دانستنی هایی در مراقبت از نوزاد

حرارت بدن نوزاد

• برای حفظ درجه حرارت بدن نوزاد بهتر است درجه حرارت اتاق ۲۵ تا ۲۷ درجه سانتیگراد و هوای اتاق تازه باشد.
• در اتاقی که نوزاد نگهداری می شود،بهتر است با بستن در و پنجره از جریان سریع هوا یا کوران جلوگیری کرد.
• کهنه و ملحفه های خیس را باید بلافاصله عوض کرد.
• نوزاد را نباید روی سطوح سرد مثل ملحفه یا ترازوی سرد گذاشت چون خیلی زود حرارت بدنش را از دست می دهد.
• برای فهمیدن حرارت بدن نوزاد، پاهای او را لمس میکنیم. اگر درجه حرارت بدن نوزاد پایین بود، بهتر است با وسیله گرم کننده مناسب اتاق را گرمتر کرد و لباس کافی به نوزاد پوشاند و نوزاد رادر آغوش مادر گذاشت.
• اگر با انجام کارهای لازم بدن نوزاد گرم نشد و مخصوصاً علامت های دیگر مثل بی حالی و کم شدن حرکت های نوزاد،گریه ضعیف و مک زدن ضعیف داشت فوری او را نزد پزشک ببرید .
• داغ شدن بدن نوزاد هم خطرناک است. نباید او را در برابر نور مستقیم خورشید از پشت شیشه، کنار شوفاژ یا بخاری یا زیر کرسی گذاشت یا لباس زیاد از حد به او پوشاند. اگر بدن نوزاد گرم بود، می توان لباس های او را کم کرد.اگر گرمای بدن نوزاد با وجود انجام کارهای گفته شده در عرض ا تا ۲ ساعت پایین نیامد و بی حال بود، او را نزد پزشک ببرید.
• تنفس نوزاد با بینی است. ممکن است در زمان های کوتاه (۵ تا ۱۰ ثانیه) بخصوص در نوزادان نارس،تنفس او قطع شود که می تواند طبیعی باشد.
• در روز های اول زندگی مدفوع سیاه رنگ است اما کم کم رنگ طبیعی پیدا می کند.
• نوزاد حتماً باید در۲۴ ساعت اول مدفوع داشته باشد.
• در نوزادی که خوب رشد می کند و حال عمومی خوبی دارد اگر مدفوع آبکی و شل چند دفعه در روز (تا۱۰بار) باشد یا هرچند روز یکبار باشد طبیعی است.
• کبود بودن خفیف انتهای انگشتان دست و پا در روز اول تولد، می تواند طبیعی باشد و بعد از آن از بین می رود.
• ممکن است لکه های قرمز رنگی روی پلک و یا پشت گردن دیده شوند که در طول چند ماه از بین می روند.
• ممکن است در سفیدی چشم نوزاد بر اثر فشار در زمان زایمان قرمزی یا خونریزی دیده شود که در طول چند روز خود به خود برطرف می شود.
• در سقف دهان نوزادان دانه های سفید رنگی دیده می شود که معمولاً خود به خود در طول چند هفته از بین می روند.
• نوزاد معمولاً در هنگام دست و پا زدن ممکن است حرکتهای ناگهانی و شدید به دست و یا زانوانش بدهد که طبیعی است.
• ممکن است در روز های اول تولد پستان نوزاد سفت شود، ورم و ترشح داشته باشد که پس از چند روز معمولاً به حالت اول برمی گردد.
• زردی در نوزاد میتواند باعث عقب ماندگی ذهنی و حتی مرگ نوزاد شود.هر نوزادی که به زردی دچارمی شود حتی اگر حالش خوب باشد، باید در اولین فرصت نزد پزشک برده شود.

خوابیدن نوزاد:

• هنگام خواب از پشه بند یا توری (در روز یا شب) استفاده کنید.
• نوزاد را به شکم نخوابانید.
• محیط نوزاد را عاری از دود، بخصوص دود سیگار نگه دارید.
• نوزاد (مخصوصاً، نوزاد کوچک) را از بچه ها و بزرگسالان بیمار دور نگه دارید.

کم کاری تیروئید نوزاد:
کم کاری مادرزادی تیروئید شایعترین علامت قابل پیشگیری عقب ماندگی ذهنی در نوزادان می باشد، در زمانی که عقب ماندگی ظاهر می شود درمان بی فایده است امادر موقع تولد به راحتی با یک آزمایش ساده روز سوم تا پنجم بعد از تولد قابل شناسایی می باشد و با درمان سریع می توان از بروز این معضل پیشگیری نمود و هرگونه تأخیر در درمان آن از ضریب هوشی و سلامتی نوزادان خواهد کاست.هورمون تیروئید یکی از هورمون های مهم در رشد و تکامل نوزاد می باشد و کمبود این هرمون عوارضی مانند: عقب ماندگی ذهنی، کوتاهی قد، ناشنوایی، لالی و بعضی از بیماری های مغزی و عصبی را بدنبال دارد.
این آزمایش با گرفتن چند قطره خون از پاشنه پای نوزاد انجام می شود. این نمونه گیری ساده، بی خطر و به حدی کم درد است که گاه حتی نوزاد از خواب بیدار نمی شود.
نتیجه این آزمایش ۴۸ ساعت بعد مشخص شده و در صورت وجود کم کاری مادرزادی تیروئید در نوزاد بلافاصله اقدامات درمانی شروع می شود.
لذا خواهشمنداست روز سوم بعد از تولد نوزاد، به نزدیک ترین مرکز بهداشتی درمانی محل خود مراجعه نمائید.

سنجش شنوایی:
دوران طلائی زبان آموزی کودک تا حدود ۱۸ ماهگی کامل می شود، حال آنکه متأسفانه اکثر کم شنوایی ها و مشکلات گفتاری تشخیص داده شده ناشی از آن پس از سن ۳ الی ۴ سالگی صورت می گیرد.
یعنی زمانی که طلائی ترین دوران زبان آموزی سپری شده است.به همین دلیل هرچه کاهش شنوایی احتمالی نوزاد سریعتر تشخیص داده شود، اقدامات موثر در جهت توان بخشی وی مفید تر خواهد بود.
بنابراین لازم و حیاتی است قبل از اتمام سن بازآموزی (۱۸ ماهگی) با مراجعه به مراکز ارزیابی شنوایی نوزادان، از سلامت شنوایی نوزادتان اطمینان حاصل نمایید.

مراقبت از بندناف:

• زمان افتادن بند ناف معمولاً در عرض ۲هفته اول است و در حدود ۳ تا ۴۵ روزگی طبیعی می باشد.
• ناف نوزاد می تواند محل ورود میکروبها باشد پس تمیزنگه داشتن آن الزامی است.
• قبل و بعد از دست زدن به ناف، دست ها را بشویید.
• روی ناف چیزی نگذارید.
• کهنه نوزاد را زیربند ببندید.
• اگر ناف آلوده شده ،با آب تمیز و صابون بشوئید و با پارچه تمیز خشک کنید.
• اگر ناف قرمز یا چرکی و یا خون آلود است، نوزاد را به مراکز یهداشتی درمانی یا نزد پزشک ببرید.
• حمام کردن روزانه به روش درست زیانی ندارد.
  ◄هشدار: شکم یا ناف را بانداژ نکنید.هیچ ماده یا دارویی روی ناف نگذارید.
• ناف را دستکاری نکنید.

بهداشت فردی (شستشو، حمام کردن) :

• نوزاد را زودتر از ۶ ساعت بعد از به دنیا آمدن حمام نکنید.
• بعد از حمام کردن او را کاملاً خشک کنید و بپوشانید.
• برای نوزاد با وزن کمتر اتاق گرمتر باشد.
• روزانه صورت، گردن ، زیر بغل نوزاد را بشویید.
• باسن او را هرگاه کثیف شد، شستشو داده و کاملاً خشک کنید.
• جهت جلوگیری از ادرار سوختگی نوزاد را تمیز شسته و خشک‌کنید.
• درصورت ادرار سوختگی ازروغن بادام یا وازلین استفاده کرده و به هیچ وجه از پودر استفاده نکنید.