم های ناشی از آکنه کمتر قابل مشاهده هستند. بدین معنی که زمان درمان کوتاه تر است، اما درمان باید به دفعات تکرار شود و نتیجه آن سطحی است.
- جراحی پوست. این فرآیند ساده (برش کوتاه) زخمهای آکنه را برش م یدهد. بخیه یا پیوند پوست حفره به جا مانده از زخم را ترمیم میکند.
اصلاح شیوه زندگی
شما میتوانید با محافظت درست از پوست و انجام تکنیکهای زیر از آکنه پیشگیری گرده یا آن را کنترل نمایید:
- محل مورد نظر را با صابون ملایم بشویید. استفاده از محصولاتی مانند ضد عفونی کننده صورت، داروهای قابض و انواع ماسک توصیه نمیشود زیرا موجب تحریک پوست شده و آکنه را تشدید میکند. شستشوی بیش از حد و سابیدن نیز موجب تحریک پوست میشود. اگر بر روی خط رویش مو مستعد آکنه هستید، موی خود را چند بار در هفته بشویید.
- از لوسیون آکنه بدون نسخه برای خشک کردن روغن اضافی و تسریع پوستاندازی استفاده نمایید. از محصولات حاوی ترکیبات فعال پروکسید بنزوئیل یا اسید سالیسیلیک استفاده نمایید.
- از مصرف مواد تحریک کننده پوست خودداری نمایید. از مصرف مواد آرایشی چرب،کرم های ضد آفتاب، محصولات حالت دهنده مو یا مواد پوشاننده آکنه خودداری کنید. از محصولات دارای برچسب «مبتنی بر آب» یا «فاقد مواد ایجاد کننده جوش سرسیاه» استفاده نمایید. در برخی از افراد، نور خورشید آکنه را تشدید میکند. علاوه براین، برخی از داروهای مخصوص آکنه ممکن است فرد را بیشتر در معرض تابش خورشید قرار دهد. با پزشکتان در مورد این داروها صحبت کنید و در صورتیکه داروی شما نیز یکی از آنهاست، تا حد امکان در زیر نور آفتاب قرار نگیرید و اگر مجبورید که در معرض تابش خورشید باشید، از ضد آفتابی استفاده نمایید که حفره های پوستتان را پر نکند.
- از آنچه با پوست در تماس است مراقبت نمایید. موهایتان را تمیز و دور از پوستتان نگه دارید. همچنین از قرار دادن دستها یا اشیایی مانند گوشی تلفن بر روی صورتتان خودداری کنید. پوشش سنگین یا کلاه نیز میتواند مشکلساز باشد، بویژه اگر عرق کنید. عرق، چرک و چربی میتواند یکی از عوامل آکنه باشد.
- جوشها را دستکاری نکنید.دستکاری یا فشار دادن جوشها موجب عفونت یا زخم شدن پوست میشود. اگر به درمان مضاعف نیاز دارید، با پزشک یا متخصص پوست مشورت نمایید.
داروهای جایگزین
برخی از مطالعات نشان داده است که انجام موارد تکمیلی زیر به درمان آکنه کمک میکند:
- روغن درخت چای. ژلهای حاوی ۵ درصد روغن درخت چای به اندازه لوسیونها حاوی ۵ درصد پروکسید بنزوئیل موثر است، با اینحال روغن درخت چای به تدریج تاثیرگذاری خود را نشان میدهد. روغن درخت چای ممکن است موجب بروز واکنشی به نام درماتیت تماسی شود. همچنین این نگرانی وجود دارد که محصولات رایج حاوی روغن درخت چای موجب رشد سینهها در پسران جوان میشود. اگر به آکنه روزاسه دچار شوید، از روغن درخت چای استفاده نکنید زیرا علائم آن را تشدید میکند.
- هیدروکسی اسید آلفا. این اسیدهای طبیعی –که در غذاهایی مانند مرکبات، نیشکر، سیب و انگور یافت میشود- وقتی به صورت موضعی مورد استفاده قرار گیرد، به حذف سلولهای مرده پوست و باز شدن حفرهها کمک میکند. هیدروکسی اسید آلفا همچنین ظاهر زخمهای ناشی از آکنه را بهبود می بخشد. عوارض جانبی هیدروکسی اسید آلفا شامل قرمزی، سوزش خفیف و خارش پوست میباشد.
- اسید آزلائیک. این اسید طبیعی موجود در غلات کامل و محصولات حیوانی دارای خواص آنتی باکتریال میباشد. به نظر میرسد کرم اسید آزلائیک ۲۰ درصد بسیار موثرتر از سایر درمانهای معمول آکنه از جمله پروکسید بنزوئیل ۵ درصد و تتراسایکلین خوراکی میباشد.
- مکمل روی. روی در بهبود جراحت و کاهش التهاب بسیار موثر است که به نوبه خود موجب بر طرف شدن آکنه میشود. مصرف مکمل روی به همراه غذا موجب کاهش عوارض جانبی مانند مزه بد دهان و حالت تهوع میشود. همچنین میتوان روی را به کرمها یا لوسیونها اضافه نمود تا شیوع آکنه را کاهش دهد.
- مخمر آبجو.یک نوع خاص از مخمر آبجو، به نام CBS 5926، به کاهش آکنه کمک میکند. مخمر آبجو موجب بروز میگرن و ناراحتی های روده ای در افراد مستعد میشود. برای درک نقش این ماده و سایر مکملهای غذایی در درمان آکنه به تحقیقات بیشتری نیاز داریم.
همیشه قبل از انتخاب این درمانهای طبیعی با پزشکتان مشورت نمایید. مکملهای رژیمی نیز موجب بروز عوارض جانبی شده و ایمنی و کارایی برخی از درمان های خاص نیز تغییر میدهد.
پیشگیری
با بهبود یا برطرف شدن آکنه، حتما به درمان خود ادامه دهید تا از شیوع مجدد آن پیشگیری شود. در برخی از موارد، ممکن است لازم باشد فرد از درمان موضعی برای نواحی مستعد آکنه استفاده نماید، به مصرف داروهای خوراکی پیشگیری از بارداری ادامه داده یا برای تمیز نگه داشتن پوست در جلسات نوردرمانی شرکت نماید. در مورد چگونگی پیشگیری از شیوع مجدد آکنه با پزشک مشورت نمایید.
همچنین میتوان با مراقبتهای فردی مانند شستشوی پوست با شویندههای ملایم و خودداری از دستکاری یا کندن جوشها از شیوع آکنه پیشگیری نمود. سایر اقدامات پیشگیری از آکنه عبارتست از:
- تنها دو بار در روز نواحی مستعد آکنه را بشویید. شستشو چربی اضافی و سلولهای مرده پوست را پاک میکند. اما شستشوی بیش از حد پوست را تحریک میکند. نواحی مستعد آکنه را با شوینده ملایم شستشو داده و از محصولات فاقد چربی و مبتنی بر آب برای از مراقبت از پوست استفاده نمایید.
- از کرم یا ژل آکنه بدون نسخه برای پاک کردن چربی اضافی استفاده نمایید. از محصولات دارای ترکیبات فعال مانند پروکسید بنزوئیل یا اسید سالیسیلیک استفاده نمایید.
- از آرایش سنگین پوست خودداری نمایید. لوازم آرایش پودری نسبت به کرمها ارجحیت دارند زیرا میزان تحریک کنندگی آنها کمتر است.
- قبل از خوابیدن آرایش صورت را پاک کنید. خوابیدن با آرایش موجب بسته شدن حفره های (منافذ) کوچک فولیکول های مو میشود. همچنین لوازم آرایش قدیمی را تعویض کرده و برس های آرایشی خود را به طور مرتب با آب و صابون شستشو دهید.
- از پوشیدن لباسهای تنگ خودداری نمایید. لباسهای تنگ مانع خروج حرارت و رطوبت شده و موجب تحریک پوست میشود. همچنین در صورت امکان از پوشیدن کمربند، کوله پشتی، کلاه ایمنی یا تجهیزات ورزشی تنگ و چسبان خودداری نمایید تا مانع اصطکاک آنها با پوست شود.
- پس از ورزش یا فعالیتهای سنگین دوش بگیرید.چربی و عرق روی پوست موجب ماندن چرک و باکتری بر روی پوست می شود.