ACICLOVIR
موارد مصرف: آسیکلوویر در درمان و پیشگیری زونا، تبخال هرپسی، مننژیت هرپسی و درمان عفونت ناشی از واریسلا (آبله مرغان) مصرف می شود.
هشدارها: در صورت وجود دهیدراتاسیون، نارسایی کلیه یا اختلالات نورولوژیک باید با احتیاط فراوان مصرف شود.
عوارض جانبی: اختلالات گوارشی، هپاتیت و زردی، سردرد و سرگیجه، واکنش های حساسیت مفرط و آنافیلاکسی، توهم، لرز، تشنج، جنون و اغما از عوارض جانبی این دارو هستند. التهاب وریدی یا التهاب در محل تزریق از عوارض جانبی مهم و نسبتاً شایع آسیکلوویر تزریقی است. امکان بروز عوارض کلیوی به خصوص بعد از تزریق سریع دارو وجود دارد.
تداخل های دارویی: مصرف همزمان این دارو با سایر دارو‌های سمی برای کلیه خطر بروز سمیت کلیه را افزایش می دهد. مصرف همزمان زیدوودین خوراکی با آسیکلوویر تزریقی، احتمال بروز بی حالی شدید را افزایش می دهد.
نکات قابل توصیه
۱- تبخال تناسلی از راه مقاربت قابل انتقال است ومصرف آسیکلوویر مانع از انتقال آن نمی شود. از این رو حتی اگر بیمار علائمی نداشته باشد، باید از مقاربت خودداری نماید.
۲- درمان با آسیکلوویر باید بلافاصله پس از مشاهده اولین علائم عفونت تبخالی آغاز شود.
۳- شکل تزریقی دارو باید حداقل طی یک ساعت انفوزیون وریدی شود. از تزریق عضلانی و زیرجلدی دارو باید خودداری شود.
۴- هنگام مصرف دارو، جهت جلوگیری از بروز عوارض کلیوی، باید به مقدار کافی مایعات مصرف شود.
۵- ناحیه ضایعه دیده باید به صورت خشک و تمیز نگه داری شده و هنگام مصرف کرم دارو باید از دستکش استفاده گردد.
مقدار مصرف
خوراکی
بزرگسالان: در درمان تبخال تناسلی مقدار ۲۰۰میلی گرم (در بیمارانی که دچار اختلال ایمنی شدید هستند یا جذب دارو در آن ها ناقص است تا ۴۰۰میلی گرم) ۵ بار در روز و به مدت ۱۰-۵ روز مصرف می شود. برای درمان متناوب عفونت های عودکننده، همین مقدار به مدت ۵ روز مصرف می شود. برای درمان فرونشاننده بلندمدت عفونت عودکننده، مقدار ۴۰۰میلی گرم دوبار در روز یا ۲۰۰میلی گرم سه تا پنج بار در روز به مدت حداکثر ۱۲ ماه مصرف می شود. در درمان زونا ۸۰۰میلی گرم ۵ بار در روز به مدت ۱۰-۷ روز مصرف می شود. در درمان تبخال مخاطی-جلدی در بیماران مبتلا به ضعف دستگاه ایمنی مقدار ۴۰۰-۲۰۰میلی گرم ۵ بار در روز و به مدت ۱۰ روز مصرف می شود. در پیشگیری از این نوع عفونت، مقدار ۴۰۰میلی گرم هر ۱۲ ساعت مصرف می شود. در درمان آبله مرغان، ۸۰۰ میلی گرم چهار بار در روز و به مدت ۵ روز مصرف می شود. در صورت اختلال عملکرد کلیه مقدار مصرف باید کاهش یابد.
کودکان: در درمان و پیشگیری از تبخال در کودکان زیر ۲ سال نصف مقدار مصرف بزرگسالان و در کودکان با سن بیش از ۲ سال مقدار مصرف مانند بزرگسالان است. در کودکان ۱۲-۲ سال در درمان آبله مرغان mg/kg 20 تا حداکثر ۸۰۰میلی گرم در هر بار مصرف، ۴ بار در روز به مدت ۵ روز مصرف می شود.
تزریقی
این دارو باید به صورت انفوزیون وریدی طی یکساعت تزریق شود. همچنین، مقدار مصرف تزریقی در بیماران چاق باید بر اساس وزن اید‌ه ال بدن محاسبه شود.
بزرگسالان: در درمان تبخال تناسلی اولیه شدید، به صورت محلول رقیق شده مقدار mg/kg 5 سه بار در روز به مدت ۷-۵ روز انفوزیون وریدی می شود. در عفونت تبخال مخاطی-جلدی در بیماران مبتلا به ضعف دستگاه ایمنی، مقدار mg/kg 5-10 سه بار در روز و به مدت ۱۰-۷ روز انفوزیون وریدی می شود. در درمان آنسفالیت ناشی از ویروس هرپس، mg/kg 10 سه بار در روز به مدت ۱۰ روز و در درمان زونا در بیماران مبتلا به ضعف سیستم ایمنی، همین مقدار به مدت ۷ روز انفوزیون وریدی می گردد. مقدار مصرف در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه باید تعدیل گردد. حداکثر مقدار مصــرف در بزرگســـالان mg/kg 30 یا ۱/۵ گرم بر مترمربع است.
کودکان: در درمان تبخال تناسلی اولیه شدید در کودکان تا ۱۲ سال، ۲۵۰ میلی گرم بر مترمربع سه بار در روز به مدت ۵ روز به صورت انفوزیون وریدی مصرف می شود. در درمان تبخال جلدی-مخاطی در کودکان مبتلا به ضعف دستگاه ایمنی، همین مقدار به مدت ۷ روز انفوزیون وریدی می شود. در درمان آنسفالیت ناشی از ویروس هرپس۵۰۰ میلی گرم بر مترمربع هر ۸ ساعت به مدت ۱۰ روز انفوزیون می شود. در درمان زونا در بیماران مبتلا به ضعف دستگاه ایمنی ۵۰۰ میلی گرم بر مترمربع سه بار در روز و به مدت ۷ روز و در عفونت تبخال منتشر در نوزادان mg/kg 10 سه بار در روز به مدت ۱۴-۱۰ روز انفوزیون وریدی می شود. مقدار مصرف در کودکان بالای ۱۲ سال مانند بزرگسالان است.
اشکال دارویی
Tablet: ۲۰۰ mg, 400mg, 800mg
Injection: ۲۵۰mg, 500mg
Topical Cream: ۵%