گزارش جدید ساینس در مورد رگولاتور برزیلی و واکسن اسپوتنیک
بعد از این که رگولاتور برزیل به خاطر نگرانی ها در مورد ایمن بودن و کیفیت واکسن اسپوتنیک، اجازه ورود آن را به کشور نداد، حساب توئیتری مرتبط به این واکسن نیز، گفته بود که علیه این رگولاتور اقدام قانونی و شکایت میکند. بعد از آن نیز در یک کنفرانس خبری، رگولاتور برزیل مدارک بیشتری در مورد ادعای خود برای قابل تکثیر بودن آدنو ویروس موجود در دز دوم این واکسن ارائه کرد. اگر چه این عفونت آدنو ویروسی در اکثر موارد سرماخوردگی خفیفی ایجاد میکند اما میتواند در موادر نادری منجر به مرگ شود و برای افراد با نقص ایمنی دردسر ساز شود.
بار اول که رگولاتور برزیل، نگرانی هایش در مورد واکسن را بیان کرد، همه این طور فکر کردند که برزیل خودش واکسن را تست کرده که کاری غیر معمول برای یک رگولاتور است اما بعدا در این کنفرانس خبری، رگولاتور برزیل توضیح داد که این ادعا بر اساس اطلاعاتی از خود موسسه گامالیا بوده و بدون مطالعات بیشتر در مورد ایمن بودن واکسن، آن را تایید نمیکند.
نکته مهم این که خود گامالیا هم وجود این ذرات ویروسی ناشی از تکثیر را پذیرفته بوده و گفته عوض کردن روند تولید واکسن زمان زیادی میبرده است. اینجا در مورد سطح قابل قبول این ذرات در واکسن از نگاه FDA و گاملیا توضیح داده ام. در ضمن رگولاتور برزیل گفته است چنین موردی برای واکسنهای جانسون و استرازنکا نبوده است.
گامالیا نیز در بیانیه ای در وبسایت رسمی خود گفته است که ادعای رگولاتور برزیل دلیل علمی ندارد و نمیتوان آن را جدی تلقی کرد و هیچ آدنو ویروس قابل تکثیری در واکسن وجود ندارد و یک روند چهار مرحله ای از وجود این موارد در واکسن جلوگیری میکند.
این عدم پذیرش واکسن از سوی برزیل در حالی است که وضعیت کشور از نظر کووید-۱۹ خوب نیست و فقط ۱۴٪ از جمعیت دز اول را دریافت کرده اند و کشور در تلاش است تا واکسیناسیون را گسترش دهد. دولت برای ورود واکسن نیاز به تایید رگولاتور داشت و این در حالی بوده است که بعد از مقاله لنست این واکسن، خیلی از دانشمندان و نهادهای سلامت عمومی در مورد ایمن بودن و موثر بودن آن مطمئن شده بودند.
واکنش های مختلفی هم به این موضوع نشان داده شده است. برخی در شبکه های اجتماعی سعی کرده اند تا این آلودگی آشکار را نشان دهند.
برخی نیز برخورد اسپوتنیک با رگولاتور برزیل را محکوم کرده اند.
آژانسی در اتحادیه اروپا نیز گزارشی را از فعایت تبلیغاتی اسپوتنیک برای نشر اطلاعات نادرست ارائه کرده و از این موضوع انتقاد کرده است.
برخی دیگر از دانشمندان نیز این موضوع را مطرح کرده اند که آیا رگولاتور برزیل توانسته اطلاعات داده شده توسط گامالیا را به درستی تفسیر کند یا خیر؟ بری مثال اگر داده های رگولاتور گفته است که تعداد ذرات ویروسی کمتر از ۱۰۰ در هر دز واکسن است (یعنی یک حد مشخص تعیین شده) این نمیگوید حتما ذرات ویروسی وجود داشته بلکه فقط میگوید اگر وجود داشته کمتر از ۱۰۰ ذره بوده است.
به هر جهت رگولاتور برزیلی هم میگوید اگر این ادعا درست بود، گامالیا خیلی راحت میگفت صفر ذره و دیگر به حد مربوطه اشاره نمیکرد و ما هم فقط صفر ذره را میپذیریم.
از طرفی آیا رسانه ها ادعای رگولاتور برزیل را زود پذیرفته اند؟ واکسن در بیش از ۶۰ کشور جهان مجوز مصرف گرفته ولی هنوز WHO و EMA به آن مجوز نداده اند. یک محقق واکسن های آدنوویروسی از موسسه Wistar گفته است که به این واکسنی که ارزان و موثر است و نگهداری آن آسان است نیاز داریم و نباید در برخورد با این خبر عجله کرد و سریع نتیجه گیری کرد.
نگرانی رگولاتور برزیل فقط در مورد آدنوویروس با قابلیت تکثیر نبوده است و موارد دیگری را نیز شامل میشده است: مثل نبود اطلاعات کافی از ۶۳ مورد از عوارض و ۴ مرگ گزارش شده در ترایال. مقاله لنست ادعا کرده بود که هیچ عارضه یا مرگی مرتبط با واکسن نیوده است. از طرفی تکنسین های رگولاتور برزیل در سفر خود به روسیه، تنها اجازه داشته اند که سه سایت از هفت کارخانه را بازدید کنند. در نتیجه تایید استاندارد ها مرتبط به هر سایت امکان پذیر نبوده است.
بر اساس نظر رگولاتور برزیل، در نظر گرفتن این موارد بدون موضوع آدنوویروس قابل تکثیر هم برای رد واکسن کافی بوده است.
وزیر علوم سابق برزیل، که جز هیئت علمی پشتیبان دولت برای درخواست واکسن از روسیه بوده گفته است که حتی بعد از کنفرانس خبری رگولاتور برزیل هم چیزی مشخص نشده و ممکن است از تصمیم این رگولاتور به دادگاه عالی برزیل شکایت کنند.
مسئولین رگولاتور گفته اند، اسپوتنیک در صدد برگزاری جلسه ای برای رفع نگرانی های ما نبوده است. اگر موضوعات مطرح شده توسط ما توضیح داده شود و نگرانی ها رفع شود، ممنوعیت واردات قابل برداشت خواهد بود.
ما خواسته هایی داشتیم و منظر پاسخ هستیم و استفاده از اسپوتنیک در برزیل هم دور از ذهن نیست.