سکته قلبی مرموز کرونایی
یکی از عوارض ترسناک کرونا که خوشبختانه شایع نیست، سکته قلبی ست و دو گروه بیماران، خوف‌انگیزتر از بقیه‌اند. یکی آن‌ها که چند روز و حتی چند هفته پس از بهبودی از کرونا، ناگهان دچار مرگ ناگهانی قلبی می‌شوند و برخی نیز بدون هیچ علامتی از کرونا یا با با علایم خفیف و مبهم، ناگهان دچار سکته قلبی منجر به مرگ‌می‌شوند و بعد معلوم می‌شود کرونا دارند. این دو گروه معمولا جوان‌اند.
افزایش انعقادپذیری ناشی از کرونا نیز خطر دیگری ست که می‌تواند با ایجاد لخته خون (ترومبوز) باعث سکته قلبی یا مغزی شود. و در این گروه، افزایش سن و سایر خطرهای همزمان، کار را بدتر می‌کند.
دیروز سعی کردم به جدیدترین پاسخ‌ها در باره‌ی مرگ ناگهانی قلبی (cardiac sudden death) در کرونا برسم و علاوه بر جستجو در مقالات، با یکی از همکاران متخصص قلب هم مفصل صحبت کردم. بهترین مقاله‌ای که دیدم در nature چاپ شده بود.
درگیری قلب توسط کووید۱۹ به دو صورت مستقیم (نفوذ ویروس) و غیرمستقیم (در طوفان التهابی) رخ می‌دهد. التهاب سلول‌های قلبی (میوکاردیت) مهم‌ترین عارضه‌ی قلبیِ کرونا و اصلی‌ترین دلیل مرگ‌های ناگهانیِ هول‌انگیز است و با گرفتگی عروق قلبی توسط لخته فرق دارد.
میوکاردیت می‌تواند باعث آریتمی (بی‌نظمی)های ناگهانی در ضربان قلب، نارسائی قلب و حتی شوک قلبی و سکته قلبی شود.
میوکاردیت گاهی در اندازه‌های کوچکی رخ می‌دهد که با اکوکاردیوگرافی، قابل شناسایی نیست و بهترین راه MRI قلب است. و البته این به معنای غربالگری تمام بیماران با MRI قلب نیست. چه باید کرد؟
تا کنون، هیچ پروتکلی برای شناسایی عوارض قلبی کرونا پیشنهاد نشده است و دست‌مان در برابر مرگ‌های ناگهانی قلبی به دلیل کرونا باز نیست.
مصرف پیشگیرانه‌ی آسپیرین یا هپارین هم تاثیری بر میوکاردیت ندارد. مهم‌ترین توصیه که در مقالات به آن اشاره شده، این است که هر بیمار کرونایی پس از بهبودی، در صورت بروز علائمی مثل تنگی نفس مجدد، سبکیِ سر، درد قفسه سینه، عدم بهبود توان عملکردی و ضربان قلب بالا، در اسرع وقت به متخصص قلب مراجعه کند.
دکتر مصطفی جلالی‌فخر
