ماجرای لختگی خون ناشی از واکسن کرونای «آسترازنکا» چیست؟

اما کمیته مشورتی واکسن در انگلستان تصمیم گرفت تا برای افراد زیر سی سال، واکسن جایگزین (به جای استرازنکا) تزریق شود. در واقع هیچ واکسیناسیونی برای هیچ فردی در هیچ گروه سنی متوقف نشده، بلکه برای این که بیشترین احتیاط وجود داشته باشد (و نه این که بخواهد نگرانی جدی از عوارض باشد)، برای یک گروه سنی خاصی یک ارجحیت برای یک نوع واکسن بر واکسن دیگر قرار داده شده است.

در بین بیش از ۲۰ میلیون نفر دریافت کننده واکسن استرازنکا در انگلستان تا کنون، ۷۹ مورد عارضه لخته خون با کاهش پلاکت همراه با ۱۹ مرگ رخ داده است. یعنی تقریبا یک مورد در هر ۲۵۰ هزار نفر (۰.۰۰۰۴ درصد) و یک مرگ در هر یک میلیون نفر. این در حالی است که حدود ۱۰۰ هزار نفر در ماه در اتحادیه اروپا و ۳ هزار نفر در ماه در انگلستان به صورت معمول دچار لخته خون می‌شوند. نکته دیگر این که از هر ۲۰۰۰ زن مصرف کننده قرص ضد بارداری ترکیبی هر سال، یک نفر دچار لخته خون می‌شود. همینطور از هر ۱۰۰۰ نفر در سال که مسافرت هوایی دارند یک نفر دچار عارضه لخته خون می‌شود.

جدای از آن باید در نظر گرفت که خود ابتلا به کووید-۱۹ هم ریسک لخته خون دارد. مطالعه مجله توراکس ریسک آمبولی ریه و دی وی تی را در این افراد به ترتیب ۷/۸ و ۱۱/۲ درصد گزارش کرده است. در مجموع ربسک ترومبوآمبولی وریدی در افراد کووید-۱۹ در ICU برابر با ۲۳٪ گزارش شده است.

یافته های آژانس دارویی اروپا با تزریق واکسن برای حدود ۲۵ میلیون نفر تا ۲۲ مارس (در انگلستان و در انحادیه اروپا) نشان از ۶۲ مورد CVST و ۲۴ مورد از ترومبوز ورید طحالی داشته است و ۱۸ مورد نیز در کل فوت وجود داشته است. اغلب موارد نیز در خانمهای زیر ۶۰ سال و در طول دو هفته بعد از دریافت واکسن بوده است.

تعیین گروه سنی زیر سی سال هم بر اساس مقایسه معایب و مزایای واکسن بوده است. به عنوان عیب، ایحاد لخته و به عنوان مزیت، جلوگیری از بستری در ICU مورد بررسی قرار گرفته است. در همه گروههای سنی به جز ۲۰ تا ۲۹ سال (بدون بیماری زمینه ای) مزایا از معایب بیشتر بوده است. البته مزایای دیگر مثل بیمار نشدن و جلوگیری از لانگ کووید بررسی نشده است.

همچنین این تصمیم انگلستان با توجه استفاده جدید از واکسن سوم (مادرنا علاوه بر فایزر و استرازنکا) و همچنین استفاده بعدی از جانسون و نوووکس بوده است. به این معنی که شاید اگر انگلستان واکسنهای دیگر نداشت، این تصمیم را برای گروه سنی زیر سی سال نمی‌گرفت. در ننیجه این تصمیم برای دیگر کشورها با میزان امید به زندگی متفاوت و تعداد واکسن در دسترس می‌تواند کاملا متفاوت باشد.

خلاصه ای از گزارش BMJ

منبع فارسی: ساینتومتریکس