آخرین اخبار انتشار یافته از واکسن کووید۱۹

خلاصه آن نشان می‌دهد که تا تقریبا انتهای ژانویه حدود ۲۲ میلیون نفر شامل بیش از ۱۲میلیون نفر با فایزر-بیونتک و بیش از ۹/۵ میلیون نفر با مدرنا در آمریکا واکسینه شده‌اند که اکثر آنها پس از تزریق مستمراً پیگیری شده‌اند و از بین آنها ۱۵۱۳۱ نفر باردار بودند.

جزئیات بیشتر این گزارش در مورد عوارض حاکی است که:

SE            All V- Pf1-Pf2-Mod1
Pain          ۷۱%  ۶۱   ۷۵   ۷۰
Fatigue     ۳۳     ۲۹   ۵۰   ۳۰
Headache30     ۲۶   ۴۲   ۲۶
Myalgia    ۲۳     ۱۷   ۴۲   ۲۰
Chills        ۱۲      ۷    ۲۷    ۹
Fever         ۱۱     ۷    ۲۵    ۹
Swelling    ۱۱     ۷    ۲۷   ۱۳
Joint pain 10     ۷    ۲۱    ۹
Nausea       ۹     ۷    ۱۴    ۸

*SE: side effects,
Pf1: 1st dose of Pfizer,
Pf2: 2nd dose of Pfizer,
Mod1: 1st dose of Moderna

گزارش عوارض نشان می‌دهد که فایزر حدود ۷۳۰۰ و مدرنا حدودا ۱۸۰۰ مورد گزارش داشتند که ۷۸٪ مدرنا و ۹۲٪ فایزر بسیار خفیف بودند و میانگین سنی عوارض برای هردو ۴۳ سال بود و تقریبا ۷۷٪ کل را زنان تشکیل می‌دادند.

بیشترین عوارض گزارش شده به درصد برای هر کدام عبارتند از:

مدرنا: سردرد ۲۴٪، تب ۱۹، لرز ۱۸، درد ۱۶، سرگیجه ۱۶، خستگی ۱۶، تهوع ۱۶، درد محل تزریق ۱۲، درد اندام‌ها ۱۱ و دیسپنه ۱۰٪

فایزر: سردرد ۲۱٪، خستگی ۱۶، سرگیجه ۱۵، تهوع ۱۴، لرز ۱۴، تب ۱۳، درد ۱۳، درد محل تزریق ۱۰، درد اندام ها ۸ و دیسپنه ۷٪ بوده است.

از بین عوارض جدی در بین واکسینه‌ها ۱ مورد انفارکتوس قلبی، ۵ مورد آپاندیسیت حاد، ۴ مورد فلج پالسی، ۱ مورد stroke هموراژیک، ۳ مورد ترومبوآمبولی وریدی رخ داده که موارد مشابه در گروه‌های سنی که واکسن دریافت نکرده بودند به ترتیب ۱۷۹، ۲۶۷، ۳۵۸، ۸۵ و ۴۰۸ مورد بوده که حاکی از بی‌ارتباط بودن این اتفاقات و عوارض با دریافت واکسن است.

از بین حدود ۲۲ میلیون واکسینه شده ۱۲۹ مورد مرگ گزارش شده که متوسط سن آنها ۸۵ سال بوده و ۶۵٪ را زنان تشکیل می‌دادند.

مقایسه این میزان مرگ با گروه سنی و جنسی مشابه که واکسن نگرفته بودند حاکی از تعداد بسیار بیشتر مرگ در بین واکسینه نشده‌ها بود که نشانه عدم ارتباط معنی‌دار آماری بین این مرگ‌ها و واکسیناسیون است.

اخیرا European Medicines Agency (EMA) نیز در مورد بی‌خطری یا همان safety واکسن کووید۱۹ اولین گزارش خود را انتشار داده است که در مجموع این گزارش حاکی است هیچ عوارض بیشتر یا جدیدتری به نسبت آنچه در گزارشات کارآزمایی‌های بالینی این واکسن‌ها آمده بود، دیده نشده است و تنها همان عوارض خفیف برای برخی از دریافت‌کنندگان رخ داده. در این گزارش از دیتابیس متمرکز اروپا برای ثبت عوارض واکسن‌ها EudraVigilsnce و گزارش safety مستمر کمپانی‌های سازنده استفاده گردید. بررسی مرگ‌های پس از واکسن با دقت و سختگیری برای گروه‌های مختلف سنی صورت گرفته است و همه اینها در مجموع بیانگر safe بودن واکسن‌هاست.
در حال حاضر در اروپا بیشترین واکسن تزریقی فایزر، مدرنا و آسترازنکا هستند (این گزارشات مشمول روسیه نیست).

نتیجه می‌گیریم که متاسفانه سخنان غیرکارشناسانه در مورد واکسن‌ها تنها بر تشویش اذهان جامعه می‌افزاید و ذهنیت مردم را نسبت به واکسن‌ها که اکنون آخرین سنگر مقابله بشر با همه‌گیری مخوف کووید۱۹ می‌باشد، تخریب می‌نماید.

گزارشات علمی و اپیدمیولوژیک تا این لحظه در مجموع بیانگر بی‌خطری این واکسن‌ها و عوارضی در حد انتظار می‌باشد.

در نتیجه باید برای تایید و یا رد هر نوع واکسنی فقط به یافته‌های علمی رجوع نمود و با سخنان بیهوده و غیرعلمی برخورد جدی نمود تا در آرامش و با استفاده از یک سبد واکسن به ایمنی‌سازی ادامه داد.

البته پژوهش بر روی واکسینه شده‌ها از لحاظ میزان ایمنی بخشی و عوارض جزو وظایف دستگاه‌های مسئول است.

دکتر حسن رودگری
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

کارگروه تازه‌های علمی کرونا
سازمان نظام پزشکی کشور

منابع:
cdc.gov/vaccines/acip
ema.europe.eu/en/news